İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/18-21
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2008/41184
Karar No. 2008/34773
Tarihi: 22.12.2008
l FESİH ÖNCESİ VE SONRASI İŞÇİ ALINMASI
l İŞ SÖZLEŞMESİ SONA ERDİRİLEN İŞÇİNİN YENİ İŞÇİ ALINAN ALANLARDA ÇALIŞIP ÇALIŞAMAYACAĞININ BELİRLENMESİ
l FESHİN SON ÇARE OLMA İLKESİ
ÖZETİ: Dosya içeriğine ve bilirkişi tarafından yapılan tespite göre davalı işverence fesihten önce ve sonra toplam 44 yeni işçi alındığı anlaşılmaktadır.
Davacı işçi vekili, işe alınan işçilerin davacının yapabileceği işlerde çalıştırıldığını, feshin son çare olması ilkesi uyarınca öncelikle davacının bu işlerde değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
Gerçekten de davacının yapabileceği işler için yeni işçi alımı söz konusu ise feshin son çare olması ilkesinin göz önünde bulundurulduğu söylenemeyecektir.
Mahkemece davacının sözü edilen iddiası araştırılmamıştır. Yapılacak iş, işe alınan işçilerin nitelikleri, yaptıkları işler tespit edilerek, davacının o işte çalıştırılma olanağının bulunup bulunmadığı belirlendikten sonra sonucuna göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığına karar verilmelidir.
DAVA: Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, isteğin reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi Ş.Özmen tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı işçinin işe iadesine ilişkin mahkemece verilen karar Dairemizce "…Dava konusu olayda işçi çıkarılmasını gerektiren ekonomik neden ve işletmesel bir karar mevcut olduğuna göre üzerinde durulması gereken husus; fesihten önce ve sonra işverenin fesih nedeni ile çelişen uygulamalarda bulunup bulunmadığı, feshin son çare olması ilkesinin göz önünde bulundurulup bulundurulmadığıdır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda dosyada işveren tarafından tek taraflı olarak sunulan mevcut işyeri kayıtları üzerinde inceleme yapılarak sonuca gidildiği anlaşılmaktadır. Yapılması gereken iş, işverenin tüm işyerlerine ait SSK kayıtları getirtilerek yeni işçi alınıp alınmadığını; feshin son çare olması ilkesinin dikkate alınıp alınmadığını, varsa yeni işe alınan işçilerin "çelişkili davranma yasağı" kapsamına girip girmediğini tespit etmek ve tüm dosya içeriği ile birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir. Yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmiş olması hatalıdır" gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda işletme gereklerine dayanarak davacı işçinin iş sözleşmesini fesheden işverenin, sahip olduğu tarımsal sanayi işletmelerinin sayısı ile bu işletmelerin büyüklüğü, bu işletmelerde çalışan işçi sayısı ve bu işletmelerin zorunlu ihtiyaçları ile fesihten önce ve fesihten sonra bu işletmelere alınan işçilerin sayısı ve pozisyonları dikkate alındığında, davalı işverenin "çelişkili davranma yasağı" ilkesini ihlal etmediği sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğine ve bilirkişi tarafından yapılan tespite göre davalı işverence fesihten önce ve sonra toplam 44 yeni işçi alındığı anlaşılmaktadır. Davacı işçi vekili, işe alınan işçilerin davacının yapabileceği işlerde çalıştırıldığını, feshin son çare olması ilkesi uyarınca öncelikle davacının bu işlerde değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Gerçekten de davacının yapabileceği işler için yeni işçi alımı söz konusu ise feshin son çare olması ilkesinin göz önünde bulundurulduğu söylenemeyecektir. Mahkemece davacının sözü edilen iddiası araştırılmamıştır. Yapılacak iş, işe alınan işçilerin nitelikleri, yaptıkları işler tespit edilerek, davacının o işte çalıştırılma olanağının bulunup bulunmadığı belirlendikten sonra sonucuna göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığına karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alman temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22.12.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.