İlgili Kanun / Madde
2822 S.TSGLK/15
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2009/1003
Karar No. 2009/1462
Tarihi: 03.02.2009
l İŞYERİ-İŞLETME TİS YETKİ TESPİTİ AYRIMI
l MERKEZDE YAPILAN İŞLERİN YARDIMCI İŞ NİTELİĞİNDE OLMASI
l İŞYERİ DÜZEYİNDE YETKİ TESPİTİ
l YETKİLİ MAHKEMENİN İŞYERİNİN BAĞLI OLDUĞU BÖLGE ÇALIŞMA MÜDÜRLÜĞÜNÜN BULUNDUĞU YER İŞ MAHKEMESİ OLACAĞI
ÖZETİ: Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacı işverenin Bağcılar/İstanbul adresindeki merkez işyerinde yönetim ve projelerin yapıldığı ve 16 işçinin çalıştığı, yapı projelerinin imalatının ise Sakarya'da bulunan fabrika işyerinde üretilip burada bulunan işçiler tarafından yerine monte edildiği ve fabrika işyerinde 196 işçinin çalıştığının tespit edilmiş olup bu durum mahkemenin de kabulünde olduğu anlaşılmaktadır. Merkez işyerinde fabrika işyerinden farklı ancak tamamlayan işler olduğu, fabrikadaki üretim işinden bağımsız olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla merkez işyerinde yapılan işler yardımcı iş niteliğinde olup asıl işin olan fabrika işyerinin girdiği işkolunda sayılması gerekir. Zira 2822 sayılı yasanın 3. maddesi anlamında bir işletmeden söz edilebilmek için işyerinin aynı işkolunda kurulu birden fazla işyerine sahip bir işletme söz konusu değildir. Merkez işyerinin asıl işi tamamlayan bir yapısının bulunması nedeniyle fabrika işyeri ile birlikte tek işyeri oluşturmaktadır. Bu nedenle itiraz konusu çoğunluk tespitinin işyeri düzeyinde yapılması yerindedir.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 15/1 maddesi gereğince bu tür itirazlar işyerinin bağlı olduğu Bölge Çalışma Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki iş davalarına bakmakla görevli mahkemede yapılması gerektiğinden, mahkemece itirazın esasının incelenip hasıl olan sonuca göre hüküm kurulması gerekir iken yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
DAVA: Davacı, Bakanlığın 26 Mart 2008 tarih 10234/015970 sayılı yazısı ile olumlu yetki tespitinin iptalini talep etmiştir. Yerel mahkeme, davayı yetki yönünden reddetmiştir. Hüküm süresi içinde davalı Türk Metal Sendikası avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi N.Çoruh tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Dava, işyeri düzeyinde yapılan olumlu yetki tespitine itiraza ilişkindir.
Davacı işveren, davalı sendikanın başvurusu üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından şirkete ait Sakarya'da bulunan fabrika işyerinde olumlu yetki tespiti yapıldığını, tespitin hatalı olduğunu, zira şirket merkezinin Bağcılar/İstanbul adresinde olup sevk ve idarenin bu merkezden yapıldığını, projelendirme işlerinin burada yapılıp tespite konu işyerinde üretimin gerçekleştirildiğin, İstanbul/Sultanahmet ve Trabzon adreslerinde şantiyenin bulunduğunu, şirket işyerlerinde yapılan işlerin inşaat işkoluna girdiğini, bu konuda da işkolu tespit başvurusu olduğunu, davalı sendikanın işletme düzeyinde çoğunluğunun bulunmadığını belirterek Bakanlığın işyeri düzeyinde yapmış olduğu olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, Bakanlık tespitinin doğru olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece şirket merkezinin Bağcılar/İstanbul adresinde olduğu, fabrika işyerinin ise Sakarya'da bulunduğu, iki işyerinin birlikte işletme oluşturduğu, dolayısıyla 2822 sayılı yasanın 15. maddesi uyarınca işletme merkezinin bulunduğu yerdeki iş mahkemesinin olduğundan mahkemenin yetkisizliğine ve dosyanın istek halinde yetkili Bakırköy İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Davalı sendika, şirket merkezinden sevk ve idare edilse bile asıl üretimin Sakarya'da bulunan fabrika işyerinde gerçekleştirildiğini, merkez işyerindeki yapılan işlerin fabrika işyerine yardımcı ve tamamlayan işler olduğundan yetki tespitine itirazın da işyeri yetkisi olarak incelenmesi gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacı işverenin Bağcılar/İstanbul adresindeki merkez işyerinde yönetim ve projelerin yapıldığı ve 16 işçinin çalıştığı, yapı projelerinin imalatının ise Sakarya'da bulunan fabrika işyerinde üretilip burada bulunan işçiler tarafından yerine monte edildiği ve fabrika işyerinde 196 işçinin çalıştığının tespit edilmiş olup bu durum mahkemenin de kabulünde olduğu anlaşılmaktadır. Merkez işyerinde fabrika işyerinden farklı ancak tamamlayan işler olduğu, fabrikadaki üretim işinden bağımsız olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla merkez işyerinde yapılan işler yardımcı iş niteliğinde olup asıl işin olan fabrika işyerinin girdiği işkolunda sayılması gerekir. Zira 2822 sayılı yasanın 3. maddesi anlamında bir işletmeden söz edilebilmek için işyerinin aynı işkolunda kurulu birden fazla işyerine sahip bir işletme söz konusu değildir. Merkez işyerinin asıl işi tamamlayan bir yapısının bulunması nedeniyle fabrika işyeri ile birlikte tek işyeri oluşturmaktadır. Bu nedenle itiraz konusu çoğunluk tespitinin işyeri düzeyinde yapılması yerindedir.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 15/1 maddesi gereğince bu tür itirazlar işyerinin bağlı olduğu Bölge Çalışma Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki iş davalarına bakmakla görevli mahkemede yapılması gerektiğinden, mahkemece itirazın esasının incelenip hasıl olan sonuca göre hüküm kurulması gerekir iken yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 3.2.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.