T.C. YARGITAY
22. Hukuk Dairesi
| Esas No. | 2019/6714 | İlgili Kanun/Madde: | |||
| Karar No. | 2019/16489 | 6356 S. STK/14 | |||
| Tarihi: | 17/09/2019 | ||||
|
|||||
| ÖZETİ Anayasanın 51. maddesi de aynı
doğrultudadır. Aynı maddenin son fıkrasında sendikaların yönetim ve işleyişlerinin demokrasi esaslarına aykırı olamayacağı vurgulanmıştır. Genel kurul sendikaların iradesini yansıtan nihai karar organıdır. Genel kurullar bakımından asıl olan ise olağan genel kuruldur. Olağan genel kurul, kanunda ve daha kısa bir süre belirlenmesi koşuluyla tüzükte öngörülen sürelerde düzenli olarak yapılmak zorunda olunan ve yapılması için herhangi bir sebebin ortaya çıkması gerekli olmayan genel kuruldur. Olağanüstü genel kurul ise ancak genel kurulun olağanüstü toplanmasını gerektirir nitelikte objektif ve ciddi sebeplerin bulunması halinde söz konusu olan istisnai nitelikteki genel kuruldur.
. |
|||||
DAVA TÜRÜ: GENEL KURUL İPTALİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacılar vekili
tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi …
tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacılar vekili, davacıların devlete ait kamu hastaneleri, il ve ilçe sağlık müdürlükleri, aile sağlık
merkezleri, halk sağlığı merkezleri, … Tıp Fakültesi Hastanelerinde çalışan, Sağlık-Sen Sendikası'na üye
kişiler olduklarını, sendikanın … Şubesi'nin 5. Olağan Genel Kurulu'nu 20.09.2014 tarihinde yapma
kararı aldığını, genel kurula katılacak delegeleri belirleyen delege seçimlerinin usulsüz olarak yapılması,
üyelerin seçme ve seçilme haklarının adeta gaspedilmesi nedeni ile mahkemenin 2014/835, 846, 858,
859 ve 872 esas sırasına kayden tedbir talepli iptal davaları açtıklarını, o davalarda ileri sürdükleri gibi
seçim kararı alındığında ve seçime başlandığında yürürlükte olan Ana Tüzük ve Seçim Yönetmeliği'ne
uygun olarak yapılan delege adaylık başvurularının kabul edilmediğini, delege seçimlerine ilişkin
ilanların yapılmadığını, bazı yerlerde yönetmeliğe uygun yapılmadığını, delege seçimlerinin iptali ile
toplu olarak açılan mahkemenin 2014/796 esas sırasına kayden görülen davada ilanlara ilişkin kamera
görüntülerinin toplandığını ancak henüz izlenmediğini, yürürlükteki seçim yönetmeliğinin üyelerden ve
sendika genelinden gizlenerek usulsüz olarak değiştirildiğini, değişikliğin üyelere bildirilmediğini,
seçimin ortasında yeni çıkarılan yönetmeliğe göre işlem yapılması talimatı verilerek hukuka aykırı
işlemler yapıldığını, sendika üyelerinin seçme ve seçilme hakkının gaspedilmesi nedeni ile seçime
katılımın %20-30'da kaldığını, delege seçimlerinin iptalinin istendiğini, bu nedenle bu şartlar altında
genel kurulun yapılmasının hukuken doğru olmayacağını iddia ederek, Sendikanın 20.09.2014 tarihinde
… 5. Olağan Genel Kurulu'nun yapılması yönündeki almış olduğu genel yönetim kurulu kararının delege
seçimine yönelik açılan davalar dikkate alınarak ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, akabinde bu
davanın kabulü ile, 20.09.2014 tarihinde … 5.Olağan Genel Kurulu'nun yapılmasına yönelik alınan
Genel Yönetim Kurulu Kararının (Genel Kurulun yapılması halinde genel kurulun tüm sonuçları ile
birlikte) iptaline, gerekirse bu dava dosyasının delege seçimlerinin iptaline ilişkin açılan ve delil olarak
dayanılan dava dosyaları ile birleştirilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Sendika vekili, öncelikle davanın esasını çözecek nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilemeyecek
olması nedeni ile talebin reddi gerektiğini, usul açısından davanın Sendikanın genel merkezinin …'da
bulunması nedeni ile …'da açılması gerektiğinden mahkemenin yetkisiz olduğunu; esas açısından ise
davacıların amacının seçimleri şaibeli hale getirmek olduğunu, genel kurula ilişkin tüm ilan ve
