ÖZETİ Fesih19.07.2022 tarihinde yapılmıştır. Kazaya sebebiyet verdiği aracın zimmetlendiği tatil zamanlarında kilometre aşımı durumunda set card ödeme miktarından düşme yapıldığı, davacı tanığı tarafından da araçların 24 saat kendilerinde kaldığı hafta sonu 100 km’den fazla kullanım durumunda yakıt ücretinin kendilerinden kesildiğini beyan ederek davacıyı doğruladığı anlaşılmaktadır. Kaza ile ilgili bildirim yapıldığı sunulan maillerden anlaşılmakla; kaza sebebi ile 4953,80tutarındakifatura bedelinin davacı tarafça karşılanması gerektiği davalı cevap dilekçesinde belirtildiğinden kaza sebebi ile oluşan zararın davacının bir aylık ücretinden az olduğu, şirket araç teslim sözleşmesi8- b maddesinde yer alan alkol raporunun sunulmaması yönündeki davranışı, önceki uyarı verilen davranışları ile bilgilendirmeyi doğru ve zamanında yapmaması şeklindeki davranışları bütün olarak hep birlikte değerlendirildiğinde iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği anlaşılmakla feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmenin dosya kapsamına daha uygun düşeceği kanaatine varılmıştır.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı 11.02.2019 tarihinden 19.07.2022 tarihine kadar davalı işverene ait iş yerinde ürün tanıtım ve satım görevlisi olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin 19.07.2022 tarihinde haklı sebep olmaksızın kanunun aradığı diğer şartlar bulunmamasına rağmen sonlandırıldığını, kendisi ile ilgili olmayan durumlardan ötürü savunma vermek durumunda bırakıldığını, sürekli suçlandığını, tanıtım ve satım işlemi yaparken şirket arabasını kullandığını, bu şirket arabasının üzerinde işveren şirketin logosu bulunduğunu, kanunen bu logonun ruhsatının işveren tarafından işletilmesi gerektiğini, trafik polisleri tarafından rutin kontrol sırasında durdurularak ruhsata bu logonın işletilmediği tespiti üzerine ceza kesildiğini, davacının görev tanımında olmamasına rağmen bu duruma dair iki kere kendisinden savunma talep edildiğini ve herhangi bir disiplin cezası verilmediğini, davacıya bildirilen bir yaptırım olmadığını, fesih ihbarnamesine müvekkilinin araç bakım ve onarımını yapmadığının beyan edildiğini, söz konusu durumun gerçeği yansıtmadığını, davalı işverene gönderilen bakım faturaları ile ilgili mail içeriklerinin sunulduğunu, işe başladığı tarihte hem mail ile hem sözlü olarak özel günlerde bayram, yıllık izin vesaire aracın kullanımı halinde kilometre başına hesap edilen ödemenin işçiye ödenecek ücretten düşüreceği bildirimi yapıldığını, davalı işveren bünyesinde çalışan yıllık izin kullanan bayram tatilleri geçiren davacının düzenli olarak aracı kullandığını, işverenin herhangi bir uyarı veya savunma olmaksızın kendisine bildirilen bu kullanım sonrası benzini hesaplamasının işçi ücretinden düştüğünü, bu durumu bir anda fesih sebebi olarak gündeme getirdiğini, müşterilerle ilişki ve performans anlamında oldukça verimli çözüm odaklı başarılı bir çalışan olduğunu, kıdem tazminatına ödememek adına böyle bir fesih yolunun seçildiğini, yasaya ve usule aykırı, geçersiz olduğunu ileri sürerek davacının işe iadesini boşta geçen süre ve işe başlatmama tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİKARARI:
İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama toplanan deliller doğrultusunda davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının Gaziantep bölgesinde ürün tanıtım satım görevlisi olarak 11.02.2019 tarihinde işe başladığını ve 19.07-2022 tarihinde haklı ve geçerli neden olmaksızın iş akdinin feshedildiğini, savunma istenilen 1. olayın yasal hız sınırlarını aşmak nedeniyle talep edilen savunma ve ardından savunmanın içeriğine bakılmaksızın verilen birinci uyarı olduğunu Gaziantep bölgesinin tamamına tanıtım ve satış yaptığını her bölgeye ulaşımda trafik hız limitlerinin farklılık gösterdiğini dolayısıyla bu anlamda kusuru kabul etmediklerini müvekilimiz sektöründe çalışan birinin trafik cezası almaksızın çalışmasının pek mümkün olmadığını aynı pozisyonda çalışan herkesin cezası bulunmasının olağan hayatın akışına uygun olduğunu bu iş bu durumun davalı işverene zarar vermediğini trafik cezalarının sürücü tarafından karşılandığını, iş akdise sebebi doğurabilecekleri olgu olmayıp yaklaşık 3 sene davalı şirkette çalışan davacının bu hususta sadece bir kez savunmasının alınması ve uyarı verildiğini uyarı verilen tarihin 31-12.2021 olduğunu, savunma istenilen ikinci olayın ise şirket kurallarına uygun olarak tamirciye götürme kuralını ihlal etmekte olarak belirtildiğini ve yine 31-12-2021 tarihinde uyarı ile sonuçlandığımı olaya ilişkin savunmada belirtildiği üzere tüm tamir süreci ile ilgili davalı işverenin çalışanlarını bilgilendirdiğini ve talimatları doğrultusunda iş kaybına uğramaması adına her zaman aracı tamir eden kişiye değil kısa sürede daha uygun fiyata tamir işlemini gerçekleştirebilecek kişiye aracı teslim ettiğini tamir uygun fiyata ve kısa sürede de gerçekleştiğini savunma alma nedeni tamir işlemini kötü yapılması aracın hasar görmesi tamir süresinin uzaması nedeniyle iş tahsilat kaybı ya da yapılan işlemin olması gerekenden daha fazla bir bedelle yapılmasının olmadığı savunma alma nedeni olarak faturalandırılırken işlem adı olarak parça ücretli değil İşçilik olarak nitelendirilmesi olduğunu, araçta meydana gelen arıza sebebiyle hasar ilinin satış ve tanıtım için gittiği tarihte gerçekleşen aşırı yağış müvekilinin satış ve tanıtım yaptık kişilere ulaşım için mecburi kullandığı yolun yağış nedeni ile su dolduğunu, uyarının 31.12.2021 tarihinde verildiğini, savunma istenilen üçüncü olayın ister ruhsatalı logo işlenmesi olayı olup 06 cak 955 plakalı aracın 23 Mayıs 2022 tarihinde rutin trafik kontrolünde aracın üzerine işlek değil logonun ruhsata kayıtlı olmadığı için trafikten men edilerek ceza işlemi uygulandığını trafik kontrolü esnasında daha cerrahi işlem yapılmadan davalı şirket çalışanlarına bilgi verildiğini eksikliğin giderilme ihtimali var ise cezayı işinden uygulanmadan sorunu çözmeye çalıştığını mahkemeye sunulan yazışmalar arama kayıtlarını da bu durumu açıkça belirttiğini iş tanımında ruhsatta logo işletmek bulunmadığını bu yönde bir bilgilendirme ve talimat bulunmadığını yeni ruhsatta logo olması ve kayıtlarda bu logo işlenmiş olmasına rağmen logosuz ruhsatın fiziği kendimi müvekili teslim edildiğini Dolayısıyla işlerinin kendi kusuruyla etki ruhsatı teslim etmesi sebebiyle müvekkilinin suçlandığını, bu olay sebebiyle herhangi bir disiplin işlemi yapılmadığını, gerekçeli kararda 7 günlük sürede eksiklik giderilmediği için şirket aracının bağlandığı şeklinde hatalı tepki yapıldığını cezayı işlemin yapıldığı Araç trafikten men edilmiş