İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/18-21
TC
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2008/11540
Karar No. 2009/866
Tarihi: 02.02.2009
l EMEKLİLİK NEDENİYLE FESHİN GEÇERLİ OLABİLMESİ İÇİN GENEL VE OBJEKTİF BİR UYGULAMA OLMASININ GEREKMESİ
l ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERİNİN EMEKLİLİKLERİNİN GELDİĞİNDE AYRIK TUTULMASININ GENEL UYGULAMAYI ORTADAN KALDIRMAYACAĞI
ÖZETİ: Dairemiz uygulamasına göre Personel Yönetmeliğinde veya Toplu İş Sözleşmesinde emekliliğe hak kazanmış personelin iş sözleşmesinin feshedileceğine ilişkin düzenlemeler objektif ve genel bir şekilde uygulandığı takdirde geçerlidir. Somut olayda Bölge Müdürleri ve daha üst düzey yöneticilerden emekliliğe hak kazanıp da halen çalışmakta olan personel bulunduğu ileri sürülmüş ise de, Bölge Müdürü ve daha üst düzeydeki yöneticilerin konumlan gereği söz konusu uygulamanın dışında tutulması işletme yönetimi ve menfaatleri açsısından olağan karşılanmalıdır. Başka bir anlatımla üst düzey yönetici konumundaki personelin emekliliğe hak kazanmış olmasına rağmen işten çıkarılmaması uygulamanın "objektif ve genel" olma özelliğini bertaraf edemez.
DAVA: Davacı, feshin geçersizliğine ve ise iadesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi S.Göktaş tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan davalı işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve buna bağlı tazminat ile boşta geçen süre ücretinin hüküm altına alınması isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren, ekonomik nedenler ve Toplu iş sözleşmesinin 74 ve Personel Yönetmeliğinin 39/b. maddeleri uyarınca son çare olarak emekliliğe hak kazanan personel olduğu hususu göz önünde bulundurularak feshedildiğini, feshin geçerli nedene dayandığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece 4857 ve 2822 sayılı yasalarda emekliliğin fesih nedeni olarak belirtilmediği, fesihten önce yeni işçi alındığı, feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine karar verilmiştir.
İşyerinde fesih tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesinin 74.maddesinde "sosyal güvenlik kurumlarından yaşlılık ve malullük aylığı almaya hak kazanan personelin istekleri halinde veya idare tarafından gerekli görüldüğü takdirde emekliliğe sevk edilebilirler" kuralına yer verilmiş; Personel Yönetmeliğinin 37/b.maddesinde ise "personel yaşlılık ve malullük aylığı almaya hak kazanmış ise İş Kanununda belirtilen sürelerde önceden haber verilmek veya İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödenmek kaydı ile Genel Müdürün teklifi üzerine Merkez Birliği Yönetim Kurulu karan ile personelin iş akdi feshedilebilir" hükmü öngörülmüştür. Dosya içeriğine göre davalı Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğinde anılan düzenlemeler kapsamında kalan tüm personelin iş sözleşmelerinin ihbar ve kıdem tazminatları ödenmek suretiyle feshedildiği ileri sürülmüştür. Dairemiz uygulamasına göre Personel Yönetmeliğinde veya Toplu İş Sözleşmesinde emekliliğe hak kazanmış personelin iş sözleşmesinin feshedileceğine ilişkin düzenlemeler objektif ve genel bir şekilde uygulandığı takdirde geçerlidir. Somut olayda Bölge Müdürleri ve daha üst düzey yöneticilerden emekliliğe hak kazanıp da halen çalışmakta olan personel bulunduğu ileri sürülmüş ise de, Bölge Müdürü ve daha üst düzeydeki yöneticilerin konumlan gereği söz konusu uygulamanın dışında tutulması işletme yönetimi ve menfaatleri açsısından olağan karşılanmalıdır. Başka bir anlatımla üst düzey yönetici konumundaki personelin emekliliğe hak kazanmış olmasına rağmen işten çıkarılmaması uygulamanın "objektif ve genel" olma özelliğini bertaraf edemez. Bu nedenle davalı işverenin Personel Yönetmeliği ve Toplu İş Sözleşmesinde yer alan hükmü üst düzey yöneticiler dışında kalan tüm personel için objektif ve genel uygulayıp uygulamadığı araştırılarak sonucuna göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığının kabulü gerekir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02.02.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.