İlgili Kanun / Madde
6356 S. STK/11
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2021/10022
Karar No. 2021/15439
Tarihi: 04.11. 2021
lSENDİKA ŞUBESİNİN KAPATILMASI İÇİN YÖNETİM KURULUNA YETKİ VEREN SENDİKA GENEL KURULUNUN MAHKEME KARARIN İLE İPTAL EDİLMİŞ KARARIN KESİNLEŞMİŞ OLMASI
lSENDİKA ŞUBESİNDEN BİRİSİNİN KAPATILMASI SONUCUNU DOĞURACAK ŞEKİLDE İKİ SENDİKA ŞUBESİNİN BİRLEŞTİRİLME KARARININ GEREKÇESİNİN YETERLİ OLMAMASI
lSENDİKA YÖNETİM KURULU KARARININ İPTALİ
lSENDİKA GENEL KURLUNUN ALDIĞI KARARIN UYGULANMASI NİTELİĞİNDEKİ SENDİKA YÖNETİM KURULU KARARININ İPTAL EDİLEMEYECEĞİ
ÖZETİ: Bununla birlikte söz konusu her iki genel kurul kararının da iptali için kanuni süre içerisinde dava açıldığı, her iki genel kurul kararının da bölge adliye mahkemesince iptaline karar verildiği ve bölge adliye mahkemesi kararlarının Yargıtay (kapatılan) 22. Hukuk Dairesince onandığı görülmektedir.
Diğer taraftan her ne kadar Sendika Yönetim Kurulu kararında gerekçe olarak Türk Telekomünikasyon A.Ş. işyerindeki organizasyon değişikliği gösterilmiş ise de, belirtilen organizasyon değişikliğine dair kararın genel merkez genel kurulundan önce olmak üzere 01.06.2017 tarihinden geçerli olmak üzere alındığı, 21-22 Ekim 2017 tarihinde icra edilen 13. olağan genel kuruldan sonra ortaya çıkan yeni bir olgu teşkil etmediği gözetildiğinde, … Avrupa Yakası Şubesi ile … Anadolu Yakası Şubesinin kapatılması sonucunu doğuracak olan Sendika Yönetim Kurulunun 21/09/2020 tarih ve 421 sayılı kararının iptaline karar verilmesi isabetlidir.
3) Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 22/09/2020 tarih ve 422 sayılı kararı ile ise … ilinde … Şubesinin açılmasına, şubeyi altı ay içinde delege seçimi yaparak genel kurula götürmek üzere müteşebbis heyet atanmasına karar verilmiştir.
Sendika tarafından 21-22 Ekim 2017 tarihinde icra edilen 13. olağan genel kurul divan tutanağında “152 imzalı bir önerge geldi. “Biz aşağıda isim ve imzaları bulunan delegeler, … ilinde … Şube adında bir şube açılmasını, açılış işlemleri ve müteşebbis heyet atanması için genel merkez yönetim kuruluna yetki verilmesini öneriyoruz.” önergeyi oylarınıza sunuyorum, lütfen işaret buyrun….Kabul edenler…Etmeyenler…önerge oyçokluğuyla kabul edilmiştir.” hususları belirtilmektedir.
Buna göre sendika genel merkez genel kurul kararı ile … ilinde “… ilinde … Şube” adında bir şube açılması kararlaştırıldığı, söz konusu kararın iptali için bir dava açılmadığı ve mahkemece verilmiş bir iptal kararının da söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu anlamda olmak üzere, Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 18/09/2020 tarih ve 422 sayılı kararının, yukarıda belirtilen ve halen geçerli olan genel kurul kararının uygulanması niteliğinde olduğu anlaşıldığından, Sendika Yönetim Kurulunun 18/09/2020 tarih ve 422 sayılı kararının iptali talebi bakımından da davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Asıl davada davacı vekili; davalı Sendikanın 22.09.2020 tarihli 2020/2489-25 sayılı, “Şube Açma, Birleştirme Bildirimi Hk.” konulu yazısı ile müvekkiline bildirilen ve davalı Sendika Yönetim Kurulunun 18.09.2020 tarih ve 420 sayılı “… Marmara Şubesi'nin Açılmasına” ve 22.09.2020 tarih ve karar numarası bilinmeyen “… Şubesi'nin açılmasına” ve 21.09.2020 tarih ve 421 sayılı “… Avrupa ve … Anadolu Yakası Şubesi'nin … Marmara Şubesi'nde Birleştirilmesine” ilişkin kararları ile tesis edilen şube açma ve birleştirme kararlarının ve yeni açılan … ve Marmara Şubelerinin faaliyet alanlarının belirlenmesine dair kararların, müteşebbis heyet seçimlerine ilişkin kararların bütün sonuçlarıyla iptali ile iptali istenen kararların yokluk ile batıl olduğunun/baştan itibaren hükümsüz/geçersiz olduğunun ve yapılan