Yargı Kararları

GÜNDE 24 SAAT ÇALIŞMA YAPILAN İŞYERLERİ

SAYILAR

Esas No : 2008/25716
Karar No : 2008/28014
Tarihi : 21.10.2008
İlgili Kanun/Madde : 4857 S.İşK/21,59
Yargı Yeri: YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : l GÜNDE 24 SAAT ÇALIŞMA YAPILAN İŞYERLERİ l GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİNİN 14 SAAT OLARAK KABUL EDİLMESİNİN GEREKMESİ

Tam Metin

İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/21,59

T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ  

Esas No. 2008/25716
Karar No. 2008/28014
Tarihi: 21.10.2008                                 

l GÜNDE 24 SAAT ÇALIŞMA YAPILAN İŞYERLERİ
l GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİNİN 14 SAAT OLARAK KABUL EDİLMESİNİN GEREKMESİ

ÖZETİ: Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.04.2006 tarih ve E:2006/9-107,K:2006/144 sayılı kararında, günde 24 saat çalışmanın geçerli olduğu işyerleri bakımından ara dinlenmeleri ve kişisel ihtiyaçlar için zorunlu süre çıkarıldığında günlük çalışma süresi 14 saat olarak kabul edilmiştir. Somut olayda da davacının akaryakıt istasyonundaki görevinde 24 saatlik zaman diliminde birkaç saatlik ara dinlenmesi düşülerek kalan sürenin tamamı için hesaplama yapılması doğru değildir. Dairemizin hukuk genel kurulu tarafından da benimsenen görüşlerine uygun olarak somut olay yönünden de günde 14 saat çalışma kabul edilmelidir. Buna göre davacının akaryakıt istasyonunda çalıştığı süre içinde, ilk hafta 56 saat, ikinci hafta 42 saat çalışması ortaya çıkmaktadır. 1475 sayılı İş Kanununun uygulandığı dönemde 45 saati aşan süreler fazla çalışma sayılacağından, ilk hafta için fazla çalışma ücreti hesaplanmalıdır. 4857 sayılı İş Kanununun yürürlüğe girdiği 10.6.2003 tarihinden sonraki çalışmalar bakımından ise, aynı yasanın 63. maddesi hükmü uyarınca denkleştirmeye gidilmelidir. Bununla birlikte belirtilen yasanın 63. maddesinde, haftalık normal iş süresinin haftanın çalışılan günlerine günde 11 saati aşmamak üzere farklı şekilde dağıtılabileceği öngörülmüş olmakla, Dairemizin uygulaması gereği günde 11 saati aşan çalışmalar denkleştirmeye tabi tutulmayıp, karşılığının fazla çalışma ücreti olarak ödenmesi gerekir.

DAVA: Davacı, izin fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, bayram ve genel tatil ücreti ve ikramiye alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ş.Çil tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı işçi kesinleşen işe iade kararının tebliği üzerine ve süresi içinde işe başlamak için işverene 3.8.2006 tarihinde başvurmuş ve aynı gün açmış olduğu bu davada bir kısım işçilik alacakları yanında izin ücreti isteğinde bulunmuştur. İşverence davacı işçinin işe başlatılmadığı dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Bu durumda davacının iş sözleşmesinin feshedildiği tarih işe başvuru tarihini izleyen bir aylık işe başlatma süresinin sonudur. 3.9.2006 tarihinde gerçekleşen bu fesih öncesinde davacının izin ücreti alacağı muaccel olmamıştır. 4857 sayılı İş Kanununun 59. maddesine göre izin ücreti, iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşür. Bu durumda 3.8.2006 tarihinde davacı işçinin yıllık izin ücreti doğmamış olduğundan, kısmi davada talep edilen izin ücreti bakımından davanın reddine karar verilmelidir.
3- Davacı işçi fazla çalışma ücreti talebinde bulunmuş, mahkemece isteğin kabulüne karar verilmiştir. Davacının davalıya ait akaryakıt istasyonunda çalıştığı sürede 24 saat çalışıp 24 saat dinlendiği dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda 24 saat olan çalışma süresinden 3 saat ara dinlenmesi çıkarılmış ve günde 21 saat çalışma kabul edilerek hesaplamaya gidilmiştir. Aynı mahkemede seri halde yargılaması yapılan bazı dosyalarda hesap yöntemi daha farklı şekilde belirlenmiş, bazılarında günde 2 saat, bazılarında ise 4 saat ara dinlenmesi düşülmüştür.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.04.2006 tarih ve E:2006/9-107,K:2006/144 sayılı kararında, günde 24 saat çalışmanın geçerli olduğu işyerleri bakımından ara dinlenmeleri ve kişisel ihtiyaçlar için zorunlu süre çıkarıldığında günlük çalışma süresi 14 saat olarak kabul edilmiştir. Somut olayda da davacının akaryakıt istasyonundaki görevinde 24 saatlik zaman diliminde birkaç saatlik ara dinlenmesi düşülerek kalan sürenin tamamı için hesaplama yapılması doğru değildir. Dairemizin hukuk genel kurulu tarafından da benimsenen görüşlerine uygun olarak somut olay yönünden de günde 14 saat çalışma kabul edilmelidir. Buna göre davacının akaryakıt istasyonunda çalıştığı süre içinde, ilk hafta 56 saat, ikinci hafta 42 saat çalışması ortaya çıkmaktadır. 1475 sayılı İş Kanununun uygulandığı dönemde 45 saati aşan süreler fazla çalışma sayılacağından, ilk hafta için fazla çalışma ücreti hesaplanmalıdır. 4857 sayılı İş Kanununun yürürlüğe girdiği 10.6.2003 tarihinden sonraki çalışmalar bakımından ise, aynı yasanın 63. maddesi hükmü uyarınca denkleştirmeye gidilmelidir. Bununla birlikte belirtilen yasanın 63. maddesinde, haftalık normal iş süresinin haftanın çalışılan günlerine günde 11 saati aşmamak üzere farklı şekilde dağıtılabileceği öngörülmüş olmakla, Dairemizin uygulaması gereği günde 11 saati aşan çalışmalar denkleştirmeye tabi tutulmayıp, karşılığının fazla çalışma ücreti olarak ödenmesi gerekir.
Somut olayda davacı işçinin akaryakıt istasyonunda çalıştığı dönemle ilgili olarak uygulanacak olan İş Kanunu hükümlerine göre yukarıda belirtilen esaslar dâhilinde hesaplama yapılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.