ÖNEL VERİLEREK FESİHTE İŞÇİYE İŞ ARAMA İZNİ VERİLMESİNİN GEREKMESİ

SAYILAR

Esas No : 2011/53717
Karar No : 2014/4374
Tarihi : 13.02.2014
İlgili Kanun/Madde : 4857 S. İşK. /27
Yargı Yeri: YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : • ÖNEL VERİLEREK FESİHTE İŞÇİYE İŞ ARAMA İZNİ VERİLMESİNİN GEREKMESİ • İŞÇİNİN ÖNEL VEREREK İŞ SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİRDİĞİ DURUMLARDA DA İŞ ARAMA İZNİN KULLANDIRILMASININ GEREKMESİ

Tam Metin

 

YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
 
Esas No.
Karar No.
Tarihi:
2011/53717
2014/4374
13.02.2014
İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK. /27
   

  • ÖNEL VERİLEREK FESİHTE İŞÇİYE İŞ ARAMA İZNİ VERİLMESİNİN GEREKMESİ
  • İŞÇİNİN ÖNEL VEREREK İŞ SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİRDİĞİ DURUMLARDA DA İŞ ARAMA İZNİN KULLANDIRILMASININ GEREKMESİ
  •  
  ÖZETİ     Bildirim önelleri  içinde işçiye verilmesi gereken yeni iş arama izni kamu düzenini  ilgilendirmektedir. İşverenin bu yükümünü azaltan ya da tamamen ortadan kaldıran sözleşme hükümleri geçersizdir.
     İşçinin işverene bildirim süresi tanımak suretiyle fesih yoluna gitmesi halinde de, işverence yeni iş arama izni verilmesi gerekir. Gerçekten  yasada sadece bildirim süresinden söz edilmiş, bu süreyi işçinin ya da işverenin tanımış olması arasında ayrım yapılmamıştır.  İşçinin ihbar öneli tanımak suretiyle feshinden sonra da işçinin iş arama ihtiyacı devam  edebilecektir.  
….. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 27. maddesi düzenlemesi anlamında, ister işveren isterse işçi önel vererek feshetsin, işçiye günde 2 saat iş arama izni verilmesi gerekir.
 
 
             

DAVA             :Davacı, fark kıdem tazminatı, maddi tazminat, kötüniyet tazminatı, iş arama izin ücreti, fazla çalışma ücreti ile hafta ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine  karar verilmesini istemiştir.
                        Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
                        Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi F.Uçuk Keçeli tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
 Davacı, davalı    bankanın  yönetim kurulu kararı ile iş sözleşmesinin feshedildiğini ve kendisine 8 haftalık ihbar öneli verildiğini,   zorunlu kaldığı için ihbar süresi içerisinde emeklilik dilekçesi verdiğini  ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile  hafta tatili, fazla çalışma,  maddi tazminat, kötüniyet tazminatı  ve  iş arama izni   ücreti  alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
 Davalı, davacının  ihbar önelinde emeklilik dilekçesi vererek emekli olmak sureti ile iş sözleşmesini sona erdirdiğini, dolayısıyla ihbar tazminatı ve iş arama izin ücreti isteyemeyeceğini, kaldı ki kötüniyetin söz konusu olmadığını, davacının kendisinin iş sözleşmesini feshettiğinden kötüniyet tazminatı da isteyemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın reddine   karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı   temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının iş arama izin ücretine hak kazanıp kazanmadığı  noktasında   toplanmaktadır.
 Somut olayda; davalı işverence  30 yılını dolduran  işçilerin iş akitlerinin feshedildiği anlaşılmaktadır.  4857 sayılı İş Kanununun 27. maddesinde, "Bildirim süreleri içinde işveren,  işçiye   yeni  bir  iş bulması  için  gerekli  olan  iş arama  iznini  iş  saatleri  içinde  ve  ücret  kesintisi  yapmadan vermeye  mecburdur.  İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak  ve  bu  durumu  işverene  bildirmek zorundadır. İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin ücret işçiye ödenir. İşveren, iş arama izni esnasında isçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı  olmaksızın alacağı  ücrete  ilaveten,  çalıştırdığı  sürenin  ücretini  yüzde  yüz  zamlı  öder" şeklinde kurala yer verilmiştir.
     Bildirim önelleri  içinde işçiye verilmesi gereken yeni iş arama izni kamu düzenini  ilgilendirmektedir. İşverenin bu yükümünü azaltan ya da tamamen ortadan kaldıran sözleşme hükümleri geçersizdir.
     İşçinin işverene bildirim süresi tanımak suretiyle fesih yoluna gitmesi halinde de, işverence yeni iş arama izni verilmesi gerekir. Gerçekten  yasada sadece bildirim süresinden söz edilmiş, bu süreyi işçinin ya da işverenin tanımış olması arasında ayrım yapılmamıştır.  İşçinin ihbar öneli tanımak suretiyle feshinden sonra da işçinin iş arama ihtiyacı devam  edebilecektir.  
          Dosya içeriğine göre davacının iş sözleşmesi davalı işveren tarafından önel verilerek  feshedilmiş ve fesih bildirimi davacı işçiye tebliğ edilmiştir. Ancak davacı işçi verilen önel süresi içinde önel bitmeden iş sözleşmesinin emekliye ayrılması nedeni  ile sonlandırılması yönünde dilekçe vermiştir. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 27. maddesi düzenlemesi anlamında, ister işveren isterse işçi önel vererek feshetsin, işçiye günde 2 saat iş arama izni verilmesi gerekir. Somut olayda işçinin emeklilik nedeni ile verdiği ayrılma dilekçesi üzerine ayrıldığı tarihe kadar, işverenin  fesih  bildirimi  sonuçlarını  doğurmaktadır.  Davacı işçinin verdiği dilekçe , bir anlamda önel süresinin kısaltılmasına ilişkin  olup, bu  dilekçesi  davalının  daha  önce  yaptığı  önelli fesih  bildirimini  ve  dolayısı  ile  önel  içinde  işverenin  2 saat  iş arama  izni  vermesi gereğini  ortadan  kaldırmamaktadır. Mahkemece, davacının önel süresi içinde 2 saat iş arama izni verilmemesi nedeni ile zamlı karşılığı  ücret  alacağının , işçi  tarafından  feshi  halinde  iş  arama  izni  istenemeyeceği"  gerekçesi  ile  reddi  doğru  değildir. Davalı  işverenin  önelli fesih bildirimi  tarihi  ile  davacının emekli  olduğu  tarihe  kadar  kullandırılmayan  iş  saatleri  içindeki  günde  2 saat  iş  arama  karşılığı  % 100 zamlı  ücretin hesaplanarak  hüküm  altına alınması  gerekir.
    Davacının işverence tanınan önel içerisinde fiilen çalıştığı, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 27. maddesi gereğince iş arama iznini verilmesi gerektiği gözetilmeksizin iş arama izni talebinin reddi hatalıdır.  
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı   nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 13.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.