KURUM TARAFINDAN RE’SEN PRİM TAHAKKUK ETTİRİLMESİ

Davacı, re'sen tescil işleminin ve ölçümlemenin iptali ile davalı Kuruma asgari işçilik tutarının ve fark işçiliğinden kaynaklanan prim borcu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Şerafettin Özyürür tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, hukuki nitelikçe; sigorta müfettişi raporuna dayanılarak Kurum tarafından re'sen tahakkuk ettirilen prim
ve gecikme zammından dolayı davacının Kuruma  karşı borçlu olmadığının tespiti  ile ölçümleme işleminin iptali istemine ilişkindir.
07.03.1995 tarihli 16-105 Ek sayılı ve 17.11.1995 tarihli 16-118 Ek sayılı Kurum genelgelerine göre, özel bina inşaatları ile ihale konusu işlere ait işyerlerinde; müfettiş incelemesi yapılması yerine ön inceleme ile "asgari işçilik uygulaması" sonucu Kurumca belirlenen baraj esas alınmak suretiyle yeterli işçilik bildiriminde bulunduğu saptanan işverenlere ilişiksizlik belgesi verilerek işyeri dosyaları tasfiye edilmekte; yine bu baraja göre eksik işçilik bildiriminde bulunulan işyerleri ise, sigorta müfettişi incelemesine tabi tutularak resen prim tahakkuk ettirilmektedir.
Bu kapsamda, asgari işçilik uygulamasına ilişkin ön değerlendirme aşamasında; işverenlerce/ baraj üzerinde işçilik bildiriminde bulunulup bulunulmadığının denetlenmesinde; özel bina inşaatına, yada ihale konusu işlere ait işçilik oranları %25 eksiltilerek uygulanmaktadır. Yine, 16.01.2004 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Sigortalar Kurumu Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 38/a maddesi hükmünde de; benzer şekilde, ihale yoluyla yaptırılacak her türlü işe ilişkin ola rai-ünitece yapılacak araştırmada; toplam istihkak tutarına (KDV hariç malzeme fiyat farkı ve akreditif bedeli dahil olmak üzere), işe ait asgari işçilik oranının %25 eksiltilmesi suretiyle uygulanacağı hususu öngörülmüştür.
Ne ki, asgari işçilik uygulamasına ilişkin ön inceleme sonucunda işin sigorta müfettişine aktarılarak sigorta müfettişince, işin yürütümü için gerekli asgari işçilik miktarının belirlenmesinde, giderek ölçümleme işlemine itiraz kapsamında işverenlerin yeterli işçilik bildiriminde bulunup bulunmadıklarının mahkemece değerlendirilmesinde, işe ait asgari işçilik oranına %25 indirim uygulanması mümkün değildir.
Dava konusu somut olayda da, işin sigorta müfettişine aktarılmış bulunması karşısında, artık, davacı işverenin yükleniminde bulunan özel bina inşaatına ilişkin olarak işin yürütümü için gerekli asgari işçilik miktarımı belirlenmesinde, Sigorta Primleri Takip ve Tahsilat Daire Başkanlığınca, 03.09.1999 tarihinde yayımlanan 16-19; Sayılı genelgeye ekli listede, özel bina inşaatı işi içil belirlenen %9 asgari işçilik ücreti oranının esas alınması gereği açık olup, bu bağlamda, özel bina inşaatı işine ai1 işbu %9 asgari işçilik oranına %25 indirim uygulanması yasaca mümkün değildir.
Diğer taraftan, işverenlerin yapılan işin niteliğim göre kuruma yeterli işçilik bildiriminde bulunup bulunmadıklarının denetlenmesinde ve buna dayalı olara] Kurumca re'sen prim tahakkuk ettirilmesinde; mükerrer prim ödemeyi önlemek bakımından, faturalı malzemeli işçilik ödemelerinin özel bina inşaatının yaklaşık maliyet bedelinden, faturalı salt işçilik ödemelerinin de, işçi 1i tutarından indirilmesi gerekmekte ise de, dava konusu somut olayda, davacı işveren tarafından; gerek  Kurum müfettişince yapılan  eksik  işçilik  değerlendirmesi  aşamasında, gerekse yargılama aşamasında, salt işçilik ve/veya malzemeli işçilik ödemesine ilişkin olarak herhangi bir fatura ibraz edilmemiştir.
Hal böyle olunca da, Mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeksizin, işin sigorta müfettişine aktarılmış olmasına rağmen, işverenin yükleniminde bulunan özel bina inşaatına ilişkin olarak asgari işçilik tutarının belirlenmesinde; bu işe ait asgari işçilik oranına %25 indirim uygulayan ve bu nedenle yetersiz bulunan bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
0 halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12.04.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.