İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/18-21
T.C
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
25. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2023/524
Karar No. 2023/1221
Tarihi: 04/07/2023
İŞLETMESEL NEDENLERLE FESİH İDDİASININ YETERLİ ÖLÇÜDE ARAŞTIRILMAMASI
EKSİK İNCELEME
ÖZETİ Dosyanın incelenmesinden davalı tarafın cevap dilekçesi ekinde fesih bildirimi ile 05/01/2021 tarihli yönetim kurulu toplantı karar tutanağını ibraz ettiği ancak bu karara ekli olarak organizasyon şeması, norm kadro çalışması, davacıya teklif edilebilecek boş pozisyon araştırması yapıldığı ve teklif yapıldığına dair herhangi bir delil ile bu işletmesel kararı zorunlu hale getiren ekonomik durum ile ilgili herhangi bir delil ve belge sunulmadığı, kök raporun alınmasını takiben 3 sayfadan oluşan hangi tarihte ve kim tarafından hazırlandığı belli olmayan şemaların ibraz edildiği, bilirkişi gerek kök gerek ek raporlarının mevcut deliller ile karşılaştırılmasında gerekli inceleme ve araştırma yapılarak hazırlanmadığı ve denetime elverişli olmadıkları anlaşılmış olup, ilk derece karar gerekçesinin soyut ifadelere dayalı olup, salt bilirkişi heyet raporu çerçevesinde işletmesel kararın usul ve yasaya uygun olduğu değerlendirmesi yaptığı, raporun ne şekilde dosyadaki deliller ile bağdaştığı incelenip denetlenmeden verilen kararın gerekçesiz olduğu anlaşılmakla, davalı iş yerinin SGK kayıtlarından fesih tarihi 6 ay öncesi ve sonrasında işe alıp işten çıkardığı çalışanlara ait kayıtların celp edilip konusunda uzman 3 kişilik farklı bilirkişi heyetinden sunulan delillere göre hazırlanmış, denetime elverişli rapor alınması gerektiğinden davacı tarafın istinaf talebinin HMK 353/1-a-6 maddesine göre KABULÜ ile İstanbul Anadolu 27. İş Mahkemesi'nin 2021/379 Esas – 2023/1 Karar sayılı kararı kaldırılarak dava yeniden görülmek üzere dosyanın ilgili mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı işveren bünyesinde 19.06.2017 – 08.07.2021 tarihleri arasında çalışmış olup "Kategori Müdürü" olarak görev yaptığını, müvekkilin maaşı ve özlük hakları; brüt maaş 20.108,00 TL + 6.702,67 TL prim + Renault Megane marka kiralık araç + benzin + özel sağlık sigortası şeklinde olduğunu, prim, satış hedefi tutturulduğunda ödenmekte olup müvekkil daima hedefi tutturmuş ve prime hak kazandığını, hatta ve hatta genel olarak satış hedeflerinin üzerine çıktığından ilave %10 ilave prim (670,27 TL) aldığını, davacının işe gidip gelirken kullandığı ve işverence kendisine tahsis edilen aracın yaklaşık kirası 3.750 TL civarında olup benzin parası olarak da 750-1.000 TL arasında değişen tutarlar müvekkile her ay ödendiğini, ayrıca özel sağlık sigortası olarak da müvekkil adına aylık 53,07 TL işverence ödendiğini, davacı tarafın 09.07.2021 tarihinde, Üsküdar 16. Noterliği'nin 15425 yevmiye no.lu ihtarnamesi ile "kadrolarda küçülmeye gidileceği" gerekçesi ile müvekkilin iş akdinin 08.07.2021 tarihinde feshedildiğini bildirdiğini, ispat yükümlülüğünün davalı işverenlikte olduğunu, müvekkile başka bir pozisyon teklif edilmemesi nedeniyle feshin son çare olması ilkesine aykırı davranıldığını iddia ederek, fesih işleminin haksız ve hukuka aykırı olduğunun tespiti ile işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkil şirket bünyesinde 19.06.2017-08.07.2021 tarihleri arasında ''Kategori Müdürü'' sıfatıyla çalıştığını, konjonktürel gelişmeler ve Covid-19 neticesinde müvekkil şirket tarafından alınan işletmesel karar gereği bazı kadrolarda küçülmeye gidildiğini, bu küçülme neticesinde bir takım işçilerin işten çıkarılmasının gündeme geldiğini, gelişen olumsuz ekonomik şartlar çerçevesinde yapılan incelemeler neticesinde davacının da işten çıkarılacak işçiler listesine girdiğini, işverenin işletmesel kararı yönetim hakkı kapsamında olup keyfilik arz edemeyeceğini, bu durum keyfiyet arz etmediği gibi şirketin uhdesi dışındaki piyasa koşullarının zorlamasıyla gerçekleştiğini, bu durumda yönetim hakkının kötüye kullanılmasından bahsedilemeyeceğini, ayrıca davacı dilekçesinde her ne kadar söz konusu feshin geçerli sebep şartlarını taşımadığını iddia etmiş olsa da söz konusu iddiaların yönetimsel karar ile bağdaştırılmasının mümkün olmadığını, yönetimsel karar gereği davacının bahsetmiş olduğu alternatif tedbirlere başvurulmasının davacının pozisyonu gereği olanaksız olduğunu beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece Mahkemesi tarafından davanın Reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, müvekkilinin davalı iş yerinde kategori müdürü olarak 4 yılı aşkın süre ile çalıştığını, noter