olup aracın trafikten men edilmesine sebebiyet veren olayın davalı işverenin müvekkiline logo bulunmayan ruhsatı teslim etmiş olması olduğunu, gerekçeli kararda davacının denetim sırasında Bu belgeleri göstermediği gibi bir açıklama yer aldığını bu kanaate nasıl varıldığının anlaşılamadığını, savunma istenilen son olay ise yıllık izin döneminde işverene bilgi vermeden şirket araç kullanımı olduğunu 3 yıldır Beren yanında çalışan davacının yıllık izin kullandığı 12.07.2021 23.07.2021 tarihleri arasında işveren aracını kullandığını bunu işverene bildirdiğini ve bildirim üzerine herhangi bir savunma alınmadan yapılan sözleşme aykırı olduğu bahsedilmeden iş akdinin devam ettiğini İstinaf dilekçe ekinde söz konusu belgeyi de takdirlere sunduğunu talimat ile dinlenen tanık Mehmet Birol iş yerinde hafta sonu 100 kilometreye kadar araç kullanma hakkı bulunduğunu fazlasını kullanma durumunda maaş kesintisi yapıldığını yalnızca şehir dışına çıkılması durumunda meyliyle bildirilmesi istenildiği şeklinde iş yeri uygulamasını lemiş olup iş yeri teamüllerinin bu yönde olduğu ispat edilmişken davanın reddine karar verilmesini kabul edilemeyeceğini Maddi manevi kayıplara sebep olunabilme ihtimalini işaretlinin hepsi için testin son çare olma ilkesine uygun düştüğü kanaatine varılmasının yine kabul edilemeyeceğini haksız geçerse hukuka aykırı olarak iş akdinin feshedildiğini kararını kaldırılarak davanın tam kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
GEREKÇE: 6100 sayılı H.M.K.’nun 353.maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda;
Dava, feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade talebine ilişkindir.
Somut olayda, davacı 19.07.2022 tarihli fesih ihbarnamesi ile bir kaç sebepten dolayı iş akdinin sona erdirildiğini, iki olayla ilgili 31.12.2021 tarihinde yazılı uyarılara ilişkin savunma verdiğini, 16/07.2022 tarihindeki kazaya ilişkin gerekli bildirimleri yaparak mail gönderdiğini, iş akdi fesih sebebi olarak aracın izinsiz özel kullanımının neden olarak gösterildiğini, ancak davacının hafta sonları yıllık izin, ulusal bayram genel tatil günlerinde de kullanım prosedürü olarak aracın kilometre aşım bilgisinin sunulması ve işveren tarafından hesaplanan bedelin yemek bedelinden mahsup edilmesi şeklinde olduğunu belirtmiştir.
Davalı vekili 19.07.2022 tarihli fesih ihbarnamesi ile iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini savunmuştur.19.07.2022 tarihli ihbarnamede “Kullanmakta olduğunuz 06.08.2020 tarihinden itibaren tarafınıza zimmetli 06 CAK 955 plakalı şirket aracı kullanımı esnasında;
Şirket kurallarımız (Araç Teslim Sözleşmesi ve İSG Otomobil Kullanım Taahhütnamesi) yasal hız sınırlarını (150-180 km arası) aşmanız kuralını ihlal etmeniz; kuralara aykırı davranmak sebebiyle 28.12.2021 tarihinde savunmanız istemiş ve kurallara aykırı davranmak ve işverenin güvenini kötüye kullanmak sebebiyle 31.12.2021 tarihinde 1. Yazılı uyarı yapılmıştır.
Şirket kurallarımız (Araç Teslim Sözleşmesi ve İSG Otomobil Kullanım Taahhütnamesi) kapsamı dışında kalan, şirket kurallarına uygun olan tamirciye götürmek kuralını ihlal etmeniz; kurallara aykırı davranmak sebebiyle 28.12.2021 tarihinde savunmanız istemiş ve kurallara aykırı davranmak ve işverenin güvenini kötüye kullanmak sebebiyle 31.12.2021 tarihinde 2 yazılı uyarı yapılmıştır.
