İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/32
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2008/23997
Karar No. 2010/10664
Tarihi: 15.04.2010
l EĞİTİM GİDERLERİNİN GERİ İSTENMESİ
l İŞÇİYE VERİLEN EĞİTİMİN İŞÇİYE ÖZEL VERİLMİŞ OLMASININ GEREKMESİ
l EĞİTİMİN YAZILI DELİLLE KANIT-LANMASININ GEREKMESİ
l EĞİTİM GİDERLERİNİN İŞÇİNİN ÇALIŞTIĞI VE ÇALIŞMASI GEREKEN SÜRE-LERE GÖRE ORAN KURULARAK GERİ İSTENEBİLECEĞİ
ÖZETİ İşçiye verilen eğitimin karşılığında işverence yapılan masraflar o işçiye özgü olmalı ve yazılı delille ispatlanmalıdır. İşverenin toplu olarak verdiği eğitimler sebebiyle yapmış olduğu giderlerin işçi başına düşen tutarı, aynı dönemde eğitim alan işçi sayısına bölünmek suretiyle belirlenir. İşçiye verilen eğitim ile ilgili olduğu belirlenmeyen giderlerden işçi sorumlu olmaz.
İşverence işçi adına yapılan eğitim giderlerinin tamamı yerine, işçinin çalıştığı ve çalışması gereken sürelere göre oran kurularak indirildikten sonra kalan miktarının tahsiline karar verilmesi gerekir. Gerçekten işçi, eğitimden sonra çalışmayı yükümlendiği sürenin bir kısmında çalışmış ise işverene bu konuda katkı sağlamış olmaktadır, işçinin yükümlü olduğu sürenin tamamında çalışılmış olunması halinde ise, işverence eğitim giderleri istenemez.
DAVA: Davacı, eğitim gideri ile ihbar tazminatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M.Başbayraktar Taşkın tarafından düzenlenen rapor dinlendikten soma dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı, davalı işçinin istifa ettiğini ,sözleşme gereği eğitim giderini ödemesi gerektiğini ileri sürmüştür.
Davalı kendine eğitim verilmediğini.sözleşmedeki cezai şart kısmının somadan öldürüldüğünü savunmuştur.
Mahkemece anılan alacak kabul edilmiştir.
Karar davalı tarafından temiz edilmiştir.
Uyuşmazlık işçiye verilen eğitim giderlerinin ödetilip ödetilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
İşçiye işverence verilen eğitim, işçinin işyerinde mal ve hizmet üretimine katkı sağlaması sebebiyle işveren yararına olmakla birlikte, verilen eğitim sayesinde işçi daha nitelikli hale gelmekte ve ileride daha kolay iş bulabilmektedir. Bu nedenle işçiye masrafları işverence karşılanmak üzere verilen eğitim karşılığında, işçinin belli bir süre çalışmasının kararlaştırılması mümkündür. İşçinin de verilen eğitim karşılığında işverene belli bir süre iş görmesi işverene olan sadakat borcu kapsamında değerlendirilmelidir. Verilen eğitimin karşılığında yükümlenilen çalışma süresinin de eğitimin türü ve masrafları ile uyumlu olması gerekir. Buna karşın, işçiye 4857 sayılı İş Kanununun 78. ve devamı maddeleri hükümlerine göre iş sağlığı ve güvenliği önlemleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlere ait giderler istenemez.
İşçiye verilen eğitimin karşılığında işverence yapılan masraflar o işçiye özgü olmalı ve yazılı delille ispatlanmalıdır. İşverenin toplu olarak verdiği eğitimler sebebiyle yapmış olduğu giderlerin işçi başına düşen tutarı, aynı dönemde eğitim alan işçi sayısına bölünmek suretiyle belirlenir. İşçiye verilen eğitim ile ilgili olduğu belirlenmeyen giderlerden işçi sorumlu olmaz.
İşyerinin devri halinde de işçinin eğitim gideri karşılığında belli bir süre çalışma yükümü devam eder. Bu konuda yükümlülüğün ihlali halinde devralan işverenin de eğitim giderlerini talep hakkı bulunmaktadır.
İşçinin geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştırıldığı süre de eğitim karşılığı yükümlü olduğu çalışma süresinden sayılır.
İşverence işçi adına yapılan eğitim giderlerinin tamamı yerine, işçinin çalıştığı ve çalışması gereken sürelere göre oran kurularak indirildikten soma kalan miktarının tahsiline karar verilmesi gerekir. Gerçekten işçi, eğitimden soma çalışmayı yükümlendiği sürenin bir kısmında çalışmış ise işverene bu konuda katkı sağlamış olmaktadır, işçinin yükümlü olduğu sürenin tamamında çalışılmış olunması halinde ise, işverence eğitim giderleri istenemez ( Yargıtay 9.HD. 6.10.2008 gün 2007/ 27538 E, 2008/ 25446 K.).
Somut olayda davacı işverenin işyerinde kullanmak üzere iki bilgisayar program paketi aldığı anlaşılmaktadır. Anılan paketlerin içinde eğitim programının olup olmadığı, giderinin ne olabileceği ve davalıya yapılan bir harcama olup olmadığı belli değildir.
Mahkemece bu hususlar araştırıldıktan soma önceki iş deneyimleri de dikkate alınarak bu eğitimlerin davacının kariyer gelişimine etkisinin olup olmadığı konusunda uzman bir bilirkişiye inceletilerek alınacak rapor tüm dosya kapsamı ile birlikte bir değerlendirmeye tabi tutularak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik araştırma ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesini, 15.04.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.