Yargı Kararları

4857 S.İşK/18-21

SAYILAR

Esas No : 2007/32998
Karar No : 2007/34482
Tarihi : 19.11.2007
İlgili Kanun/Madde : 4857 S.İşK/18-21
Yargı Yeri: YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : • İŞLETME İÇİ NEDENLERLE İŞÇİ FAZLALIĞININ OLUŞTUĞU İDDASI • EMEKLİLİĞE HAK KAZANMIŞ OLMANIN GENEL VE OBJEKTİF BİR ÖLÇÜT OLARAK UYGULANIP UYGULANMADIĞININ BELİRLENMESİ

Tam Metin

 

YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
 
Esas No.
Karar No.
Tarihi:
2007/32998
2007/34482
19.11.2007
İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/18-21
 
  •  
  • İŞLETME İÇİ NEDENLERLE İŞÇİ FAZLALIĞININ OLUŞTUĞU İDDASI
  • EMEKLİLİĞE HAK KAZANMIŞ OLMANIN GENEL VE OBJEKTİF BİR ÖLÇÜT OLARAK UYGULANIP UYGULANMADIĞININ BELİRLENMESİ
  ÖZETİ: Dairemiz uygulamasına göre işyerinde ekonomik, teknolojik, yeniden yapılanma gibi işletme içi veya işletme dışı nedenlerle meydana gelen işgücü fazlalığından dolayı işçi çıkarılmasında emekliliğe hak kazanmış olanların seçilmesi ve bu durumdaki personelin objektif ve genel bir uygulamaya tabi tutulması geçerli neden kabul edilmektedir. Somut olay bakımından, davalı işverenin savunmasında belirttiği nedenler işyeri kayıtları üzerinde inceleme yapılmasını gerektirmektedir. Mahkemece yapılacak iş; işletme, muhasebe ve hukuk konularında uzman olan üç kişilik bilirkişi kurulu aracılığı ile işyeri kayıtları üzerinde inceleme yapılarak işyerinde işgücü fazlalığının oluşmasına neden olan ekonomik, teknolojik veya yeniden yapılanma gibi olgular bulunup bulunmadığını saptamak, işçi fazlalığı söz konusu ise emekliliğe hak kazanmanın ölçüt olarak dikkate alınıp alınmadığı, alınmış ise bunun objektif ve genel bir uygulamaya tabi tutulup tutulmadığını belirlemek ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir..
             

DAVA                       :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 5.2.2001 tarihi ve 6 sayılı kararıyla 6.2.2001 tarihinden itibaren özelleştirme kapsam ve programına alınan, 5.2.2002 tarih ve 6 sayılı kararıyla özelleştirme stratejisi yeniden tespit edilerek, 31.3.2002 tarih ve 2003/12 sayılı kararıyla yeniden yapılandırılmasına karar verildiğini, pazar payındaki düşüş ile birlikte, hem sigara üretiminde hem de tütün üretim ve alımlarında önemli ölçüde gerileme kaydedildiğini, tütün üretimi azalarak minimum seviyeye indiğini, bazı işletme müdürlükleri ve mülhakatlarında tütün işleme ve bakımının sona erdiğini, iş hacminin %80 gibi önemli bir oranda daralma meydana geldiğini, kârlılık seviyesinin iyileştirilmesi ve üretimin arzu edilen düzeyde tutulabilmesinin tütün üretimi ve alımlarının azalmasına, organizasyonel küçülme, pazar paylarındaki değişim nedeniyle yaşlılık aylığına hak kazanmış işçilerin işten çıkarıldığını, bu kapsamda olan davacının iş sözleşmesinin de tazminatları ödenmek suretiyle feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece davacının çalıştığı işyerinin kapatılması gibi bir işlemin olmadığı, çalışan sayısında ciddi bir azalmanın olmadığı, tam kapasiteyle çalışamama, zarar etme ve istihdam fazlalığı hususlarının davalı işverence kanıtlanamadığı, böyle bir sebebin varlığı halinde dahi davacının emeklilik aylığı almaya hak kazanmış olmasının fesih için geçerli veya yeterli bir neden olmadığı, feshin son çare olması ilkesinin göz önünde bulundurulmadığı, fesih bildiriminin yasada belirtilen şartlara uygun olmadığı gerekçesi ile davacının işe iade isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
Dairemiz uygulamasına göre işyerinde ekonomik, teknolojik, yeniden yapılanma gibi işletme içi veya işletme dışı nedenlerle meydana gelen işgücü fazlalığından dolayı işçi çıkarılmasında emekliliğe hak kazanmış olanların seçilmesi ve bu durumdaki personelin objektif ve genel bir uygulamaya tabi tutulması geçerli neden kabul edilmektedir. Somut olay bakımından, davalı işverenin savunmasında belirttiği nedenler işyeri kayıtları üzerinde inceleme yapılmasını gerektirmektedir. Mahkemece yapılacak iş; işletme, muhasebe ve hukuk konularında uzman olan üç kişilik bilirkişi kurulu aracılığı ile işyeri kayıtları üzerinde inceleme yapılarak işyerinde işgücü fazlalığının oluşmasına neden olan ekonomik, teknolojik veya yeniden yapılanma gibi olgular bulunup bulunmadığını saptamak, işçi fazlalığı söz konusu ise emekliliğe hak kazanmanın ölçüt olarak dikkate alınıp alınmadığı, alınmış ise bunun objektif ve genel bir uygulamaya tabi tutulup tutulmadığını belirlemek ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir. Eksik inceleme ile davanın kabulüne karar verilmiş olması hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.