23.05.2022 tarihinde girmiş olduğunuz rutin trafik kontrolünde 06 CAK 955 plakalı şirket aracımızın, size teslim edildiğinde yasal olarak hiçbir sorunu olmadığı halde, 26/3. maddeden MA 92194964 seri numaralı trafik cezası almasına sebebiyet vermekten; Şirket (Araç Teslim Sözleşmesi ve İSG Otomobil Kullanım Taahhütnamesi) kurallarına aykırı davranmak sebebiyle 21.06.2022 tarihinde savunmanız talep edilmiştir.
23.05.2022 tarihinde girmiş olduğunuz rutin trafik kontrolünde 06 CAK 955 plakalı şirket aracımızın, size teslim edildiğinde yasal olarak hiçbir sorunu olmadığı halde, MA 92191736 seri numaralı trafik para cezası ile trafikten men edileceği ve ekindeki geçici izin belgesi 23.05.2022 tarihli olduğu için devletin verdiği, 7 günlük geçici izin süresi 30.05.2022 de dolmuş ve araç trafikten men edilmiştir. Zimmetinizde bulunan aracın sorumluluğu size aittir. Bu sorumluluk; gerekli bakım-onarımları gidermek adına merkeze bildirim yapmanızı kapsamaktadır. Aynı şekilde trafikten men durumunun acilen merkeze bildirimi ve tanınan yasal süre içinde çözümü sağlamayı da doğal olarak gerektirmektedir. Bu bilgili genel merkeze iletmediğiniz, size tanınan 7 günlük yasal süreç içerisinde sorunu çözmediğiniz ya da çözülebilmesi adına gerekli birimlere bu bilgili aktarmadığınız / evrakı göndermediğiniz ve aracı kullanmaya devam ettiğiniz anlaşılmaktadır. Bu belge şirket merkezine hiçbir bilgi notu olmadan standart evraklar içinde 14.06.2022 Salı günü gelmiş ve ilgili birimdeki çalışma arkadaşınız tarafından trafikten men belgesi tesadüfen saptanmıştır. Bu sebeple Şirket Araç Teslim sözleşmenin 5-c maddesi gereği bilgilendirmeyi zamanında ve doğru olarak yapmamak nedeniyle kurallara aykırı davranmak sebebiyle 05.07.2022 tarihinde savunmanız talep edilmiştir.
17/07/2022 tarihinde göndermiş olduğunuz mailde, 16.07.2022 tarihinde Gaziantep ili Şahinbey ilçesi Ulaş Mah. 43. Cadde de saat 22:00 sularında önde giden araca arkadan çarparak kazaya karıştığınızı bildiren mailiniz bulunmaktadır. Göndermiş olduğunuz tarih göz önünde bulundurulduğunda 04.07.2023-23.07.2023 tarihleri arasında yıllık izinde olduğunuz görülmektedir. Şirketimiz Bölge Tanıtım Temsilcisi İş Sözleşmesi’nin 1.4 maddesi gereği … İş amaçlı kullanım için personele teslim edilmiş olan şirket aracının; özel amaçlı kullanımı yasaktır. Özel amaçlı kullanım için şirket merkezinden yazılı izin (Dilekçe, E mail ya da telefon mesajı ile) almak zorunludur… ifadesi yer almaktadır. Buna rağmen tarafınızdan yıllık izinde şirketimize ait aracı kullanmak istediğinizi bildirilen yazılı talebiniz (Dilekçe, email veya telefon) ve bu doğrultuda verilmiş bir izin bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, Bölge Tanıtım Temsilcisi İş Sözleşmesinin eki niteliğinde bulunan şirket araç teslim sözleşmesinin 8-b maddesi gereği; …birden fazla aracın karıştığı kazalarda tüm araçlara ait belgelerle birlikte trafik kaza raporu, alkol raporu,…vb. Belgelerin şirket merkezine gönderilmesi ifadesi yer almaktadır. Buna rağmen 16.07.2022 tarihinde gerçekleştirmiş olduğunuz kazaya istinaden tarafınızdan gönderilen herhangi bir alkol raporu bulunmamaktadır.
