YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ |
||||||
Esas No. Karar No. Tarihi: |
2007/27596 2008/5990 24.03.2008 |
İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21 |
||||
|
||||||
ÖZETİ: | Toplu İş Sözleşmesinin 32.maddesinde de işverenin iş veya işgücünü azaltmak zorunda kaldığında ipten çıkarılacak ipçinin seçiminde kendi isteği ile ayrılmak isteyenler, emekli olarak çalışmakta bulunanlar ve emeklilik hakkım kazanmış olanların sıra ile çıkarılabileceği düzenlenmiştir. Buna göre emekliliğe hak kazananların ipten çıkarılması için öncelikle ip gücünün azaltılmasın gerektiren zorunlu bir hal bulunmalıdır. Davalı işveren fesih bildiriminde bu zorunlu hali "uygulanmakta olan tasarruf tedbirleri" olarak göstermiştir. Mahkemece işyerinde tasarruf tedbirlerinin uygulanıp uygulanmadığı ve varsa tasarruf tedbirlerinin feshi zorunlu kılıp kılmadığı araştırılmamıştır. Feshi zorunlu kılan bir sebep varsa bu kez Toplu İş Sözleşmesinin 32.maddesinde belirtilen tenkisat kuralına da uyulup uyulmadığı önem kazanmaktadır. Sözü edilen maddede öngörülen tenkisat kuralına uyulmadan yapılan fesih geçerli nedene dayanmayacaktır.. | |||||
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve ipe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi S.Göktap tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı ipçi, ip sözleşmesinin işverence geçerli neden olmadan feshedildiğini iler sürerek feshin geçersizliğine ve ipe iadesine karar verilmesini, ipe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren, davacının ip sözleşmesinin emekliliğe hak kazanmış olması nedeni ile tazminatları ödenmek suretiyle feshedildiğini, emekliliğe hak kazanan tüm personeli objektif ve genel bir uygulama ile ipten çıkarıldığım, Yönetmeliğin 111.maddesi ile Toplu iş Sözleşmesinin 32.maddesinin bu yetkiyi verdiğini belirterek davarım reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece salt emekliliğe hak kazanmanın fesih için geçerli neden olamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İşyerinde fesih tarihi itibariyle yürürlükte bulunan ve davacıya 25.1.2001 tarihinde imzası karşılığı tebliğ edildiği anlaşılan Personel Yönetmeliğin 111. maddesinde "İş Kanunun kabul ettiği bildirimsiz fesih sebepleri bulunmasa dahi, çalıştırılmasında yarar görülmeyen personel ile sosyal sigortalar Kurumu mevzuatına göre yaşlılık aylığı alma hakkım kazanmış olan personelin ip akdi, atamadaki usule uyularak ve ip Kanuna göre yasal haklan ödenmek suretiyle her zaman feshedilebilir" kuralı öngörülmüş; Toplu İş Sözleşmesinin 32.maddesinde de işverenin iş veya işgücünü azaltmak zorunda kaldığında ipten çıkarılacak ipçinin seçiminde kendi isteği ile ayrılmak isteyenler, emekli olarak çalışmakta bulunanlar ve emeklilik hakkım kazanmış olanların sıra ile çıkarılabileceği düzenlenmiştir. Buna göre emekliliğe hak kazananların ipten çıkarılması için öncelikle ip gücünün azaltılmasın gerektiren zorunlu bir hal bulunmalıdır. Davalı işveren fesih bildiriminde bu zorunlu hali "uygulanmakta olan tasarruf tedbirleri" olarak göstermiştir. Mahkemece işyerinde tasarruf tedbirlerinin uygulanıp uygulanmadığı ve varsa tasarruf tedbirlerinin feshi zorunlu kılıp kılmadığı araştırılmamıştır. Feshi zorunlu kılan bir sebep varsa bu kez Toplu İş Sözleşmesinin 32.maddesinde belirtilen tenkisat kuralına da uyulup uyulmadığı önem kazanmaktadır. Sözü edilen maddede öngörülen tenkisat kuralına uyulmadan yapılan fesih geçerli nedene dayanmayacaktır. Belirtilen iki koşulun gerçekleşmesinden sonra üzerinde durulması gereken başka bir husus da emekliliğe hak kazananların işten çıkarılmasına ilişkin işlemin objektif ve genel olarak uygulanıp uygulanmadığıdır. Belirtilen yönlerden araştırma yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24.3.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.