bilgilendirmelerin yapıldığını, genel kurulun da zamanın da yapıldığını, seçilen yönetimin mazbatalarını
aldığını, seçime ilişkin tüm iş ve işlemlerin Tüzük ve Seçim Yönetmeliğine uygun olarak yürütülüp
sonuçlandırıldığını, ilanların asılma ve indirme tutanaklarında 94 kişinin imzasının bulunduğunu, 230
kişinin bu ilanlara istinaden delege olmak için başvuruda bulunduğunu, ilan askı ve indirme
tutanaklarının fotoğraflanarak kayıt altına alındığını, bu hususta … TV'nin haber görüntülerinin de
bulunduğunu, bu nedenle bu yöne ilişkin iddiaların asılsız ve hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, bu
konuda tanık dinletmek istemesinin ne kadar objektiflikten uzak olduğunu gösterdiğini, zaten ilan yolu
ile bildirilen hususlarda istenen bilgi talebinin yerine getirilmemesinin seçimin gizlendiği anlamına
gelmediğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde hüküm tesis
edilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacılar vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davacının aşağıdaki
bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 2/1-ğ maddesinde sendikalar “İşçilerin
veya işverenlerin çalışma ilişkilerinde, ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve
geliştirmek için en az yedi işçi veya işverenin bir araya gelerek bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere
oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar” olarak tanımlanmıştır. Anayasanın 51. maddesi de aynı
doğrultudadır. Aynı maddenin son fıkrasında sendikaların yönetim ve işleyişlerinin demokrasi esaslarına
aykırı olamayacağı vurgulanmıştır.
Genel kurul sendikaların iradesini yansıtan nihai karar organıdır. Genel kurullar bakımından asıl olan ise
olağan genel kuruldur. Olağan genel kurul, kanunda ve daha kısa bir süre belirlenmesi koşuluyla
tüzükte öngörülen sürelerde düzenli olarak yapılmak zorunda olunan ve yapılması için herhangi bir
sebebin ortaya çıkması gerekli olmayan genel kuruldur. Olağanüstü genel kurul ise ancak genel kurulun
olağanüstü toplanmasını gerektirir nitelikte objektif ve ciddi sebeplerin bulunması halinde söz konusu
olan istisnai nitelikteki genel kuruldur.
6356 sayılı Kanun'un 12. maddesinin ikinci fıkrasına göre “Olağan genel kurul en geç dört yılda bir
toplanır.” 4688 sayılı Kanun'un 10. maddesinin ikinci fıkrası da aynı yöndedir.
Somut uyuşmazlıkta Mahkemece davanın kabulü ile “Sağlık Sen Sendikası … Şubesinin 5. Olağan
Genel Kuruluna dair kararın tüm prosedür ve sonuçları ile iptaline” dair verilen 21/09/2017 tarihli karar
Dairemizin 18/10/2018 tarihli ilâmıyla “sadece davalı sendika … şubesinin 20.09.2014 tarihinde icra
edilen 5. olağan genel kurulunun tüm sonuçları ile birlikte iptaline karar verilmesi ve fazlaya dair
istemin reddine karar verilmesi” gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilâmına uyulmasına karar verilmiş ise de, davalı sendika … şubesinin 6. olağan
genel kurulunun icra edilmesi sebebiyle konusuz kalan dava hakkına karar verilmesine yer olmadığına
dair hüküm tesis edilmiştir.
Belirtmek gerekir ki, sendikalar tarafından icra edilen her genel kurul birbirinden farklı hukuki neticeler
doğurduğundan, yargılama sürecinin devamı sırasında yeni bir olağan genel kurulun icra edilmesi,
eldeki davanın konusuz kalmasına sebebiyet vermez.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında ve ayrıca bozma ilâmına uyulmasına karar verildiğinden,
mahkemece sadece davalı sendika … şubesinin 20/09/2014 tarihinde icra edilen 5. olağan genel
kurulunun tüm sonuçları ile birlikte iptaline karar verilmesi ve fazlaya dair istemin reddine karar
verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı
gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek
halinde ilgililere iadesine, 17/09/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.