İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/18-21
T.C
YARGITAY
22. Hukuk Dairesi
Esas No. 2018/10425
Karar No. 2018/20441
Tarihi: 01.10.2018
l OHAL KAPSAMINDA İŞTEN ÇIKARTMA
l FESHİ GEREKTİRECEK OBJEKTİF NEDENİN OLUP OLMADIĞININ ARAŞTIRILMASININ GEREKMESİ
ÖZETİ: Fesih gerekçesinin geçerli veya haklı sebep teşkil edip etmediğinin irdelenmesine gerek bulunmaktadır. Ne var ki, feshin geçerli veya haklı nedene dayanıp dayanmadığı konusunda yapılan araştırma hüküm kurmaya yeterli değildir. Dosya içerisinde … Valiliği’nin 15/06/2017 tarihli yazısı ile … ilçe komisyonun 09/06/2017 tarih, 72559832-520.02-E.1055 sayılı yazısı dışında başkaca bir belge ve delil bulunmamaktadır. Bu durumda, mahkemece, davacının iş akdinin feshine dayanak objektif değerlendirmelerin neler olduğu, hangi bilgi ve belgelerin feshe gerekçe yapıldığı davalı kurumdan araştırılmalı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı’nın Terörle Mücadele, Kaçakçılık, Organize Suçlar ve İstihbarat ile ilgili birimlerinden ve Bilgi Teknolojileri Kurumu’ndan varsa davacı ile ilgili bilgi ve belgeler olup olmadığı sorulmalı,davacı hakkında adli bir soruşturma bulunup bulunmadığı, ceza davası açılıp açılmadığı, davacının devletin milli güvenliği aleyhine faaliyette bulunduğu belirlenen dernek, vakıf ve gazetelere üyeliği bulunup bulunmadığı ilgili yerlerden sorularak açıklığa kavuşturulmalı, davacı hakkında…. terör örgütü ile irtibat ve/veya iltisakı olduğunun tespitine yönelik başka bir bilgi olup olmadığı araştırılarak, tüm bilgi ve belgeler ile tarafların delilleri değerlendirilmek suretiyle geçerli veya haklı bir fesih nedeninin olup olmadığı araştırılmalı ve sonucuna göre işin esası hakkında karar verilmesi gerekmekte iken, yazılı gerekçe ile davanın reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının, iş akdine geçerli bir neden olmaksızın son verildiğini öne sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Vekili Av…… 13/07/2017 havale tarihli cevap dilekçesinde; olağanüstü hallerde, sıkıyönetim ve savaş hallerinde çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin şekil ve esas bakımınından … aykırılığı iddiasıyla … Mahkemesinde dava açılamayacağını, hiçbir şekilde davayı kabul anlamına gelmemek üzere açılan bu davanın hak düşürücü yasal sürelere riayet edilmeden açıldığını, iş akdinin feshinde müvekkilinin hiçbir hukuki etkisinin bulunmayıp sadece davalı şirketçe aradaki ihale sözleşmesinden OHAL KHK maddelerinden kaynaklı olarak işçinin durumunu davalı şirkete bildirme görevini yerine getirdiğini, … Devlet Hastanesi'nin 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde işçi ihtiyacını karşılamak üzere ihale suretiyle hizmet alımına gittiği ve bu çerçevede hizmet alım ihalesini kazanan tarafından işe başlatıldığını, dava dilekçesinin sonuç kısmındaki parasal taleplere itiraz ettiklerini, davacının dava dilekçesi ile ilgili hiçbir iddiayı kabul etmeyip bu taleplere itiraz ettiklerini, davanın müvekkili açısından usulden reddine, aksi kanaate davanın esastan reddi verilmesini istemişlerdir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda, davacı …'ın … Devlet Hastanesi'nde hizmet alımı olarak alt taşaron diye tabir edilen ….şirketinde işçi statüsünde çalıştığı, iş sözleşmesinin feshedilmesinin ise olağanüstü hal döneminde çıkarılan KHK'ların ekli listesiyle yapılmadığı,…Bürosu'nun yazısına istinaden bir özel hukuk kişisinin hukuki işlemiyle gerçekleştiği, … Kaymakamlığı Ohal Bürosunun yazı ekinde gönderilen……. Valiliği İl Olağanüstü Hal Bürosu'nun 15/06/2017 tarihli yazısı ile kamu çalışanları hakkında alınacak tedbirlere ilişkin yapılacak çalışmada….terör örgütüyle irtibatı, iktisakı veya mensubiyeti olabileceği değerlendirilen Abdulkerim …. isimli hizmet alımı personellerinin OHAL kapsamında çıkan Kanun Hükmünde Kararnamelerin ilgili hükümleri kapsamında görevlerine son verilmesi ile ilgili yasal işlemlerin yapılmasının istenildiği, iş bu… Valiliği İl Ohal Bürosu'nun yazısının işveren açısından haklı bir işten çıkarma nedeni olarak değerlendirildiği belirtilerek davanın reddine karar vermiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı tarafça istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
