İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/26
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2015/21326
Karar No. 2018/15529
Tarihi: 11.09.2018
l İŞÇİNİN İŞVEREN VEKİLİNİN AĞIR HAKARETLERİNE MARUZ KALMASI
l KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI
l MANEVİ TAZMİNATIN MANEVİ HUZURU GERÇEKLEŞTİRMEYE DÖNÜK BİR FONKSİYONU OLDUĞU
l MANEVİ TAZMİNAT MİKTARININ MANEVİ TAZMİNAT KURUMUNUN AMACINA GÖRE BELİRLENMESİNİN GEREKMESİ
ÖZETİ: Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminata hükmedilmesini isteyebilir. Hakim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hal ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak gösterilmelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu'nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Davaya konu olan olayda; davacının çalıştığı işyerinde işveren temsilcisi olan Ramazan'ın ağır hakaret içeren sözlerine maruz kaldığı, aynı şahıs tarafından gönderilen telefon mesajlarında da hakaretlere devam edildiği dosya içindeki bilgi ve belgelerle sabittir. Olayın gelişim biçimi, hakaret içeren söz ve mesajların ağırlığı, olay tarihi gözetildiğinde hükmedilen manevi tazminat miktarı azdır. Daha yüksek manevi tazminatın hüküm altına alınması için kararın bozulması gerekmiştir.
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davacının 12.01.2010 ile 29.08.2013 tarihleri arasında davalıya ait çeşitli işyerlerinde şef aşçı olarak çalıştığını, işyerinde sürekli işveren vekili …'nin psikolojik taciz ve hakaretlerine maruz kaldığını, 29.08.2013 tarihinde aynı şahıs tarafından müvekkiline telefonda küfür ve hakaret edildiğini ve "… git" şeklinde söylendiğini, işten çikarıldıktan sonra da aynı şahsın taciz, hakaret ve tehdit dolu mesajlarının devam ettiğini iddia ederek fazlaya ilişkin hakları saklı olarak kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret alacağı, yol parası alacağı, ücretli izin alacağı, fazla mesai alacağı, genel tatil alacağı ve manevi tazminat talebinin fesih ve temerrüt tarihlerinden faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili; davacının müvekkili şirketin bağlı olduğu grup bünyesindeki diğer şirketler olan … Lokantacılık ve … Tur. bünyesinde 12.01.2010 ile 02.09.2013 tarihleri arasında çalıştığını, son olarak … adresinde kurulu restoranda aşçı olarak çalışırken iş akdine İş Kanunu'nun 25/ll-g bendi uyarınca son verildiğini, davacının iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini, çalıştığı süre zarfında tüm işçilik alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan deliler ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı ve davacı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminata hükmedilmesini isteyebilir. Hakim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hal ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak gösterilmelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu'nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Davaya konu olan olayda; davacının çalıştığı işyerinde işveren temsilcisi olan Ramazan'ın ağır hakaret içeren sözlerine maruz kaldığı, aynı şahıs tarafından gönderilen telefon mesajlarında da hakaretlere devam edildiği dosya içindeki bilgi ve belgelerle sabittir. Olayın gelişim biçimi, hakaret içeren söz ve mesajların ağırlığı, olay tarihi gözetildiğinde hükmedilen manevi tazminat miktarı azdır. Daha yüksek manevi tazminatın hüküm altına alınması için kararın bozulması gerekmiştir.
F)SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgililere iadesine, 11/09/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.