Yukarıda yer alan 2 uyarı, 2 savunma talebi ve en son yıllık izinde izinsiz olarak şirket aracını özel işleriniz için kullanımınız ve karıştığınız kazaya dair alkol raporu göndermemeniz hususları birlikte değerlendirilerek; Bölge Tanıtım Temsilcisi İş sözleşmesinin 1.4, Araç Teslim Sözleşmesinin 8-b maddesinde yer alan eylemlerin vuku bulması nedeniyle; Bölge Tanıtım Temsilcisi İş Sözleşmesinin 1.4, 8.1 ve 8.4 maddelerinin ifasını zorunlu hale getirmiştir.
Bu sebepler işe şirket kurallarına aykırı davranışlarınız, Ahlak ve İyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri başlıklı 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25-2 maddesi hükmü uyarınca iş akdiniz fesih edilmiştir. Bilgilerinize rica ederiz.“yazılıdır. İşten ayrılma bildirgesinde kod 46 olarak gösterilmiştir. İlk derece mahkemesinceiş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiği kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir. Davacının feshe konu edilen ve savunmasının alındığı iki olay 2021 tarihlidir. Bu olaylar sebebi ile davacıya iki uyarı verilmiştir. Fesih ihtarnamesinde belirtilen fesih sebebi yapılan 23.05.2022 tarihli olaya ilişkin bilgilendirmeyi doğru ve zamanında yapmaması ve fesih sebebi yapılan diğer olay 16.07.2022tarihindeki kaza ile ilgili yıllık izinde kullandığı araç ile ilgili izin almayışı ve alkol raporu sunmaması olarak gösterilmiştir. Fesih19.07.2022 tarihinde yapılmıştır. Kazaya sebebiyet verdiği aracın zimmetlendiği tatil zamanlarında kilometre aşımı durumunda set card ödeme miktarından düşme yapıldığı, davacı tanığı tarafından da araçların 24 saat kendilerinde kaldığı hafta sonu 100 km’den fazla kullanım durumunda yakıt ücretinin kendilerinden kesildiğini beyan ederek davacıyı doğruladığı anlaşılmaktadır. Kaza ile ilgili bildirim yapıldığı sunulan maillerden anlaşılmakla; kaza sebebi ile 4953,80tutarındakifatura bedelinin davacı tarafça karşılanması gerektiği davalı cevap dilekçesinde belirtildiğinden kaza sebebi ile oluşan zararın davacının bir aylık ücretinden az olduğu, şirket araç teslim sözleşmesi8- b maddesinde yer alan alkol raporunun sunulmaması yönündeki davranışı, önceki uyarı verilen davranışları ile bilgilendirmeyi doğru ve zamanında yapmaması şeklindeki davranışları bütün olarak hep birlikte değerlendirildiğinde iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği anlaşılmakla feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmenin dosya kapsamına daha uygun düşeceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile belirlenen aykırılıklar duruşma yapılmasını gerektirmediğinden HMK’nın 353/1-b-2maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinde hata edildiği anlaşıldığından gerekçe düzeltilerek yeniden esas hakkında feshin geçerli nedene dayandığından davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A)İlk Derece Mahkeme Kararının kaldırılmasına,
B)DAVANIN REDDİ İLE;
1-Alınması gereken 427,60-TL harçtan davacı tarafından yatırılan peşin harç80,70 -TL harcın mahsubu ile bakiye 346,90TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
2-Davacı tarafından ödenen yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Davalı tarafından ödenen 501,00-TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4– Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 800,00-TL zorunlu arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davalı taraf kendisini vekil vasıtasıyla temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. gereğince karar tarihine göre, 17.900,00 TL.vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-İstinaf başvuru harcı ve İstinaf karar harcı istemi halinde istinaf eden davacıya iadesine,
7-Kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde istek halindetaraflara iadesine,
8-Kararın taraflara tebliği ile harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin İLK DERECE MAHKEMESİ tarafından yapılmasına,
13/06/2024tarihinde yapılan müzakeresi sonucunda, 7036 Sayılı Kanunun 8. ve 9. maddeleri gereğince kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.