SENDİKADAN İSTİFA ETMEYEN İŞÇİLERİN BÜYÜK BİR KISMININ İŞTEN ÇIKARTILMIŞ OLMASI

DAVA    : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine  karar verilmesini istemiştir.
                                    Yerel mahkemece, davanın  kabulüne karar verilmiştir. 
                                  Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi  tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:            
Davacı isteminin özeti:    
Davacı vekili; müvekkilinin, 1995 yılında davalı şirkette kesimci olarak çalışmaya başladığını, davalı şirkete ait iş yerindeki çalışanların, yasal haklarının daha iyi korunacağı ve daha iyi çalışma şartlarına kavuşacakları ümidiyle DERİ-İŞ Sendikası ile irtibata geçerek sendikaya üye olmaya başladıklarını, çalışanların sendikaya üye olduğunu öğrenen işverenin bu gelişmelerden son derece rahatsız olduğunu ve sendikadan istifa etmeleri için işçiler üzerinde baskı kurduğunu, davalı şirketin baskılarına rağmen müvekkilinin sendikadan istifa etmemesi üzerine iş akdinin feshedildiğini ileri sürerek, davacının iş sözleşmesinin sendikal sebeplerle feshedilmiş olması nedeniyle işe iadesine ve işe başlatmama tazminatının 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası uyarınca belirlenmesine, işe iade kararı kesinleşinceye kadar geçecek süre için 4 aylık ücret ve diğer haklarının davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili; davacının, iş yerindeki diğer bir çalışanları taciz etmesi sebebi ile iş akdinin haklı olarak feshedildiğini ve müvekkil iş yerinde halen sendikalı çalışanların   bulunduğunu, sendikalı çalışanlara herhangi bir baskının olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. 
Yargılama süreci ve mahkeme kararının özeti:
Mahkemece bozma öncesi verilen kararda, işveren feshinin haklı veya geçerli bir nedene dayanmadığı, dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne ve davalı aleyhine sendikal tazminata hükmedilmiştir.
Dairemizin 13.05.2014 tarih ve 2014/3847 Esas, 2014/15614 Karar sayılı bozma ilamında özetle; feshin haklı veya geçerli bir nedene dayanmadığı yönündeki kararın isabetli olduğu  ancak feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı noktasında yeterli araştırma yapılmadığı gerekçesi ile yerel mahkemenin kararı bozulmuştur.
Dairemizin bozma ilamına ara karar ile uyan mahkemece, yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne ve davacının işe iadesine karar verilmiş; sendika üyesi olmayıp işten çıkarılan ve sendika üyesi olup işten çıkarılmayan işçilerin bulunduğu gerekçe gösterilerek feshin sendikal nedene dayanmadığı kabul edilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraflarca temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Mahkemenin, fesin haklı veya geçerli bir nedene dayanmadığı yönündeki kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
İşverence yapılan feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 25'inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise,   işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir  ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 25'inci maddesinin   beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; mahkemece,  sendika üyesi olmayıp işten çıkarılan ve sendika üyesi olup işten çıkarılmayan işçilerin bulunduğu gerekçesi ile davacının iş akdinin sendikal nedenlerle feshedilmediği kabul edilmiştir.
6356 sayılı Sendikalar ve toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 25/6. maddesi uyarınca, İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden davalıya ait iş yerinde 2013 yılında sendikal örgütlenmenin başladığı, Deriteks Sendikası'na toplamda 25 işçinin üye olduğu, 14  işçinin daha sonra sendika üyeliğinden istifa ettiği, sendika üyeliğinden istifa etmeyen işçilerin büyük bir kısmının iş sözleşmelerinin feshedildiği anlaşılmıştır. Her ne kadar mahkemece, davalıya ait işyerinde sendikalı işçilerin bulunduğu gerekçesi ile davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedilmediği kabul edilmiş ise de, davalıya ait işyerinde sendikaya üye sadece 3 işçinin çalışmakta olduğu, diğer sendika üyesi işçilerin ya sendika üyeliğinden istifa ettikleri ya da iş sözleşmelerinin feshedildiği sendikanın çoğunluk için yetki alamadığı dikkate alındığında feshin sendikal nedene dayandığının kabulü gerekir. Nitekim, Dairemizce aynı gün temyiz incelemesi yapılan davacı tanığı Yücel Atasoy'un açmış olduğu işe iade davasında; yerel mahkemeninm feshin sendikal nedene dayandığı yönündeki kararı onanarak kesinleşmiştir.
Tüm bu hususular dikkate alındığında, davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedildiğinin kabulü gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın tazminat miktarının sendikal fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 435.00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
 8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
 Kesin olarak 18.05.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.