İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/37, 41
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas No. 2016/27594
Karar No. 2020/5017
Tarihi: 08/06/2020
l BORDRO HİLESİ
l FAZLA ÇALIŞMANIN KANITLANMASI
l FAZLA ÇALIŞMALARIN İMZALI BORDRO-LARDA SEMBOLİK OLARAK GÖSTERİLDİĞİ İŞÇİNİN İHTİRAZI KAYIT KOYDUĞU DURUM-LARINDA BU DÖNEMLERİN FAZLA ÇALIŞMA HESABINDAN DIŞLANMAYACAĞI GÖSTE-RİLEN TUTARLARIN MAHSUP EDİLECEĞİ
ÖZETİ: İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, kural olarak bordro hilesi taşımadığı sürece işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yapıldığını yazılı delillerle kanıtlanması gerekir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazî kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Keza bordro hilesi bulunmadığı ve bordro ile fazla mesai ücreti ödenmiş ve ihtirazı kayıt konmamış ise tanık beyanlarına dayalı fazla çalışma tespitinde ödenen ayların dışlanması, aksi halde ise ödenenlerin mahsup edilmesi gerekir. Başka bir anlatımla, işverence işçilerin fazla çalışma ücreti talep etmesine engel olacak şekilde sembolik fazla çalışma tahakkukları yapılırsa bu aylar fazla çalışma hesabından dışlanmaz ancak yapılan fazla çalışma ödemeleri tespit edilen fazla çalışma ücreti alacağından mahsup edilir.
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde kürekçi olarak 04.04.2012-05.12.2012 tarihleri arasında Türkiye şantiyesinde çalıştığını, maaşının 1.500-TL olduğunu 3 öğün yemek ve barınmanın işveren tarafından karşılandığını, iş akdinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, ihbar tazminatının ödenmediğini, ulusal bayram ve genel tatiller dahil haftanın 7 günü sabah 07:00 – 23:00 saatleri arasında çalışma yapıldığını, beyan etmiş; bu nedenle fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak; fazla mesai ücret alacağı, hafta tatili ücreti alacağı, ulusal bayram genel tatil ücreti alacağı olmak üzere toplam 400,00-TL alacağın; ihtar tarihinden itibaren işleyecek bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte; her türlü yargılama gideri ve vekalet ücreti ile birlikte, davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının talep ettiği alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının 04.04.2012 – 31.10.2012 tarihleri arasında çalıştığını, iş akdinin işveren tarafından haklı nedenle feshedildiğini, ihbar tazminatı talebinin haksız olduğunu, davacının 30.10.2012 ve 31.10.2012 tarihlerinde geçerli mazereti olmadan işyerine gelmemesi nedeniyle iş akdinin 25/II-g bendi uyarınca haklı nedenle feshedildiğini, davacının imzalamış bulunduğu maaş bordrolarında görüldüğü üzere fazla mesai yaptığı dönemlere ilişkin fazla mesai ücretlerinin bordrosunda belirtildiği ve maaşıyla birlikte ödendiği, ulusal bayram ve genel tatil ücretleriyle hafta tatili ücretleri taleplerinin yerinde olmadığını, bu hususların davacı yanca imzalı maaş bordrolarında tek tek belirtildiği, işbu tüm talepler yönünden davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçi fazla çalışma alacaklarının ödenmediğini iddia etmekte, davalı ise yapılan fazla çalışma karşılığı ücretlerin ödendiğini savunmaktadır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, kural olarak bordro hilesi taşımadığı sürece işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yapıldığını yazılı delillerle kanıtlanması gerekir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazî kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Keza bordro hilesi bulunmadığı ve bordro ile fazla mesai ücreti ödenmiş ve ihtirazı kayıt konmamış ise tanık beyanlarına dayalı fazla çalışma tespitinde ödenen ayların dışlanması, aksi halde ise ödenenlerin mahsup edilmesi gerekir. Başka bir anlatımla, işverence işçilerin fazla çalışma ücreti talep etmesine engel olacak şekilde sembolik fazla çalışma tahakkukları yapılırsa bu aylar fazla çalışma hesabından dışlanmaz ancak yapılan fazla çalışma ödemeleri tespit edilen fazla çalışma ücreti alacağından mahsup edilir.
Yapılması gereken, mahkemece kabul edilen ücret üzerinden fazla çalışma alacaklarının hesaplanması ve ücret bordrolarında yazılı miktarların mahsubu sureti ile fazla mesai ücretinin tayini için bilirkişiden denetime elverişli rapor aldırmak ve sonucuna göre talep hakkında takdiri indirim hususu da değerlendirilerek bir karar vermektir. Mahsubun taktiri indirimden sonra yapılması gerektiği gözden kaçırılmamalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 08/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.