İŞLETME GEREKLERİNDEN KAYNAKLANAN FESHİ İŞVERENİN KANITLAYAMAMASI

DAVA                                  : Davacı, is sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini
Belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, feshin geçersizliğine davacının işe iadesine karar verilirken, fesihte sendikal neden bulunmadığı kabul edilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
İş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan ve sendikal nedenle feshedildiğini belirten davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine, işe başlatmama tazminatının 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 31. maddesi uyarınca en az bir yıllık ücret tutarında belirlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren vekili, işverenin üretim yaptığı seramik sektöründe sürüm ve satış olanaklarının, talep ve siparişin azaldığını, sektörde durgunluk yaşandığını, bu nedenle personel sayısında azalmaya gidildiği, başka bölümde değerlendirme olanağı olmadığı, iş sözleşmesinin 4857 sayılı iş Kanunu'nun 18. maddesi uyarınca feshedildiğini, feshin işyeri ve işletme gereklerine dayandığını, davalı işverene sendika üyeliğinin bildirilmediğini, sendikal neden bulunmadığını savunmuştur.
Mahkemece, davalı işverenin fesih nedeni olan işletme gereklerine dayalı nedeni kanıtlayamadığı, aksine hem fesihten önce hem de fesihten sonra istihdam etmek üzere yeni işçi aldığı, feshin son çare ilkesine uyulmadığı, davacının iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiği, davacının sendika üyeliğinin davalı işverene bildirildiğinin kanıtlanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine ve işe başlatmama tazminatının davacı işçinin 4 aylık ücreti tutarında belirlenmesine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından sendikal neden bulunduğu, davalı işveren vekili tarafından ise feshin geçerli nedene dayandığı gerekçesi ile temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine ve özellikle aynı nedenle dava açan işçilerle ilgili emsal davalarda verilen kararlara göre, davalı işyerinde Temmuz 2006 tarihinden itibaren işçilerin sendikaya üye oldukları, davacının da 24.07.2006 tarihinde üyelik kaydını yaptırdığı, sendikanın başvurusu üzerine Bölge Çalışma Müdürlüğü'nün 01.08.2006 tarihi itibari ile 980 işçiden 557 işçinin üye olduğu ve sendikanın çoğunluğu sağladığı tespiti yaptığı, davalı işverenin 20.09.2006 tarihinde yetki tespitine itiraz davası açtığı, bu tarihten sonra davalı işverenin çeşitli nedenlerle birçok sendika üyesi işçinin iş sözleşmesini feshettiği, işçilerin topluca notere götürülerek sendika üyeliğinden istifa ettirildikleri, istifa ettirilenler arasında üye olamayan işçilerinde bulunduğu, iş sözleşmesi feshedilen işçilerin açtıkları davalarda sendikal nedenin kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı işverenin fesih nedeni olan işletme gereklerine dayalı nedeni kanıtlayamadığı, aksine hem fesihten önce hem de fesihten sonra istihdam etmek üzere yeni işçi aldığı, tutarlı davranmadığı, davacının iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiği anlaşıldığından mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi yerindedir. Ancak yukarda açıklanan olgulara göre, davalı işverenin sendika üyelikleri, yetki tespiti, itiraz davası, sendika üyesi işçileri çıkarması, üyelikten istifa edenlere karşı tutum süreci dikkate alındığında, feshin sendikal nedene dayandığı da açıkça görülmektedir. Davalı işveren en azından yetki tespiti sonrası ve itiraz davası ile üyeliklerden haberdar olmuştur. Yazılı şekilde davacının sendika üyeliğinin davalı işverene bildirildiğinin kanıtlanmadığı gerekçesi ile fesihte sendikal neden bulunmadığının kabulü ile işe başlatmama tazminatının 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 31. maddesi uyarınca belirlenmemesi hatalıdır.
4857 sayılı iş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kanunun BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3.  Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 31.maddesi uyarınca davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.  Davacının yapmış olduğu 75.50 YTL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.  Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 450-YTL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacı vekiline iadesine,
Kesin olarak 12.10.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.