İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/32
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2022/3131
Karar No. 2022/4332
Tarihi: 12.04.2022
lİLAVE TEDİYE
lİKRAMİYE ADI ALTINDA ÖDEME YAPILIP YAPILMADIĞININ TESPİTİNİN GEREKTİĞİ
lİKRAMİYE ADI ALTINDA YAPILAN ÖDEMELERİN İLAVE TEDİYE ALACAĞINDAN MAHSUBUNUN GEREKTİĞİ
ÖZETİ: Vakıf tarafından davacıya Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulunun kararı gereğince ikramiye ödenip ödenmediği araştırılmalı, ikramiye ödemesi yapıldığının anlaşılması halinde Fon Kurulu kararı gereğince ‘ikramiye’ adı altında yapılan ödemelerin hesaplanan ilave tediye alacağından mahsubu suretiyle sonuca gidilmelidir. Ayrıca hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının geçmişe dönük ücret bordrolarının sunulmadığı gerekçesiyle hizmet döküm cetvelindeki prime esas kazanç miktarları dikkate alınarak geçmiş dönem ücretleri belirlenmiştir. Davalı taraf gerek yargılama sırasında gerekse temyiz aşamasında sunduğu dilekçelerin ekinde ödeme belgeleri olduğunu beyan etmiş ise de dosya kapsamında bu tür bir belgeye rastlanmamıştır. Davalı tarafa dilekçe ekinde mevcut olduğunu bildirdiği ödeme belgeleri ile geçmiş dönem bordroları ve Fon Kurulu kararı gereğince ikramiye ödemelerini gösteren belgelerin sunulması için usulüne uygun kesin süre verilmeli, oluşacak sonuca göre davacının ilave tediye alacağı hesaplanmalıdır. Eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı bünyesinde çalıştığını, Vakfın 6772 sayılı Kanun kapsamında olduğunu ileri sürerek ödenmeyen ilave tediye alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı taraf davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bozma Kararı ve Direnme Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararına karşı davalı taraf temyiz yoluna başvurmuş olup Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 21.09.2017 tarih 2017/34524 esas 2017/18853 sayılı ilamı ile Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararı ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 28.02.2018 tarihli kararı ile önceki kararda direnilmesine dair hüküm kurulmuştur.
Temyiz:
Direnme kararı, yasal süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu Kararı:
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 14.12.2021 tarih 2018/(22) 9-551 esas 2021/1662 sayılı kararıyla, “kamu kurumu niteliği 3294 sayılı Kanunun 7. maddesine eklenen fıkra ile de açıklığa kavuşturulan davalı Vakfın, 6772 sayılı Kanun kapsamında ilave tediye ödemekle yükümlü olduğu” gerekçesiyle direnme kararının yerinde olduğu sonucuna varılmış, ancak bozma nedenine göre hüküm altına alınan alacak miktarına ve diğer hususlara ilişkin temyiz incelemesi yapılmadığından bu yöndeki temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 9 Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine karar verilmiştir.
Gerekçe:
1-Dairemizin görüşü sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının 6772 sayılı Kanun kapsamında kamu kurumu olarak kabul edilemeyeceği ve bu vakıflar bünyesinde çalışan işçilerin Kanun kapsamında ilave tediyeye hak kazanamayacağı yönünde ise de Hukuk Genel Kurulu’nun yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı Vakfın 6772 sayılı Kanun kapsamında olduğu ve davacının ilave tediye alacağına hak kazandığı sonucuna ulaşılarak diğer temyiz nedenlerinin incelenmesi için dosyanın Dairemize gönderilmesine karar verildiğinden, diğer temyiz nedenleri ile sınırlı olarak temyiz incelemesi yapılmıştır.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının ilave tediye alacağı olup olmadığının belirlenmesi noktasındadır.
Somut uyuşmazlıkta davalı taraf davacının ilave tediye alacaklarının ödendiğini savunmuştur. Dosya kapsamındaki 25.05.2012 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesinde “davacının aylık brüt ücretinin 4.101,95 TL olduğu, personele ödenecek aylık ücret, ikramiye ve diğer sosyal yardımları Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulunun belirlediği, 16.02.2012 tarih ve 2012/1 sayılı Fon Kurulu kararı uyarınca personele her yılın Ocak ve Temmuz aylarında birer sözleşme ücreti tutarında ikramiye ödeneceği, personele bu ikramiyeler dışında Mütevelli Heyetince teşvik amaçlı olarak her ne ad altında olursa olsun ayni veya nakdi ödeme yapılamayacağı” ifade edilmiştir. Mahkemece davalının ödeme itirazı üzerinde durulmadığı gibi bireysel iş sözleşmesi hükmüne göre herhangi bir inceleme ve araştırma da yapılmadığı anlaşılmaktadır. Davalı Vakıf tarafından davacıya Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulunun kararı gereğince ikramiye ödenip ödenmediği araştırılmalı, ikramiye ödemesi yapıldığının anlaşılması halinde Fon Kurulu kararı gereğince ‘ikramiye’ adı altında yapılan ödemelerin hesaplanan ilave tediye alacağından mahsubu suretiyle sonuca gidilmelidir. Ayrıca hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının geçmişe dönük ücret bordrolarının sunulmadığı gerekçesiyle hizmet döküm cetvelindeki prime esas kazanç miktarları dikkate alınarak geçmiş dönem ücretleri belirlenmiştir. Davalı taraf gerek yargılama sırasında gerekse temyiz aşamasında sunduğu dilekçelerin ekinde ödeme belgeleri olduğunu beyan etmiş ise de dosya kapsamında bu tür bir belgeye rastlanmamıştır. Davalı tarafa dilekçe ekinde mevcut olduğunu bildirdiği ödeme belgeleri ile geçmiş dönem bordroları ve Fon Kurulu kararı gereğince ikramiye ödemelerini gösteren belgelerin sunulması için usulüne uygun kesin süre verilmeli, oluşacak sonuca göre davacının ilave tediye alacağı hesaplanmalıdır. Eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12.04.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.