ihtarnamesi ile kadrolarda küçülmeye gidileceği düşüncesi ile iş akdinin feshedildiğini, kıdem tazminatının ödendiği ancak ihbar tazminatının ödenmediğini, davalı tarafın ne cevap dilekçesi ile ne de kök bilirkişi aşamasında işletmesel karar sunmadığını, kök rapor ile feshin haksız ve mesnetsiz olduğunun açıkça tespit edildiğini, ek rapor aşamasında sonradan hazırlanan kağıt üzerindeki bir şemaya dayanıldığını, ayrıca müvekkili işten çıkarıldıktan sonra iki direktör ve bir müdür işe alındığını, bu 3 pozisyonun da müvekkiline teklif edilebilecek pozisyon olduğunu, hiçbir teklif yapılmadan iş akdini feshedildiğini, bu hususun organizasyon şemasında kasıtlı olarak eksik verildiğini, tüm personeli kapsamadığını, şemanın incelenmesinde Halit Kolsuz ile ona bağlı 7 kişilik pazarlama ekibinin şemada görülmediğini, davalı şirket yönetim kurulu başkanının unvanlarını bildirdiği, 4 ayrı şirketin de yönetim kurulu başkanı olduğunu, bu şirketlerin de hizmet döküm cetvellerinin celbi gerektiğini, işletmesel karar iddiasının samimi olmadığını, tüm çalışanlara 2021 yılı için %14-25 zam yapıldığını, ancak müvekkiline bu zammın yapılmadığını, feshin son çare olma ilkesine aykırı hareket edildiğini, davalı tarafın bu durumu ispatlayamadığını, davalı iş yerinde küçülmeye gidilmeyip genel bir işçi çıkarımı yapılmadığını, birleştirilen veya kapatılan pozisyonlar olmadığını, müvekkil ve diğer çalışanlara zam yapıldığı halde zam yapılmamasının işletmesel karar değil müvekkilinin işten çıkarmak olduğunu ve istifaya zorladığının açıkça anlaşıldığını kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
İstinaf incelemesi Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355. Maddesine göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
08/07/2021 tarihli yazılı fesih bildirimi ile yönetim kurulu kararı ile birleştirilen veya kapatılan pozisyonlar için şirket bünyesinde boş pozisyon olması ve pozisyona uygun tecrübe ve bilgiye sahip olmanız halinde bugüne kadar göstermiş olduğunu performanslar da dikkate alınarak değerlendirme yapılıp önceliğin size verileceği denilerek iş akdi iş kanunu 18. maddesine göre feshedilmiş olup, dava şartı arabuluculuğa başvurulup anlaşamama ile sonuçlanması üzerine işbu dava açılıp yasal sürelere uyulmuştur.
Davanın delilleri: SGK kayıtları, iş yeri kayıtları ile bilirkişi kök ve ek raporudur.
Dosyanın incelenmesinden davalı tarafın cevap dilekçesi ekinde fesih bildirimi ile 05/01/2021 tarihli yönetim kurulu toplantı karar tutanağını ibraz ettiği ancak bu karara ekli olarak organizasyon şeması, norm kadro çalışması, davacıya teklif edilebilecek boş pozisyon araştırması yapıldığı ve teklif yapıldığına dair herhangi bir delil ile bu işletmesel kararı zorunlu hale getiren ekonomik durum ile ilgili herhangi bir delil ve belge sunulmadığı, kök raporun alınmasını takiben 3 sayfadan oluşan hangi tarihte ve kim tarafından hazırlandığı belli olmayan şemaların ibraz edildiği, bilirkişi gerek kök gerek ek raporlarının mevcut deliller ile karşılaştırılmasında gerekli inceleme ve araştırma yapılarak hazırlanmadığı ve denetime elverişli olmadıkları anlaşılmış olup, ilk derece karar gerekçesinin soyut ifadelere dayalı olup, salt bilirkişi heyet raporu çerçevesinde işletmesel kararın usul ve yasaya uygun olduğu değerlendirmesi yaptığı, raporun ne şekilde dosyadaki deliller ile bağdaştığı incelenip denetlenmeden verilen kararın gerekçesiz olduğu anlaşılmakla, davalı iş yerinin SGK kayıtlarından fesih tarihi 6 ay öncesi ve sonrasında işe alıp işten çıkardığı çalışanlara ait kayıtların celp edilip konusunda uzman 3 kişilik farklı bilirkişi heyetinden sunulan delillere göre hazırlanmış, denetime elverişli rapor alınması gerektiğinden davacı tarafın istinaf talebinin HMK 353/1-a-6 maddesine göre KABULÜ ile İstanbul Anadolu 27. İş Mahkemesi'nin 2021/379 Esas – 2023/1 Karar sayılı kararı kaldırılarak dava yeniden görülmek üzere dosyanın ilgili mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE;
2-İstanbul Anadolu 27. İş Mahkemesi'nin 2021/379 Esas – 2023/1 Karar sayılı kararının 6100 Sayılı HMK'nun 353/1-a-6 bendi uyarınca KALDIRILMASINA ve dosyanın mahkemesine İADESİNE,
3-Yukarıda belirtilen eksikliklerin ilk derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
4-Yatırılan istinaf peşin karar harcının talep halinde yatıran tarafa iadesine,
5-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,
6-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine,
7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 04/07/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.