İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/32
818 S.BK/125
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2008/9018
Karar No. 2008/12190
Tarihi: 12.05.2008
l CEZAİ ŞART
l ASIL BORCUN ZAMAN AŞIMINA UĞRAMASININ CEZAİ ŞARTI DA ZAMAN AŞIMINA UĞRATMASI
l İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNE BAĞLI CEZAİ ŞARTIN 10 YILLIK ZAMAN AŞIMI SÜRESİNE TABİ OLACAĞI
ÖZETİ: Dava konusu istek niteliği itibarıyla cezai şart mahiyetindedir. Cezai şart ise kanunda ayrı bir süre tayin olunmamış ise asıl borca tabidir. Asıl borcun zamanaşımına uğraması cezai şartında zamanaşımına uğramasına sebep olur.
Somut uyuşmazlıkta Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart iş sözleşmesinin feshine bağlı tazminat mahiyetindedir. Buna göre Borçlar Kanununun 125.maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımına tabidir. Bu itibarla beş yıllık zamanaşımı kabulü hatalıdır.
DAVA: Davacı, ikramiye, giyim yardımı ve yol parası alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm, süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi M. Göçer tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan tazminat, ikramiye, aile, kira ve giyim yardımı talep etmiştir.
Mahkemece, dava konusu isteklerin niteliği itibarıyla ücret ve sosyal hak olduğu Borçlar Kanununun 126/c maddesi uyarınca beş yıllık zamanaşımı hükümlerine tabi olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Davaya konu Toplu İş Sözleşmesinin 19.maddesinde "işyerinin bir bölümünün herhangi bir işverene devir ya da kiraya verilemeyeceği işçilerin bu sebeple işten çıkarılamayacağı aksi halde işçiye tazminat ödeneceği" düzenlemesi yapılmıştır. Buna göre dava konusu istek niteliği itibarıyla cezai şart mahiyetindedir. Cezai şart ise kanunda ayrı bir süre tayin olunmamış ise asıl borca tabidir. Asıl borcun zamanaşımına uğraması cezai şartında zamanaşımına uğramasına sebep olur.
Somut uyuşmazlıkta Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart iş sözleşmesinin feshine bağlı tazminat mahiyetindedir. Buna göre Borçlar Kanununun 125.maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımına tabidir. Bu itibarla beş yıllık zamanaşımı kabulü hatalıdır. Böyle olunca söz konusu alacak davasının zamanaşımına uğraması nedeni ile davanın reddine karar verilmesi doğru değildir. Mahkemece yapılacak iş davanın esası incelenerek hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmekten ibarettir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12.05.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.