İlgili Kanun / Madde
5510 S. SGK. /84
T.C
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2016/5317
Karar No. 2017/6756
Tarihi: 25.09.2017
l SİGORTALILIK SÜRESİNİN TESPİTİ
l ÇALIŞMA OLGUSUNUN GERÇEK OLDUĞU-NUN DURAKSAMAYA VE KUŞKUYA YER BIRAKMADAN BELİRLENMESİNİN GEREK-MESİ
ÖZETİ: Somut olayda, bordro tanıklarının tümünün dinlenmediği, komşu işyeri araştırmasının ayrıntılı şekilde yapılmadığı, davacının çalışma olgusunun yeterli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde belirlenmeden sonuca gidildiği görülmektedir.
Yapılacak iş, davalı işveren tarafından davacının bir dönem işten ayrılarak …'ya taşındığı iddia edilip,… Muhtarlığının 13.6.2014 tarihli yazısında davacının 22.08.2012 ile 28.06.2013 tarihleri arasında mahallede ikamet etmediği belirtildiğinden nüfus müdürlüğünden uyuşmazlık konusu dönemde davacının nüfus adres hareketlerini sormak, ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirterek, bu bordrolarda dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak,… Tabip Odası başkan ve üyeleri ile lokale gelen kişiler arasından tespit edilecek tanıkları dinleyerek davacının çalışması hakkında bilgileri olup olmadığını sormak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermektir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
DAVA: Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
Dava, davacının 01.01.2009 ile 03.01.2014 tarih aralığında davalı işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden ,davacının 01.02.2012-28.06.2012 tarihleri arasında … sicil numaralı … adına tescilli … mah…. adresinde kurulu içkili restaurant işyerinden hizmetlerinin bildirildiği, işyerinin 01.10.2009 itibariyle kanun kapsamına alındığı,bir kısım dönem bordrolarının dosyada bulunduğu,… Tabip Odası ile davalı … arasında belirtilen adreste tabip odası lokali işletmeciliği için düzenlenen 10.07.2009 tarihli kira sözleşmesinin ve A… ile 01.01.2009-31.12.2011 süresi için imzalanan lokal işletmeciliği sözleşmesinin dosyada bulunduğu ,davalının 13.07.2009 tarihinden itibaren lokallerde içecek sunum faaliyetinden vergi kaydı olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, bordro tanıklarının tümünün dinlenmediği, komşu işyeri araştırmasının ayrıntılı şekilde yapılmadığı, davacının çalışma olgusunun yeterli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde belirlenmeden sonuca gidildiği görülmektedir.
Yapılacak iş, davalı işveren tarafından davacının bir dönem işten ayrılarak …'ya taşındığı iddia edilip,… Muhtarlığının 13.6.2014 tarihli yazısında davacının 22.08.2012 ile 28.06.2013 tarihleri arasında mahallede ikamet etmediği belirtildiğinden nüfus müdürlüğünden uyuşmazlık konusu dönemde davacının nüfus adres hareketlerini sormak, ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirterek, bu bordrolarda dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak,… Tabip Odası başkan ve üyeleri ile lokale gelen kişiler arasından tespit edilecek tanıkları dinleyerek davacının çalışması hakkında bilgileri olup olmadığını sormak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermektir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden …'ya iadesine, 25.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.