İŞYERİNİN KAPATILMASI

DAVA                         :Davacı, ücret zammı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
 Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
Davacı işçi, dilekçesinde 5286 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün kaldırılması ve bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkındaki kanunun 7. maddesi uyarınca Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün personeli, İstanbul ve Kocaeli illerinde Büyükşehir Belediyelerine, diğer illerde il özel idaresine devir edildiği; iş yerinde yürürlükte bulunan Türkiye Yol İş Sendikası ile Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü adına TUHİS arasında imzalanan Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü ilerlerinden devredilen işçilere uygulanacak 1.3.2005–28.2.2007 yürürlük süreli 11. dönem Toplu iş Sözleşmesinin 94 maddesinin a bendinde 1.3.2005 tarihinde iş yerinde çalışmakta olan işçilerin 1.3.2005 tarihi itibari ile almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 1.3.2005 tarihinden başlayarak geçerli olmak üzere TİS’ nin 1. yılında % 10 un altına düşmemek üzere seyyanen 4.00 YTL zam yapılacağı kararlaştırıldığı; anılan zammın 14.7.2005-14.8.2005 tarihlerini kapsayan bir aylık dönem için uygulandığı 14.9.2005 tarihinde ise uygulamaya son verilerek önceden ödenen farklarda ücretinden kesilerek tahsil edildiği ücret zammının hala uygulanmadığından söz edilerek fazlası saklı olmak üzere 60.00 YTL nin davalıdan tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı Belediye Başkanlığı olayda iş yeri devri söz konusu olmadığı; iş yeri faaliyetlerinin özdeş olmadığı; ortada yasa ile kaldırılan bir kamu kurumu olduğu; iş kollarının farklılığı ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 5286 Sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 16.3.2005 tarihi itibariyle söz konusu Toplu iş Sözleşmesinin kapsamına giren işyerlerinde yasa gereği işveren değişikliği meydana geldiği; 2822 Sayılı Yasanın 8. maddesine göre işveren değişikliğinin veya iş yeri devrinin uygulanmakta olan Toplu İş Sözleşmesini sona erdiremeyeceği ön görülmüş ise de; devir ile iş kolu değişikliği meydana geldiği; iş kolunun değişmesi halinde 2821 sayılı yasanın 25/son maddesine göre sendika üyeliğinin sona ereceği; esasın anılan Toplu iş Sözleşmesinin yeni iş yerinde hüküm ve sonuç doğurmayacağından hareketle dava reddedilmiştir.
Uyuşmazlık, kanun yoluyla kapatılan işyerlerinde çalışan işçilerin değişik işkolunda başka bir işyerinde çalıştırılma halinde, kapatılan işyerinde uygulanan Toplu iş Sözleşmesi hükümlerinin yeni işyerine nakledilen işçilere uygulanmaya devam edilip edilmeme noktasında toplanmaktadır.
1982 Anayasasının 2. kısmındaki temel haklar ve ödevlerin 3. bölümünde yer alan sosyal ve ekonomik haklar ve ödevleri kapsayan 53/1 maddesinde " işçiler ve işverenler karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma saatlerini düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptir" ifadesi bulunmaktadır. Böylece Toplu iş Sözleşme hakkı en üst normca korunmuştur.
2822 sayılı Toplu iş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu' nun 1. maddesine göre; bu kanunun amacı işçilerin ve işverenlerin karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek üzere, toplu iş sözleşmesi yapmalarının uyuşmazlıkları barışçı yollarla çözümlenmelerinin ve grev ve lokavtın esaslarını ve usullerini tespit etmektir.
Anılan yasa bu bağlamda bir işyerinde aynı dönem için birden fazla toplu iş sözleşmesi yapılamayacağını hükme bağlamıştır. (m 3 / son )
Öte yandan bir Toplu iş Sözleşmesinin süresinden önce sona erdirilemeyeceğini vurgulamıştır.( m 7 / f.l )
Özellikle, Toplu iş Sözleşmesine taraf olan sendikanın feshi veya infisahı yahut faaliyetlerinin menedilmiş olması ve yahut yetkiyi kaybetmiş olması veya Toplu iş Sözleşmesinin uygulandığı işyerlerinde işverenin değişmesi Toplu iş Sözleşmesini sona erdiremeyeceğini norma bağlamıştır. ( m 8 )
Sözü edilen bu düzenleme Avrupa Birliğinin 2001 / 23 sayılı yönergesinde ifade edilen işverenin değişmenin Toplu İş Sözleşmesini sona erdirmeyeceği prensibi ile paralellik taşımaktadır.
2821 sayılı Sendikalar Kanununun 25. maddenin 5. fıkrasına göre işkolunu değiştiren işçilerin sendika üyeliği sona erer.
Ancak bu düzenleme, sendikalar hukuku ile ilgili olup, sendikal örgütlenmenin iş kolu esasına göre yapılması yapılacak Toplu iş Sözleşmesinin o iş kolunda örgütlenen sendika ile yapılacağı ilkelerini tamamlayıcı özellik taşımaktadır.
Toplu iş sözleşmeleri butlan, iptal ve işlem temelinin çökmesi ile hükümsüz kalır.
Toplu iş Sözleşmeleri doğal olarak sözleşmede belirtilen süre sonunda sona erer. ( 2822 s.k.m. 7 ) Her ne sebeple olursa olsun sona eren Toplu iş Sözleşmesinin iş sözleşmesine ilişkin hükümleri yenisi yürürlüğe girinceye kadar iş sözleşmesi hükmü olarak devam eder.     ( 2822 s.k.m. 6/son)
Burada yasa koyucunun amacı Toplu iş Sözleşmesinin sürürlük süresince getirilen hakların, ermesinin yaratacağı boşluğun ortadan kaldırılması düşüncesi ile toplu iş sözleşmesini sona erdikten sonrada varlığının korunmasıdır. Dolayısıyla sona eren toplu iş sözleşmesinin normatif hükümleri" art etkisi" olarak devam eder.
Somut olayda, davacı işçi 15 nolu " inşaat işkoluna giren işyerinde çalışmıştır. O işyerinde toplu iş sözleşmesi devir sırasında sona ermemiştir. Yeni işveren 28 nolu " Genel işler " işkolunda örgütlenmiştir.
Aynı işyerinde birden fazla yapılan toplu iş sözleşmesi bulunmamaktadır. Var olan toplu iş sözleşmesinin devamı söz konusudur.
İşveren değişmiştir. Ancak toplu iş sözleşmesi bu nedenle sona eremez 2822 sayılı kanunun sekizinci maddesi buna engeldir.
Kanundan doğan bir devir vardır. Toplu iş sözleşmesinden yararlanma 2822 sayılı kanunda düzenlenmiştir. 2821 sayılı kanunun önceliği yoktur. Başka bir anlatımla 25. madde burada uygulanamaz. Çünkü kuruluş amacı farklıdır.
Kaldı ki bir an için toplu iş sözleşmesinin sona erdiği kabul edilse dahi 2822 sayılı kanunun 6. maddesine göre ard etkisi devam eder.
Davacı işçi toplu iş sözleşmesinden, yeni işyerinde uygulanan Toplu iş Sözleşmesi tarafı olan sendikaya üye olduğu tarihe kadar yararlanır. Aksi halde Toplu iş Sözleşmesini koruyan normatif hükümleri çiğnenmiş olur. Mahkemece işin esasına girilmeli istekler için gerektiğinde bilirkişiden hesaplamaya yönelik rapor alınmalı bir değerlendirme yapıldıktan sonra karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde bir hüküm tespiti isabetsizdir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 5.12.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.