OHAL İl Bürosu yazısında davacının terör örgütü ile irtibat veya iltisakı bulunduğu değerlendirmesine yer verildiği, her ne kadar Mahkemece işveren feshinin haklı nedene dayandığı belirtilmişse de; davacı hakkında düzenlenen belgenin içeriğine göre, işverene haklı nedenle fesih olanağı verecek nitelik taşımadığının değerlendirildiği, ancak davacı hakkındaki tespitlerin alt işverene bildirildiği ve taraflar arasındaki güven ilişkisinin zedelendiği, işverenden iş akdinin devamının beklenemeyecek derecede şüphe oluştuğu, keza davacının çalışmasının uygun görülmediğinin bildirilmesi üzerine, alt işveren açısından feshin zorunlu hale geldiği bu haliyle fesih tarihi itibariyle işe iade davası bakımından en azından geçerli nedenin bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında işveren feshinin geçerli nedenle fesih niteliği taşıdığı kabulü karşısında davacının istinaf talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık,… Valiliği’nin 15/06/2017 tarihli yazısı ile … ilçe ohal komisyonun 09/06/2017 tarih, 72559832-520.02-E.1055 sayılı yazısı ilgi tutularak iş akdinin feshinin, geçerli veya haklı sebep oluşturup oluşturmadığı konusundadır.
Anayasanın 120. maddesi ile 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu'nun üçüncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine gereğince Ülke genelinde olağanüstü hal ilanına dair karar 22/07/2016 tarih, 29778 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
23/07/2016 tarih, 29779 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 20/07/2016 tarih ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında, darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler ile bunlara ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Söz konusu KHK ile Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen Kurum ve kuruluşlar, yargı mensupları ve kamu görevlilerine ilişkin alınacak tedbirler açıklanmıştır.
Somut olayda, davacının iş sözleşmesi,… Valiliği’nin 15/06/2017 tarihli yazısı ile … ilçe komisyonun 09/06/2017 tarih, 72559832-520.02-E.1055 sayılı yazısına dayanılarak feshedilmiştir. İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda davanın reddine dair karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince, davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmiştir. Dosya, davacının temyiz isteği üzerine Yargıtaya gelmiş olmakla fesih gerekçesinin geçerli veya haklı sebep teşkil edip etmediğinin irdelenmesine gerek bulunmaktadır. Ne var ki, feshin geçerli veya haklı nedene dayanıp dayanmadığı konusunda yapılan araştırma hüküm kurmaya yeterli değildir. Dosya içerisinde … Valiliği’nin 15/06/2017 tarihli yazısı ile … ilçe komisyonun 09/06/2017 tarih, 72559832-520.02-E.1055 sayılı yazısı dışında başkaca bir belge ve delil bulunmamaktadır. Bu durumda, mahkemece, davacının iş akdinin feshine dayanak objektif değerlendirmelerin neler olduğu, hangi bilgi ve belgelerin feshe gerekçe yapıldığı davalı kurumdan araştırılmalı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı’nın Terörle Mücadele, Kaçakçılık, Organize Suçlar ve İstihbarat ile ilgili birimlerinden ve Bilgi Teknolojileri Kurumu’ndan varsa davacı ile ilgili bilgi ve belgeler olup olmadığı sorulmalı,davacı hakkında adli bir soruşturma bulunup bulunmadığı, ceza davası açılıp açılmadığı, davacının devletin milli güvenliği aleyhine faaliyette bulunduğu belirlenen dernek, vakıf ve gazetelere üyeliği bulunup bulunmadığı ilgili yerlerden sorularak açıklığa kavuşturulmalı, davacı hakkında…. terör örgütü ile irtibat ve/veya iltisakı olduğunun tespitine yönelik başka bir bilgi olup olmadığı araştırılarak, tüm bilgi ve belgeler ile tarafların delilleri değerlendirilmek suretiyle geçerli veya haklı bir fesih nedeninin olup olmadığı araştırılmalı ve sonucuna göre işin esası hakkında karar verilmesi gerekmekte iken, yazılı gerekçe ile davanın reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'nin 2018/286 esas, 2017/1198 karar sayılı kararı ile … Asliye Hukuk (İş mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin 2017/68 esas, 2017/77 karar sayılı kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 01/10/2018 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.