işlemlerin yok hükmünde olduğunun tespitine, müvekkilinin bu karardan önceki mevcut görevine (şube yöneticisi/başkanı olduğu sendikanın … Anadolu Yakası Şubesi'nde ve faaliyet sahasına giren illerdeki işyerlerinde) aynen devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Birinci birleşen davada davacı vekili; davalı Sendikanın 22.09.2020 tarihli 2020/2489-25 sayılı, “Şube Açma, Birleştirme Bildirimi Hk.” konulu yazısı ile müvekkiline bildirilen ve davalı Sendika Yönetim Kurulunun 18.09.2020 tarih ve 420 sayılı “… Marmara Şubesi'nin Açılmasına” ve 22.09.2020 tarih ve karar numarası bilinmeyen “… Şubesi'nin açılmasına” ve 21.09.2020 tarih ve 421 sayılı “… Avrupa ve … Anadolu Yakası Şubesi'nin … Marmara Şubesi'nde Birleştirilmesine” ilişkin kararları ile tesis edilen şube açma ve birleştirme kararlarının ve yeni açılan … ve Marmara Şubelerinin faaliyet alanlarının belirlenmesine dair kararların, müteşebbis heyet seçimlerine ilişkin kararların bütün sonuçlarıyla iptali ile iptali istenen kararların yokluk ile batıl olduğunun/baştan itibaren hükümsüz/geçersiz olduğunun ve yapılan işlemlerin yok hükmünde olduğunun tespitine, müvekkilinin bu karardan önceki mevcut görevine (şube yöneticisi/başkanı olduğu sendikanın … Anadolu Yakası Şubesi'nde ve faaliyet sahasına giren illerdeki işyerlerinde) aynen devamına karar verilmesini talep etmiştir.
İkinci birleşen davada davacı vekili; davalı Sendikanın 22.09.2020 tarihli 2020/2489-25 sayılı, “Şube Açma, Birleştirme Bildirimi Hk.” konulu yazısı ile müvekkiline bildirilen ve davalı Sendika Yönetim Kurulunun 18.09.2020 tarih ve 420 sayılı “… Marmara Şubesi'nin Açılmasına” ve 22.09.2020 tarih ve karar numarası bilinmeyen “… Şubesi'nin açılmasına” ve 21.09.2020 tarih ve 421 sayılı “… Avrupa ve … Anadolu Yakası Şubesi'nin … Marmara Şubesi'nde Birleştirilmesine” ilişkin kararları ile tesis edilen şube açma ve birleştirme kararlarının ve yeni açılan … ve Marmara Şubelerinin faaliyet alanlarının belirlenmesine dair kararların, müteşebbis heyet seçimlerine ilişkin kararların bütün sonuçlarıyla iptali ile iptali istenen kararların yokluk ile batıl olduğunun/baştan itibaren hükümsüz/geçersiz olduğunun ve yapılan işlemlerin yok hükmünde olduğunun tespitine, müvekkilinin bu karardan önceki mevcut görevine (şube yöneticisi/başkanı olduğu sendikanın … Anadolu Yakası Şubesi'nde ve faaliyet sahasına giren illerdeki işyerlerinde) aynen devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Üçüncü birleşen davada davacılar vekili; 21.09.2020 tarih ve 421 sayılı … Avrupa Yakası ve … Anadolu Yakası Şubelerinin … Marmara Şubesi adı altında birleştirilmesi, … Anadolu Yakası ve … Avrupa Yakasının faaliyet alanları içindeki illerdeki işyerlerinin … Marmara şubesine bağlanmasına, … Avrupa Yakası Şubesi ile … Anadolu Yakası Şubesi yöneticilerinin özlük haklarının birleştirildikleri şubede (… Marmara Şubesinin) yapılacak genel kurul tarihine kadar aynen devamına, … Avrupa Yakası ve … Anadolu Yakası Şubelerinin yöneticilerinin faaliyetlerine … Marmara Şubesi genel kurul tarihine kadar mevcut şube binalarında (… Marmara Şubeye bağlı alt birim/irtibat ofisi şeklinde) devam etmelerine, bu binaların giderlerinin, kiralarının, sarflarının vs. aynen ödenmeye devam edilmesine, yine birleştirilmesine karar verilen … Avrupa Yakası Şubesi ile … Anadolu Yakası Şubesi yöneticilerinin tabii delegelik sıfatlarının aynen devamına ve bu sıfatla … Marmara Şubesinde müteşebbis heyet tarafından yapılacak genel kurula tabi delege olarak katılmalarına, bu haklarının da aynen devamına, birleştirilen … Avrupa Yakası ve … Anadolu Yakası Şubelerinin kendi genel kurullarında seçilen üst kurul delegelerinin delegelik sıfatının da … Marmara şubesi için yapılacak genel kurul tarihine kadar