BASAMAK FARKINDAN DOĞAN PRİM BORCUNUN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİNİN İYİ NİYET KURALLARINA UYGUN OLMADIĞI

SAYILAR

Esas No : 2012/14540
Karar No : 2013/165
Tarihi : 15.01.2013
İlgili Kanun/Madde : 1479.S. BağK/ 50
Yargı Yeri: YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : BASAMAK FARKINDAN DOĞAN PRİM BORCUNUN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİNİN İYİ NİYET KURALLARINA UYGUN OLMADIĞI

Tam Metin

   

YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
 
Esas No.
Karar No.
Tarihi:
2012/14540
2013/165
15.01.2013
İlgili Kanun / Madde
1479.S. BağK/ 50
   

  • BASAMAK FARKINDAN DOĞAN PRİM BORCUNUN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİNİN İYİ NİYET KURALLARINA UYGUN OLMADIĞI
  ÖZETİ sigortalıların Kurumca yükseltildikleri tarihten veya yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, basamak yükseltme farkı ile yükseltildikleri basamak üzerinden primlerini ödeyecekleri belirtilmiştir.
O halde, davacıların , basamak farkından kaynaklanan prim borcunu ödemesi gerekmektedir.. 1479 sayılı Kanun'un 51. maddesi gereği  başlangıç basamağının intibak   ettirilen   süre   dikkate  alınarak  belirlenmesi  gerekmekte  ise  de,  basamak farkından doğan prim borcunun her zaman tahsili mümkün olduğundan, davalı Kurumca M.K.'un 2. maddesi gereği iyi niyet kurallarına ve sosyal devlet anlayışına aykırı olarak işlem tesis edilmesi ve mahkemece, davalı Kurum işlemine itibar edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir
 
             

