İlgili Kanun / Madde
818 S.BK/41
506 S.SSK/19,109
T.C
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2007/23396
Karar No. 2008/7923
Tarihi: 15.05.2008
l SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANININ TESPİTİ
l İŞÇİYE GELİR BAĞLANMASI İÇİN TESPİT DAVASI AÇMASI İÇİN ÖNEL VERİLMESİNİN GEREKMESİ
ÖZETİ: Mahkemece raporlar arasındaki çelişkinin Adli Tıp Kurumu Genel Kurulundan alınacak raporla giderilmediği gibi, davacının maddi zarar hesabını %54 sürekli iş göremezlik oranı esas alınmak suretiyle yaptırılıp Sosyal Güvenlik Kurumunca %46 oranı esas alınarak bağlanan gelirin en son peşin sermaye değerinin düşüldüğü görülmüştür.
Yapılacak iş, davanın niteliği göz önünde tutularak davacıya meslekte kazanma güç kayıp oranının saptanması ve buna bağlı olarak Kurumdan gelir bağlanması için Sosyal Güvenlik Kurumu ve işveren aleyhine tespit davası açması için önel verilmek ve verilen önelin sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Öte yandan, davacının maddi zararı belirlenirken pasif dönem zararının da hesaplanması gerekirken aksi yöndeki bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiş olması da mahkemenin kabul şekli bakımından hatalı olmuştur.
DAVA: Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ile davalılardan Celal Ceylan, Uyum Alçı Dekorasyon Tic. Ltd. Şti.,Salih İşler, Mustafa Özkurt vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Hüseyin Can tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava nitelikçe, iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece maddi tazminat istemi Kurumca bağlanan gelirlerin peşin sermaye değeri ile karşılandığından reddine, manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından karşılanmayan zararın ödetilmesine ilişkin davalarda (tazminat davaları) öncelikle haksız zenginleşmeyi ve mükerrer ödemeyi önlemek için Kurum tarafından sigortalıya bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin tazminattan düşülmesi gerektiği Yargıtay'ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir. Diğer yandan, sigortalıya bağlanacak gelir ve hükmedilecek tazminatın miktarını doğrudan etkilemesi nedeniyle, işçide oluşan meslekte güç kayıp oranının hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeksizin kesin olarak saptanması gerekir.
506 sayılı Yasa'nın 19. maddesinde geçici iş göremezlik hali sonunda Kuruma ait veya Kurumun sevk edeceği sağlık tesisleri sağlık kurulları tarafından verilecek raporlarda belirtilen arızalarına göre iş kazası sonucu meslekte kazanma gücünün en az %10 azalmış bulunduğu Kurumca tespit edilen sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanacağı, 31. maddesinde Kurumun, sigortalıya bağlanacak gelirleri yapılan inceleme ve soruşturmalar sonunda ve gerekli belgelerin tamamlandığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde tespit ederek ilgililere yazı ile bildireceği, ilgililerin bağlanan geliri bildiren yazıyı aldıktan sonra bir yıl içinde yetkili mahkemeye başvurarak Kurum kararına itirazda bulunabilecekleri, itirazın reddi hakkındaki mahkeme kararının kesinleşmesiyle Kurum kararının kesinleşmiş olacağı, 109. maddesinde de sigortalıların iş görmezlik hallerinin tespitinde, Kurum Sağlık tesisleri sağlık kurullarınca verilecek raporlar da belirtilen hastalık ve arızaların esas tutulacağı, Kurumca verilen karara ilgililer tarafından itiraz edilmesi halinde durumun Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karar bağlanacağı bildirilmiştir.
Somut olayda davalıya ait işyerinde, davacının çalıştığı binanın terasından geçen yüksek gerilim hattına kapılmasıyla meydana gelen iş kazası sonucunda sağ elinin bilekten kesildiği ve sol ayak parmaklarını kaybettiği anlaşılmıştır.
Olay nedeniyle Samsun 4. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 1998/43 Esas 2000/1020 Karar sayılı dosyası içerisinde Samsun Devlet Hastanesinin 25.12.1998 tarihli raporunda maluliyetin oranının %60 olarak tespit edildiği, SSK Sağlık işleri Genel Müdürlüğünce %49 oranında maluliyet bulunduğunun bildirildiği ve kontrol kaydının olmadığı, Yüksek Sağlık Kurulu'nun 12.7.2005 tarihli raporunda maluliyet oranının %49 olduğu ve itiraz üzerine hükme esas alınan Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulu'nun 23.2.2007 tarihli raporuna göre de maluliyetin %54 oranında olduğunun bildirildiği ve davacı tarafından bu rapora da itiraz edildiği mahkemece raporlar arasındaki çelişkinin Adli Tıp Kurumu Genel Kurulundan alınacak raporla giderilmediği gibi, davacının maddi zarar hesabını %54 sürekli iş göremezlik oranı esas alınmak suretiyle yaptırılıp Sosyal Güvenlik Kurumunca %46 oranı esas alınarak bağlanan gelirin en son peşin sermaye değerinin düşüldüğü görülmüştür.
Yapılacak iş, davanın niteliği göz önünde tutularak davacıya meslekte kazanma güç kayıp oranının saptanması ve buna bağlı olarak Kurumdan gelir bağlanması için Sosyal Güvenlik Kurumu ve işveren aleyhine tespit davası açması için önel verilmek ve verilen önelin sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Öte yandan, davacının maddi zararı belirlenirken pasif dönem zararının da hesaplanması gerekirken aksi yöndeki bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiş olması da mahkemenin kabul şekli bakımından hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 15.5.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.