aynen devamına) ilişkin karar ve işlemlerin, 22.09.2020 tarihli (bila) sayılı … Şubesinin açılması ve müteşebbis heyeti atanması ve müteşebbis heyeti tarafından her türlü genel kurul işlemlerinin yürütülmesi ile şubelerin yetki sorumluluk sahalarının değiştirilmesi, … şubesinin faaliyet sorumluluk sahasının …, …, Çanakkale, Bilecik, Yalova, İzmit, …, Edirne, Kırklareli ve … illerindeki işyerleri olarak belirlenmesi ve bu konularla ilgili olarak alınan ilgili diğer karar ve işlemlerin, tüm sonuçları ile birlikte iptali ile eski haline iadesine, davacıların bu karardan önceki mevcut görevlerine (şube yöneticisi oldukları sendikanın … Avrupa Yakası Şubesinde ve faaliyet sahasına giren illerdeki işyerlerinde) tüm özlük hakları ile birlikte aynen devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı sendika vekili, asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece asıl dava ve birleşen davaların kabulü ile; Türkiye Haber İş Sendikasının 18/09/2020 tarih ve 420 sayılı … Marmara Şubesi'nin açılmasına ilişkin Genel Merkez Yönetim Kurulu Kararının, 21/09/2020 tarih ve 421 sayılı … Avrupa Yakası Şubesi ve … Anadolu Yakası Şubesi'nin … Marmara Şubesi altında Birleştirilmesine ilişkin Genel Merkez Yönetim Kurulu Kararının, 22/09/2020 tarih ve 422 sayılı … Şubesi'nin açılmasına ilişkin Genel Merkez Yönetim Kurulu Kararının tüm sonuçları ile birlikte iptaline karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava sendika yönetim kurulu kararlarının iptali istemine ilişkindir.
Asıl ve birleşen davalar ile üç farklı kararın iptali talep edildiğinden, Sendika Yönetim Kurulu kararlarının niteliğine göre ayrı ayrı değerlendirme yapılması gerekmektedir.
1) Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 18/09/2020 tarih ve 420 sayılı kararı ile … ilinde … Marmara Şube adında bir şube açılmasına, şubeyi altı ay içinde delege seçimi yaparak genel kurula götürmek üzere müteşebbis heyet atanmasına karar verilmiştir.
Sendika tarafından 21-22 Ekim 2017 tarihinde icra edilen 13. olağan genel kurul divan tutanağında “153 imzalı bir önerge geldi. “Biz aşağıda isim ve imzaları bulunan delegeler, … ilinde … Marmara Şube adında bir şube açılmasını, açılış işlemleri ve müteşebbis heyet atanması için genel merkez yönetim kuruluna yetki verilmesini öneriyoruz.” önergeyi oylarınıza sunuyorum, lütfen işaret buyrun….Kabul edenler…Etmeyenler…önerge oyçokluğuyla kabul edilmiştir.” hususları belirtilmektedir.
Buna göre sendika genel merkez genel kurul kararı ile … ilinde “… Marmara Şube” adında bir şube açılmasının kararlaştırıldığı, söz konusu kararın iptali için bir dava açılmadığı ve mahkemece verilmiş bir iptal kararının da söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu anlamda olmak üzere, Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 18/09/2020 tarih ve 420 sayılı kararının, yukarıda belirtilen ve halen geçerli olan genel kurul kararının uygulanması niteliğinde olduğu anlaşıldığından, Sendika Yönetim Kurulunun 18/09/2020 tarih ve 420 sayılı kararının iptali talebi bakımından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
2) Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 21/09/2020 tarih ve 421 sayılı kararı ile de … Avrupa Yakası Şubesi ile … Anadolu Yakası Şubesinin … Marmara Şubesinde birleştirilmesine karar verilmiş, kararın gerekçesi olarak da “…ana örgütlü işyerimiz olan Türk Telekomünikasyon A.Ş.'ye bağlı … Anadolu Yakası ve Avrupa Yakası Bölge Müdürlüklerinin 29 Mayıs 2017 tarihli tebliği ile 01.06.2017 tarihinden itibaren … Bölge Müdürlüğü adıyla tek bölge müdürlüğüne indirilmesi ve faaliyetlerine tek bölge müdürlüğü olarak devam etmesi nedeniyle tek elden ve daha aktif bir sendikal faaliyette bulunabilmek amacıyla…” hususları belirtilmiştir.
