İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESİH

SAYILAR

Esas No : 2016/6664
Karar No : 2017/3766
Tarihi : 13.03.2017
İlgili Kanun/Madde : 4857 S. İşK/18-21
Yargı Yeri: YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : • İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESİH • İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESHİN AMACININ CEZA VERMEK VEYA YAPTIRIM UYGULAMAK OLMADIĞI • İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESİHTE AMACIN SÖZLEŞMESEL YÜKÜMLÜKLERİ İŞÇİNİN İHLALİ RİZİKOSUNDAN KAÇINMAK OLDUĞU • İŞÇİNİN KUSUR VE İHMALİNE DAYANMAYAN SÖZLEŞMEYE AYKIRI DAVRANIŞLARIN GEÇERLİ FESİH NEDENİ OLARAK KABUL EDİLEMEYECEĞİ

Tam Metin

YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
 
Esas No.
Karar No.
Tarihi:
 2016/6664
2017/3766
13.03.2017
İlgili Kanun / Madde

4857 S. İşK/18-21

 

   

  • İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESİH
  • İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESHİN AMACININ CEZA VERMEK VEYA YAPTIRIM UYGULAMAK OLMADIĞI
  • İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN FESİHTE AMACIN SÖZLEŞMESEL YÜKÜMLÜKLERİ İŞÇİNİN İHLALİ RİZİKOSUNDAN KAÇINMAK OLDUĞU
  • İŞÇİNİN KUSUR VE İHMALİNE DAYANMAYAN SÖZLEŞMEYE AYKIRI DAVRANIŞLARIN GEÇERLİ FESİH NEDENİ OLARAK KABUL EDİLEMEYECEĞİ
  ÖZETİ  İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesihte takip edilen amaç, işçinin daha önce işlediği iş sözleşmesine aykırı davranışları cezalandırmak veya yaptırıma bağlamak değil; onun sözleşmesel yükümlülükleri ihlale devam etmesi, tekrarlaması rizikosundan kaçınmaktır. İşçinin davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçinin kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur. Buna karşılık, işçinin kusur ve ihmaline dayanmayan sözleşmeye aykırı davranışlarından dolayı işçiye bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli fesih nedeninden de bahsedilemez  
             

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. 
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti: 
Davacı vekili, davacının 01.01.2010 tarihinde davalı yanında çalışmaya başladığını, haklı neden ve geçerli sebep olmaksızın 26.05.2015 tarihinde iş sözleşmesinin sona erdirildiğini, davacının sorumlu işçi olarak çalıştığını, aylık son 1.190,00.TL ücret aldığını ayrıca 4 ayda bir ikramiye verildiğini, iş akdinin fesih tarihi itibari ile davalı işyerinde 30 dan fazla işçi çalıştığını, davacının davalı işyerinde çalışması boyunca yapmış olduğu iş gereği meslek hastalığına tutulduğunu, bel ve boyun fıtığı teşhisi konulduğunu, buna ilişkin sağlık raporunun dosyada mevcut olduğunu, davacıya sürekli ağır işler verildiğini ve iş akdinin feshedildiğini, feshin haksız ve geçersiz olduğunu, işverenin işçiyi gözetme borcu kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediğini iddia ederek feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının davalı işyerinde 01.01.2010-26.05.2015 tarihleri arasında çalıştığını, idari işler ve lojistik işçisi olarak görev yaptığını, davacının görevine gerekli özeni göstermediği, dosyasında habersiz mazeretsiz işe gelmemesi nedeniyle tutulan tutanaklar ve verilen uyarılar dikkate alındığında davacının eylemlerinin işyeri disiplinini ve ,işleyişini olumsuz yönde etkileyecek nitelikte olduğunu ve yapılan fesih işleminin geçerli nedene dayandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir. 
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının iş akdinin İş Kanunu'nun 17. 18. ve 19. maddelerine istinaden feshedildiği, davacının işyerinde ağır işlerde çalıştığını, savunmalarında bel ve boyun fıtığı olduğunu, rapor aldığını belirttiği, işçiye işyerinde önceden belirlenmiş performans ölçütleri tebliğ edilmediği, işyerindeki hedeflerinin ne olduğunun önceden belirlenmediği, bu durumda işçinin ödevli bulunduğu görevleri yapmadığından ve hedefleri tutturamadığından söz edilemeyeceği, verim alınamadığının somut delillerle ispatlanamadığı, raporların işyeri koşulları ve rahatsızlığı nedeni ile resmi kuruluşlar ve uzman yetkili hekimlerden alındığı, davalı işverence yapılan feshin geçersiz olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. 
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili yasal süresi içinde temyiz etmiştir. 

E) Gerekçe: 
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesi işverene, işçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vermiştir. İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesihte takip edilen amaç, işçinin daha önce işlediği iş sözleşmesine aykırı davranışları cezalandırmak veya yaptırıma bağlamak değil; onun sözleşmesel yükümlülükleri ihlale devam etmesi, tekrarlaması rizikosundan kaçınmaktır. İşçinin davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçinin kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur. Buna karşılık, işçinin kusur ve ihmaline dayanmayan sözleşmeye aykırı davranışlarından dolayı işçiye bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli fesih nedeninden de bahsedilemez. 
İşçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenler, aynı yasanın 25. maddesinde belirtilen nedenler yanında, bu nitelikte olmamakla birlikte, işyerlerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen nedenlerdir. İşçinin davranışlarından veya yetersizliğinden kaynaklanan nedenlerde, iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmek gerekecektir.
Somut uyuşmazlıkta; dosyada davacı hakkında davalı işveren yetkililerince değişik tarihlerde, farklı eylemlere dair ( mazeretsiz işe gelmeme, giriş kartını basmadan işe başlama, uzun süreli rapor alma) savunma sonrası verilen uyarı, kınama, ücret kesim cezası kararları yer almaktadır. Ayrıca davacı hakkında birden fazla kez görev yeri ve görev tanımında değişiklik yapılmış, davacının yazılı muvafakati alınmış, davacının son görev yeri değişikliğini ( bagaj hizmetlerinde ramp işçisi iken uçak temizlik şefliği bünyesinde ramp işçisi olma) ise kabul etmemesi nedeniyle ücret kesim cezası aldığı kayıtlardan anlaşılmaktadır. Davalı işveren yetkililerinin iş yeri iç yazışmaları, mail kayıtları ve disiplin cezalarından davacının davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş yeri çalışma düzeninde olumsuzluklara yol açtığı, iş ilişkisinin sürdürülmesinin davalı işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemez hale geldiği, davalı işverenin davacının iş akdini geçerli nedenle ve makul sürede feshettiğinin anlaşılması karşısında, geçerli nedene dayalı fesih nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, 
2. Feshin geçerli nedene dayanması nedeniyle davanın REDDİNE, 
3. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4. Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.980,00 TL. ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 
Kesin olarak 13.03.2017 oybirliği ile karar verildi.