İlgili Kanun /Madde
4857 S. İşK/41
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas No. 2016/19459
Karar No. 2020/6944
Tarihi: 02/07/2020
l FAZLA ÇALIŞMADA TAKTİRİ İNDİRİMİN HAK EDİŞTEN YAPILMASININ GEREKMESİ
ÖZETİ Takdiri indirim, talepten değil, hak edişten yapılır.
Somut uyuşmazlıkta, fazla mesai ücretine ve ulusal bayram genel tatil ücretine takdiri indirimin uygulanışı bakımından;
Mahkeme tarafından ıslah dilekçesi ile istenen miktar üzerinden takdiri indirim yapılması hatalıdır.
Mahkemece yapılacak iş, davalı vekilinin süresinde ileri sürdüğü ıslah zamanaşımını gözeterek fazla mesai ücreti ve ulusal bayram genel tatil alacaklarını hesaplamak, sonra bu miktarlara takdiri indirim uygulayarak davacı lehine hükmedilebilecek netice miktarları bulmak ve taleple bağlı kalarak hüküm kurmaktır.
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait işyerinde Nisan 2007 ayından 06.12.2013 tarihine kadar garson olarak çalıştığını, sigorta bildiriminin 3 ay geç yapıldığını, müvekkilinin en son net 2.500,00 TL ücret aldığını, sigorta primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırılmadığını, işyerinde yemek verildiğini, müvekkilinin davalı işyerinde genel tatil günleri dahil haftanın 5 günü 15:00-03:00, haftanın 1 günü de 10:00-03:00 saatleri arasında çalıştığını, müvekkilinin akciğerinden rahatsız olduğunu, iş akdinin müvekkili tarafından sağlık nedenleri, sigorta primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırılmaması, ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle haklı olarak feshedildiğini, fesih bildiriminin noter kanalıyla yapıldığını, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davanın maddi ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacının taleplerinin belirlenebilir olduğunu, bu nedenle davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının 10.07.2007 tarihinde işe başladığını, sigorta bildiriminin süresinde yapıldığını, en son ücretinin brüt 1.119,00 TL olduğunu, sigorta primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırıldığını, davacının haftada 45 saati aşacak şekilde çalışmasının olmadığını, günde 5 saatinin ara dinlenme ile geçirdiğini, genel tatil günlerinde çalışmadığını, Mayıs 2013 ayında yaşanan Gezi Olayları’ndan sonra çalışma saatlerinin azaldığını, Ramazan aylarında fazla çalışılmadığını, iş akdinin davacı tarafından haklı neden olmadan feshedildiğini, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, fazla mesai alacağı ve genel tatil alacağı ile ilgili olarak da tanık anlatımları dikkate alınarak bilirkişi tarafından yapılan hesaplama de uygun görüldüğünden bu hesaplamalar doğrultusunda ve yine hakkaniyet indirimi de göz önüne alınarak davacının taleplerinin kabulüne karar verildiği, davalı vekili ıslah dilekçesine karşı zamanaşımı defini ileri sürmüşse de bilirkişi raporunda hesaplanan miktar ile davacının ıslah dilekçesinde talep etmiş olduğu miktar dikkate alındığında talep edilen miktarın zamanaşımına uğramadığı görüldüğünden taleple bağlı kalınarak hüküm kurulduğu, davacı sigorta primlerinin gerçek ücret üzerinden kuruma ödenmediğini, bu sebeple sözleşmeyi haklı sebeple sona erdirdiğini belirterek kıdem tazminatı talebinde bulunduğu, davacının fazla mesai ve genel tatil ücretlerinin ödenmediğinden dolayı sözleşmeyi haklı olarak fesih ettiği anlaşılmış ve bilirkişi tarafından yapılan hesaplama ve davacının talebi ile bağlı kalınarak kıdem tazminatının kabulüne karar verildiği, emsal ücret araştırmasında en son ücretin 1.400,00 – 1.600,00 TL olabileceğinin belirtildiği, tanık anlatımlarında da davacının haftada ortalama 600,00 TL bahşiş aldığı da dikkate alındığında davacının ücreti net 2.500,00 TL olarak kabul edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Takdiri indirim, talepten değil, hak edişten yapılır.
Somut uyuşmazlıkta, fazla mesai ücretine ve ulusal bayram genel tatil ücretine takdiri indirimin uygulanışı bakımından;
Mahkeme tarafından ıslah dilekçesi ile istenen miktar üzerinden takdiri indirim yapılması hatalıdır.
Mahkemece yapılacak iş, davalı vekilinin süresinde ileri sürdüğü ıslah zamanaşımını gözeterek fazla mesai ücreti ve ulusal bayram genel tatil alacaklarını hesaplamak, sonra bu miktarlara takdiri indirim uygulayarak davacı lehine hükmedilebilecek netice miktarları bulmak ve taleple bağlı kalarak hüküm kurmaktır.
Karar gerekçesinde, her iki alacağa da uygulanan takdiri indirim oranları ile her iki alacak kalemi bakımından davacının ıslah zamanaşımı ve takdiri indirim sonrası neticeten talep edebileceği alacak miktarları açıkça belirtilmelidir.
F)SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 02/07/2020gününde oybirliğiyle karar verildi.