İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/18-21
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2008/1845
Karar No. 2008/19005
Tarihi: 07.07.2008
l BÖLÜM KAPATMA
l FESHİN SON ÇARE OLMA İLKESİNE UYMAMA
l GEÇERSİZ FESİH
ÖZETİ: Dosya içeriğine göre davalı şirket Yönetim Kurulunca 1.8.2006 tarihli toplantıda davacının çalıştığı bölümün kapatılmasına ve satılmasına karar verildiği, davacının iş sözleşmesinin bu sebeple feshedildiği, ancak davacının daha önce diğer bölümlerde çalıştığı dikkate alındığında feshin son çare olması ilkesi çerçevesinde başka bölümlerde değerlendirilme imkânı olmasına rağmen yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmiş olması isabetli olmuştur.
DAVA: Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla,
dava dosyası için Tetkik Hâkimi S.Göktaş tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin işverence sendika üyeliği ve faaliyetleri nedeniyle feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren, Yönetim Kurulu kararı ile bünyesinde bulunan krom kaplama işinin ekonomik olarak verimsiz hale gelmesi nedeniyle krom kaplama banyosunun kapatılmasına ve satılmasına karar verildiğini, davacının iş sözleşmesinin bu nedenle geçerli olarak feshedildiğini, sendikal nedenin söz konusu olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece tanık anlatımlarına göre davacının daha önce başka bölümde çalıştığı, diğer bölümlerde değerlendirilmesinin mümkün olduğu, davacının sendikal örgütlenmede öncülük yaptığı için iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
2821 sayılı Sendikalar Kanunun 31.maddesine göre işveren, bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, işin sevk ve dağıtımında, işçinin mesleki ilerlemesinde, işçinin ücret, ikramiye ve primlerinde, sosyal yardım ve disiplin hükümlerinde ve diğer hususlara ilişkin hükümlerin uygulanması veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayırım yapamaz, işverenin, Sendika
üyeliği veya sendikal faaliyetlerden dolayı hizmet akdinin feshi halinde ise, İş Kanununun 18, 19, 20 ve 21 inci madde hükümleri uygulanır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 18.maddesinde özellikle fesih için geçerli sebep
olmayacak hususlar arasında "sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak" da sayılmıştır. Yine İş Kanunu'nun 20.maddesinde yer alan "feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir, işçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür" hükmü, feshin geçersizliğine karar verilmesine yönelik açılan davalar bakımından özel bir ispat kuralı öngörmüş bulunmaktadır.
Dosya içeriğine göre davalı şirket Yönetim Kurulunca 1.8.2006 tarihli toplantıda davacının çalıştığı bölümün kapatılmasına ve satılmasına karar verildiği, davacının iş sözleşmesinin bu sebeple feshedildiği, ancak davacının daha önce diğer bölümlerde çalıştığı dikkate alındığında feshin son çare olması ilkesi çerçevesinde başka bölümlerde değerlendirilme imkânı olmasına rağmen yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmiş olması isabetli olmuştur.
Ancak, bilirkişi tarafından da belirtildiği üzere iş sözleşmesinin feshinde bölüm kapatmanın etkili olduğu anlaşılmaktadır. Bölüm kapatmaya rağmen feshin geçersizliğinin kabulü feshin son çare olması ilkesinin göz önünde bulundurulmamış olmasından kaynaklanmıştır. Başka bir anlatımla, feshin son çare olması ilkesine uyulmadığı için geçerli neden kabul edilmeyen bölüm kapatma fesihte etkili olduğundan, mahkemece feshin sendikal nedene dayandığının kabulü dosya içeriğine uygun düşmemiştir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunun 20.maddesinin 3.fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HUKUM: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
l-)Gebze l. İş Mahkemesinin 18.9.2007 gün ve 80–550 sayılı kararının bozularak ortadan kaldırılmasına,
2-)İşverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine,
3-)Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının fesih nedeni ve kıdemi dikkate alınarak 6 aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-)Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine, davacının işe başlatılması halinde varsa ödenen ihbar ve kıdem tazminatının bu alacaktan mahsubuna,
5-)Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6-)Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 500 YTL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-)Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak, oybirliğiyle 7.7.2008 tarihinde karar verildi.