İlgili Kanun / Madde
6100 S. HMK/
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2021/8434
Karar No. 2021/12581
Tarihi: 22.09.2021
l BORCU SONA ERDİREN BELGELERİN YARGILAMANIN HER AŞAMASINDA SUNULABİLECEĞİ
l YARGILAMAYI DÜRÜSTLÜK KURALLARINA AYKIRI BİR ŞEKİLDE UZATAN TARAFIN DAVA-DA HAKLI ÇIKSA DAHİ YARGILAMA GİDERLERİNİN TAMAMINA VEYA BİR KISMININ ÖDENMESİNE MAHKUM EDİLECEĞİ
ÖZETİ: Yargılamada davayı inkâr eden davalının savunması borcun bulunmadığı savunmasını da kapsar. O nedenle, davalının borcun ne sebeple bulunmadığını açıklama ve iddianın aksine, delillerini ikame etme hakkının ortadan kalktığından söz edilemez. Belirtilen sebeplerle, borcu söndüren bir belgenin varlığı karşısında savunmanın genişletilmesi yasağından söz edilemeyeceğinin (HMK 140, mülga HUMK. Md. 202) kabulü zorunludur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 09.02.2011 gün, E:2011/13-29 K:2011/56 sayılı kararında da aynı ilke benimsenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; sunulan belgelerin mahiyeti itibariyle borcu sona erdiren nitelikleri gereği yargılamanın her safhasında nazara alınması mümkündür. Hal böyle olunca; Mahkemece davalılar tarafından ibraz edilen bu belgelere karşı davacıdan diyecekleri sorulmalı, belgelerdeki tahakkuklar ile davacının aldığı kabul edilen ücret miktarı birlikte değerlendirilerek fazla mesai, hafta tatili ve ücret alacakları hakkında sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre mahsup konusunda bir karar verilmelidir.
Şu halde; Dairemiz uygulamasına göre Mahkemece; bilirkişi raporu alındıktan sonra yeni belgeler sunmak suretiyle davanın uzamasına ve davada gider yapılmasına sebep vermiş olan davalı taraflar yönünden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 327. maddesinin 1. bendi dikkate alınarak sonuca gidilmesi gerektiği de gözetilmelidir.
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 16.12.2005-22.07.2014 tarihleri arasında davalı şirketlerin Rusya şantiyelerinde çalıştığını, ücretinin 1.400,00 USD olduğunu, ücretin 200,00-300,00 USD kısmının elden avans olarak bakiyesinin banka aracılığıyla ödendiğini,üç aylık ücretinin ise ödenmediğini ileri sürerek, kıdem, ihbar tazminatları ile ücret, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … İnş. Yat. San. ve Tic. A.Ş. vekili, davalı şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, davalı şirkette çalışması bulunmayan işçinin kaydının da bulunmadığını, davacının çalıştığını iddia ettiği tarihlerde davalı şirketin mevcut olmadığını, şirketin 02.04.2008 tarihinde kurulduğunu, davacının aldığını iddia ettiği ücretin davalı şirket tarafından kabul edilmediğini, fahiş olduğunu, alacağın zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı Renaissance Construction ZAO vekili, davacının belirli süreli iş sözleşmesi kapsamında istihdam edildiğini, davacının iş akdinin proje bitimi nedeniyle kendiliğinden sona erdiğini, imzalı ücret bordroları doğrultusunda davacının ödenmeyen ücret alacağının bulunmadığını, son ücret iddiasının gerçeği yansıtmadığını, alacağın zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı işverenlerce feshin haklı nedenle yapıldığının ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar vekili ve katılma yolu ile davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davalılar vekili ve katılma yolu ile davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre; davacının tüm, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalılar tarafından, temyiz dilekçesi ile birlikte 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ayları ile 2013 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ait davacı işçi imzalı puantaj içerir ücret bordrolarının sunulduğu görülmüştür.
Yargılamada davayı inkâr eden davalının savunması borcun bulunmadığı savunmasını da kapsar. O nedenle, davalının borcun ne sebeple bulunmadığını açıklama ve iddianın aksine, delillerini ikame etme hakkının ortadan kalktığından söz edilemez. Belirtilen sebeplerle, borcu söndüren bir belgenin varlığı karşısında savunmanın genişletilmesi yasağından söz edilemeyeceğinin (HMK 140, mülga HUMK. Md. 202) kabulü zorunludur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 09.02.2011 gün, E:2011/13-29 K:2011/56 sayılı kararında da aynı ilke benimsenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; sunulan belgelerin mahiyeti itibariyle borcu sona erdiren nitelikleri gereği yargılamanın her safhasında nazara alınması mümkündür. Hal böyle olunca; Mahkemece davalılar tarafından ibraz edilen bu belgelere karşı davacıdan diyecekleri sorulmalı, belgelerdeki tahakkuklar ile davacının aldığı kabul edilen ücret miktarı birlikte değerlendirilerek fazla mesai, hafta tatili ve ücret alacakları hakkında sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre mahsup konusunda bir karar verilmelidir.
Ancak; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Dürüstlük kuralına aykırılık sebebiyle yargılama giderlerinden sorumluluk" başlıklı 327. maddesinin 1. bendinde, "Gereksiz yere davanın uzamasına veya gider yapılmasına sebebiyet vermiş olan taraf, davada lehine karar verilmiş olsa bile, karar ve ilam harcı dışında kalan yargılama giderlerinin tamamını veya bir kısmını ödemeye mahkûm edilebilir." düzenlemesi mevcuttur. Şu halde; Dairemiz uygulamasına göre Mahkemece; bilirkişi raporu alındıktan sonra yeni belgeler sunmak suretiyle davanın uzamasına ve davada gider yapılmasına sebep vermiş olan davalı taraflar yönünden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 327. maddesinin 1. bendi dikkate alınarak sonuca gidilmesi gerektiği de gözetilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 22.09.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.