Sendika tarafından 21-22 Ekim 2017 tarihinde icra edilen 13. olağan genel kurul divan tutanağında;
“153 imzalı bir önerge geldi. “Biz aşağıda isim ve imzaları bulunan delegeler, … Anadolu Yakası Şubesinin kapatılmasını, kapatma işlemleri için Genel Merkez Yönetim Kuruluna yetki verilmesini öneriyoruz.” önergeyi oylarınıza sunuyorum, lütfen işaret buyrun….Kabul edenler… Etmeyenler…önerge oyçokluğuyla kabul edilmiştir.”
“155 imzalı bir önerge geldi. “Biz aşağıda isim ve imzaları bulunan delegeler, … Avrupa Yakası Şubesinin kapatılmasını, kapatma işlemleri için Genel Merkez Yönetim Kuruluna yetki verilmesini öneriyoruz.” önergeyi oylarınıza sunuyorum, lütfen işaret buyrun….Kabul edenler… Etmeyenler…önerge oyçokluğuyla kabul edilmiştir.”
Hususları belirtilmektedir.
Bununla birlikte söz konusu her iki genel kurul kararının da iptali için kanuni süre içerisinde dava açıldığı, her iki genel kurul kararının da bölge adliye mahkemesince iptaline karar verildiği ve bölge adliye mahkemesi kararlarının Yargıtay (kapatılan) 22. Hukuk Dairesince onandığı görülmektedir.
Diğer taraftan her ne kadar Sendika Yönetim Kurulu kararında gerekçe olarak Türk Telekomünikasyon A.Ş. işyerindeki organizasyon değişikliği gösterilmiş ise de, belirtilen organizasyon değişikliğine dair kararın genel merkez genel kurulundan önce olmak üzere 01.06.2017 tarihinden geçerli olmak üzere alındığı, 21-22 Ekim 2017 tarihinde icra edilen 13. olağan genel kuruldan sonra ortaya çıkan yeni bir olgu teşkil etmediği gözetildiğinde, … Avrupa Yakası Şubesi ile … Anadolu Yakası Şubesinin kapatılması sonucunu doğuracak olan Sendika Yönetim Kurulunun 21/09/2020 tarih ve 421 sayılı kararının iptaline karar verilmesi isabetlidir.
3) Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 22/09/2020 tarih ve 422 sayılı kararı ile ise … ilinde … Şubesinin açılmasına, şubeyi altı ay içinde delege seçimi yaparak genel kurula götürmek üzere müteşebbis heyet atanmasına karar verilmiştir.
Sendika tarafından 21-22 Ekim 2017 tarihinde icra edilen 13. olağan genel kurul divan tutanağında “152 imzalı bir önerge geldi. “Biz aşağıda isim ve imzaları bulunan delegeler, … ilinde … Şube adında bir şube açılmasını, açılış işlemleri ve müteşebbis heyet atanması için genel merkez yönetim kuruluna yetki verilmesini öneriyoruz.” önergeyi oylarınıza sunuyorum, lütfen işaret buyrun….Kabul edenler…Etmeyenler…önerge oyçokluğuyla kabul edilmiştir.” hususları belirtilmektedir.
Buna göre sendika genel merkez genel kurul kararı ile … ilinde “… ilinde … Şube” adında bir şube açılması kararlaştırıldığı, söz konusu kararın iptali için bir dava açılmadığı ve mahkemece verilmiş bir iptal kararının da söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu anlamda olmak üzere, Sendika Yönetim Kurulunun dava konusu 18/09/2020 tarih ve 422 sayılı kararının, yukarıda belirtilen ve halen geçerli olan genel kurul kararının uygulanması niteliğinde olduğu anlaşıldığından, Sendika Yönetim Kurulunun 18/09/2020 tarih ve 422 sayılı kararının iptali talebi bakımından da davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Bu açıklamalar ışığında mahkemece Sendika Yönetim Kurulunun 21/09/2020 tarih ve 421 sayılı kararının iptaline ve fazlaya dair istemin reddine karar verilmesi gerekirken, anılan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurularının esastan reddi kararı hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.