İŞTEN ÇIKARTILAN İŞÇİLERİN BELİRLENMESİNDE TİS BELİRLENEN TENKİSAT KURALINA UYULMAMAŞI OLMASI

DAVA                         :Davacı, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini
Belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı işveren, personel harcamalarının belediye gelirlerinin %30'unu geçmesi üzerine yüklü kamu borçlan nedeniyle belediyenin giderlerinin nasıl azaltılacağı konusunda akademik araştırma yapıldığını, Gazi Üniversitesi öğretim görevlilerinden alınan rapor çerçevesinde personel giderinin ve bina kullanım Parkların bakım ve temizlik hizmetlerinin hizmet alımı yoluyla yapılması ve kullanım masraflarının azaltılarak belediye gelirlerinin arttırılması gerektiği yönünde sonuca varıldığını, ayrıca idari birimlerin sayısının azaltılması gerektiği bu işlem sonucu ortaya çıkacak fazla personelin zaman içerisinde eritilmesinin zorunlu olduğu, işçi fazlasının da aynı şekilde azaltılmasının zorunlu olduğunun belirtildiği, toplu iş sözleşmesinin 32.maddesine göre tenkisat uygulaması yoluyla işçi azaltılması yoluna gidildiğini, 5393 sayılı 49 maddesi ve Bakanlar Kurulu'nun yayınlanan Belediye Bağlı Kuruluşlar ile Mahalli İdare birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslar bildirimi gereği Belediyenin en fazla sürekli 160 işçi istihdam edebileceği belirtildiğini ve bu sayıdan fazla personel bulunduğunu, davacının iş sözleşmesinin bu nedenle feshedildiğini, feshin geçerli nedene dayandığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, dosya üzerinden alınan bilirkişi heyet raporuna itibar edilerek, işverenin sürekli personel azalttığı kabul etmekle birlikte ayrıca davacının çalıştığı bölüme yeni işçi aldığı, feshin son çare olması ilkesine uymadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine karar verilirken, işe başlatılmama tazminatı 4 aylık ücret tutarında belirlenmiştir.
Karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine ve aynı fesih nedenine dayanarak iş sözleşmesi feshedilen işçilerin açtığı emsal davalarda, işyerinde yapılan keşif sonrası alınan bilirkişi raporunda, personel giderlerinin fazla olduğunun tespiti yanında, davalı işverenin norm kadro çalışması yapmadığı, işten çıkarılacak işçilerin belirlenmesinde Toplu iş Sözleşmesinde düzenlenen tenkisat kuralına uymadığı, kısaca objektif kriterler getirmediği, ayrıca fesih nedeni ile çelişen uygulamalara girerek yeni işçi aldığı anlaşılmıştır. Nitekim Dairemizin 2007/33 Esasında temyiz incelemesi yapılan emsal işçinin dava dosyasında bu nedenlerle feshin geçersizliğine yönelik yerel mahkeme kararı onanmıştır. 2006 yılında yayınlanan Belediye Bağlı Kuruluşlar ile Mahalli İdare birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına ilişkin Esaslara ilişkin Bakanlar Kurulu kararı, istihdam sınırlaması getirmekle birlikte, yeni işçi alımını önlemekte, iş sözleşmesinin feshine neden yaratmamaktadır. Kaldı ki bu Bakanlar Kurulu kararı Danıştay tarafından iptal edilmiştir. Somut bu maddi ve hukuki olgulara göre, davalı işveren tarafından gerçekleştirilen iş sözleşmesinin feshinin, geçerli nedene dayanmadığı sabittir. Sonuç itibari ile feshin geçersizliğine karar verilmesi isabetlidir. Ancak mahkemece işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmiştir. Dairemizin kararlılık kazanan uygulamasına göre, işe başlatmama tazminatının alt ve üst sınırlar arasında işçinin kıdemi ve fesih nedeni gibi olgulara göre belirlenmesi gerekir. Davacı davalı işyerinde yaklaşık 20 yıldır çalıştığına göre, işe başlatmama tazminatının alt sınırdan belirlenmesi hatalıdır.

4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. SONUÇ: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3.  Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yapmış olduğu, 368,00 YTL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 450-YTL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.19.11.2007