 
            Dava, Kurum işleminin iptali  istemine ilişkindir.
            Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
            Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Esin Zeynep Sarıtepe  tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.     
            Somut  olay incelendiğinde;davacılar , murisleri  Hüseyin Aka'nın, 0867747965 Bağ-Numarasıyla Bağ-Kur'dan yaşlılık aylığı almakta iken, Kurum tarafından  yaşlılık aylığının iptal edildiğini, murisi Hüseyin Aka'nın yaşlılık aylığının kesilmesine yol açan davalı Kurum işleminin iptali ile kesilme tarihinden bu yana birikmiş ve ödenmeyen tüm aylıkların davalı Kurumdan tahsiline karar  verilmesini istediği,mahkemece, Kurum işleminin yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği  görülmüştür.
            Davalı Kurum işlemleri   incelendiğinde;  davacılar  murisi Hüseyin Aka'nın   4.10.2000 tarihinden itibaren 0867747965 Bağ-Numarasında kayıt ve tescil edildiği, mülga 619 sayılı K.H.Knin Geçici 1.maddesi uyarınca; 5.11.2001 tarihinde geriye dönük vergi borçlanması talebinde bulunduğu, belgelediği 20.4.1982 – 4.10.2000 tarihleri arasındaki 6192 günlük vergiye tabi  sürelerini 1.basamak üzerinden  4.977.659.241.-TL  (4977,66.-TL)  borçlandırıldığı  ve  borçlanma tutarının 23.11.2001 tarihli, 197152 sayılı karar ile kendisine bildirildiği, 2.basamaktan hesaplanan   4.977.659.241.-TL   borçlanma   tutarını,   27.9.2002   tarihinde 978.000.000.-TL, 30.9.2002 tarihinde 900.000.000.-TL,  14.10.2002 tarihinde 3.100.000.000.-TL olmak üzere, toplam 4.978.000.000.-TL olarak Kurum hesabına yatırdığı, 14.10.2002 tarihli tahsis başvurusuna istinaden, kendisine 1479 sayılı Yasanın 4759 sayılı Yasa ile değişik geçici 10.maddesi uyarınca 1.11.2002 tarihinden geçerli olmak üzere yaşlılık aylığı bağlandığı, Bilahare, 1.basamaktan hesaplanan vergi borçlanması tutarını ödediği tarihte 2. basamakta bulunduğundan, 2.basamak üzerinden ödemesi gereken ve eksik ödenen 4.693.055.549.-TL.sı  için Kurumca kendisine gönderilen 21.12.2004 tarihli,  382816 sayılı yazıda;  Kuruma tabi sigortalılığının  4.10.2000  tarihinde  başladığı ve geriye doğru geçmiş vergi sürelerini                                                                  
borçlanıp tutarını ödedikten sonra tarafına yaşlılık aylığı bağlandığı, ilgili Kanun gereği 5.11.2001 tarihinde geçmiş vergi mükellefliye sürelerini borçlanmak için talepte bulunduğu, bu talebine istinaden ödenmesi gereken tutar ve ödeme şeklinin 23.11.2001 tarihli tebligatla tarafına tebliğ edildiği, bu tebligatta ödenmesi gereken tutarın bildirildiği ve aynı tebligatla da borçlanılan miktarın ödendiği tarihteki gelir basamağının yürürlükte bulunan prim tutarları üzerinden yeniden hesaplanarak ödenmesi gerektiğinin de tebliğ edildiği, borçlanma miktarının ödendiği 2002 yılının 9 ve l0. aylarda 2.basamağın prim tutarı olan miktardan yatırması gerektiği halde, aynı basamağın 2001 yılındaki miktarı üzerinden ödediği görüldüğü, bu nedenle, geçmiş vergi borçlanmasının eksik ödendiği tespit edilerek, tarafına bağlanan yaşlılık aylığı ödemelerinin geçici olarak durdurulduğu, borçlanmasından  eksik  yatırmış  olduğu   4.693.055.549.-TL.nin  31.12.2004  tarihine   kadar  Kurumun anlaşmalı olduğu bankalardan birine "geçmiş vergi sürelerine ait borç" şerhiyle yatırılarak makbuzun Kuruma gönderilmesi halinde, aylıkların ödenmesine kaldığı yerden devam edileceği, ödenmemesi halinde şimdiye kadar almış olduğu aylıkların kanuni faizi ile birlikte tahsiline cihetine gidileceğini bildirildiği ,söz konusu borcun yatırılmadığı ve aylığının başlangıç tarihi itibariyle iptal edildiği görülmüştür.
            01.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı Kanun’un 31’inci maddesi ile değişik 1479 sayılı Kanun’un 50’nci maddesi hükmüne göre, sigortalıların ödeyecekleri primler ve bağlanacak aylıkların hesabında yirmi dört basamaklı gelir tablosu uygulanacağı, 51’inci maddesinde, sigortalının bu Kanuna göre sigortalılığın başladığı tarihte 50’nci maddede belirtilen aylık ve gelir basamaklarının ilk oniki basamağından dilediğini seçebileceği, üç ay içinde basamak seçilmemesi halinde birinci basamağın seçilmiş sayılacağı, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirileceği, basamağın yanlış seçilmesi, basamak  seçiminin  yazılı  olarak  bildirilmemiş olmasına   karşın  prim  ve   kesenek yatırılmış olması ve diğer hallerde hangi basamağın seçilmiş sayılacağı ve bu madde hükmü ile ilgili diğer işlemlerin bir yönetmelikle düzenleneceği, 52’nci maddesinde ise, sigortalının bu kanuna göre seçtiği, intibak ettirildiği veya yükseltildiği ilk oniki basamakta bekleme süresinin bir yıl, onüçüncü basamaktan itibaren her bir basamakta bekleme süresinin iki yıl olduğu, ilk onbir basamakta sıra itibariyle basamak yükseltilmesinin, prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın Kurumca yapılacağı, onikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilmesi için sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki ayın sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olmasının şart olduğu, sigortalıların Kurumca yükseltildikleri tarihten veya yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, basamak yükseltme farkı ile yükseltildikleri basamak üzerinden primlerini ödeyecekleri belirtilmiştir.
            O halde, davacıların , basamak farkından kaynaklanan prim borcunu ödemesi gerekmektedir.. 1479 sayılı Kanun'un 51. maddesi gereği  başlangıç basamağının intibak   ettirilen   süre   dikkate  alınarak  belirlenmesi  gerekmekte  ise  de,  basamak farkından doğan prim borcunun her zaman tahsili mümkün olduğundan, davalı Kurumca M.K.'un 2. maddesi gereği iyi niyet kurallarına ve sosyal devlet anlayışına aykırı olarak işlem tesis edilmesi ve mahkemece, davalı Kurum işlemine itibar edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
            O hâlde, davacı  vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
            SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.01.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.