İlgili Kanun / Madde
6356 S. STK/9
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2021/9304
Karar No. 2021/14727
Tarihi: 21.10.2021
l SENDİKA DİSİPLİN KURULU KARARININ YARGISAL DENETİMİ
l SENDİKA DİSİPLİN YÖNETMELİĞİNDE BELİRLENEN CEZANIN ÜST SINIRDAN VERİLMESİNİN ÖLÇÜLÜP OLUP OLMADIĞININ EYLEM SOMUT OLARAK BELİRLENDİKTEN SONRA DEĞERLENDİRİLMESİNİN GEREKTİĞİ
ÖZETİ mahkemece öncelikle davacıya disiplin cezası tesisine dayanak disiplin kurulu kararı ve ekleri eksiksiz olarak dosya kapsamına dahil edilmeli, daha sonra mali müşavir ve muhasebe uzmanının da dahil olduğu bilirkişi heyeti aracılığı ile sendika … Şubesinin 2019 yılı ile Mayıs 2020 arası dönemdeki mali kayıtları incelenmeli, davacının da imzasının yer aldığı 11-12 Mayıs 2020 tarihinde … Şubesinin denetlenmesine dair 12/05/2020 tarihli şube denetleme raporu mukayeseli şekilde değerlendirilmeli, söz konusu rapor ve şubenin mali kayıtları bilirkişi heyeti tarafından denetime elverişli şekilde karşılaştırıldıktan sonra davacının eylemi somut olarak belirlenmeli ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
Diğer taraftan Sendika Disiplin Yönetmeliğine göre görevden uzaklaştırma cezasının süresinin azami bir yıl olmasına ve davacıya üst sınırdan ceza uygulanmasına göre, davacının eylemi somut olarak belirlendikten sonra tespit edilen eyleme göre üst sınırdan ceza verilmesinin ölçülü olup olmadığı hususu da ayrıca değerlendirilmelidir
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin … Genel Denetleme Kurulu üyesi olduğunu, müvekkili hakkında disiplin kurulu ve yönetim kurulu kararı ile denetleme kurulu üyeliğinden bir yıl süre ile uzaklaştırma cezası verildiğini, verilen cezanın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek disiplin cezasının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, davacının genel denetleme kurulu üyeliğinden bir yıl süre ile uzaklaştırılmasına ilişkin disiplin cezasının uygulanmasına dair genel yönetim kurulu kararının iptali istemine ilişkindir.
Sendika Tüzüğünün 32 nci maddesine göre disiplin cezaları uyarma, kınama, görevden uzaklaştırma, üyelikten geçici çıkarma, üyelikten temelli çıkarma olarak öngörülmüştür. Yine aynı maddeye göre “Savunma hakkı tanımadan ceza verilemez. Verilen her türlü cezaya itiraz edilebilir. Genel Disiplin Kurulu kararının tebliğinden itibaren yedi (7) gün içinde Genel Kurula sunulmak üzere Genel Yönetim Kuruluna itiraz edilmemesi halinde karar kesinleşir. Geçici ihraç cezasının süresi, üç aydan fazla olamaz. Üyelikten temelli çıkarma cezası Genel Disiplin Kurulunun teklifi ve Genel Kurulun onayı ile verilebilir. Genel Kurulda ilgilinin kendini savunması engellenemez.”
Sendika Disiplin Yönetmeliğinde yer alan düzenlemelere göre de;
“43.Genel Disiplin Kurulu uyarma, kınama, görevden uzaklaştırma, üyelikten geçici çıkarma ve üyelikten temelli çıkarma cezaları verebilir.
46. Görevden uzaklaştırma cezasının süresi en çok bir (1) yıl süre ile sınırlıdır.
47. Genel Disiplin Kurulu Kararının, Genel Yönetim Kurulunca onaylanması ile gerçekleşir.
48. Görevden uzaklaştırma cezası alan kişi sendika ve organları toplantılarına katılamaz, varsa huzur hakkı ve benzeri ödenekleri alamaz.”
Dosya içeriğine göre davacının dava konusu karar tarihi itibariyle sendika genel denetleme kurulu üyesi olduğu, Sendika Disiplin Kurulunun 16/06/2020 tarih ve 2020/02 sayılı kararı ile davacının bir yıl süre ile görevden uzaklaştırılmasına karar verildiği, Sendika Genel Yönetim Kurulunun dava konusu 2020/180 sayılı kararı ile de söz konusu Disiplin Kurulu Kararının uygulanmasına ve davacının bir yıl süre ile görevden uzaklaştırmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Disiplin cezasının dayanağı olan Sendika Disiplin Kurulunun 16/06/2020 tarih ve 2020/02 sayılı kararının ekindeki rapora göre özetle, davacının da içinde yer aldığı genel denetleme kurulunca 12/05/2020 tarihinde … şubesinin idari ve mali denetiminde genel merkezi yanıltıcı rapor düzenlemeleri, denetim görevini gereği gibi yerine getirmemeleri ve buna göre “etik davranış ilkelerini kaybetmiş olmaları” nedeniyle davacı hakkında söz konusu cezanın tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Belirtmek gerekir ki, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusu reddedilmiş ise de, davacının eylemi duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmediğinden yapılan araştırma eksik ve hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Nitekim dosya kapsamında yer alan bilirkişi raporu da hükme esas alınabilecek nitelikte değildir.
Bu açıklamalar ışığında mahkemece öncelikle davacıya disiplin cezası tesisine dayanak disiplin kurulu kararı ve ekleri eksiksiz olarak dosya kapsamına dahil edilmeli, daha sonra mali müşavir ve muhasebe uzmanının da dahil olduğu bilirkişi heyeti aracılığı ile sendika … Şubesinin 2019 yılı ile Mayıs 2020 arası dönemdeki mali kayıtları incelenmeli, davacının da imzasının yer aldığı 11-12 Mayıs 2020 tarihinde … Şubesinin denetlenmesine dair 12/05/2020 tarihli şube denetleme raporu mukayeseli şekilde değerlendirilmeli, söz konusu rapor ve şubenin mali kayıtları bilirkişi heyeti tarafından denetime elverişli şekilde karşılaştırıldıktan sonra davacının eylemi somut olarak belirlenmeli ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
Diğer taraftan Sendika Disiplin Yönetmeliğine göre görevden uzaklaştırma cezasının süresinin azami bir yıl olmasına ve davacıya üst sınırdan ceza uygulanmasına göre, davacının eylemi somut olarak belirlendikten sonra tespit edilen eyleme göre üst sınırdan ceza verilmesinin ölçülü olup olmadığı hususu da ayrıca değerlendirilmelidir.
Anılan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.