TEK TARAFLI CEZAİ ŞARTIN GEÇERSİZLİĞİ

SAYILAR

Esas No : 2009/17800
Karar No : 2011/19184
Tarihi : 27.06.2011
İlgili Kanun/Madde : 4857.S.İşK/32
Yargı Yeri: YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : • TEK TARAFLI CEZAİ ŞARTIN GEÇERSİZLİĞİ • İŞ SÖZLEŞMESİ KURULMADAN YAPILAN MASRAFLARIN TALEP EDİLEMEYECEĞİ

Tam Metin

 

YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
 
Esas No.
Karar No.
Tarihi:
2009/17800
2011/19184
27.06.2011
İlgili Kanun / Madde
4857.S.İşK/32
   

  • TEK TARAFLI CEZAİ ŞARTIN GEÇERSİZLİĞİ
  • İŞ SÖZLEŞMESİ KURULMADAN YAPILAN MASRAFLARIN TALEP EDİLEMEYECEĞİ
  ÖZETİ Davacı, davalının seçimi ve işe yerleştirilmesi sırasında yapılan masrafların ödetilmesine karar verilmesini talep etmiştir.  Mahkemece, davacının işe yerleştirme masraflarına ilişkin talebin kabulüne karar verilmiş ise de Dairemiz tarafında da onanan benzer bir dosyada yerel mahkemece “Sözleşmenin 20. maddesinin 2. bölümünde düzenlenen işe alım giderleri konusundaki düzenlemenin ise, hizmet sözleşmesi kurulmadan önce davalının kabulü hatta bilgisi dahi olmadan yapılan masrafların ödenmesi gerektiğine dair hükmün ceza-i şart mahiyetinde ve buna göre de tek taraflı bir düzenleme olması nedeniyle talep edilemeyeceği, aksi yöndeki düşüncenin işe alım konusunda en isabetli seçimi yapabilmek amacıyla yapılan giderlerin işe alınan personelden talep edilmesinin hakkaniyete uygun bir kabul olmadığı kanaatiyle bu talebe yönelik davanın reddine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir  
             

DAVA                                   :Davacı,   özel ve mesleki eğitim harcamalarından oluşan 10.923.56 TL'nin ödeme tarihlerinden işletilecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
                                    Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
                                     Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi İ.Tav tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, 31.07.2006 tarihinde işe başlayan davalının taraflar arasında akdedilmiş iş sözleşmesinin 20. maddesinde ön görülen 2 yıllık zorunlu çalışma taahhüdüne uymadan iş sözleşmesini 02.03.2007 tarihinde istifa sureti ile sona erdiğini, kendisine eğitim verilerek mesleki formasyonu artırılan ve kalifiye bir hale gelen davalının sözleşme hükmüne göre geri ödemesi gereken eğitim giderini 05.03.2007 günlü yazı ile talep edilmesine rağmen ödenmediğini belirterek davalının seçimi ve işe yerleştirilmesi sırasında yapılan masraflar ile işe başladıktan sonra verilen özel ve mesleki eğitim harcamalarından oluşan paranın ödetilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, 31.07.2006 tarihinde işe başladığını, endüstri mühendisi olarak iş arama çabaları sonuçsuz kalması nedeni ile işsiz kalacağı korkusuna kapılarak davacı bankada çalışmayı kabul ile kendisine uzatılan sözleşmeyi okumadan imzalamak durumunda kaldığını, kendisine verilen eğitim konularına intibak edemeyerek 6 aylık eğitim süresi sonunda bankacılık mesleğini yapamayacağını amirlerine bildirerek 01.03.2007 tarihinde bankadan ayrılmak zorunda kaldığını, sözleşmenin 20.maddesindeki düzenlemenin tek taraflı cezai şart niteliği taşıdığından geçersiz olduğunu, eğitim giderleri kapsamında kabul ettiği konaklama giderlerinin hatalı hesaplanmış olduğu gibi 01.02.2007 tarihinde biten eğitim sonrası 01.03.2007 tarihine kadar 1 ay çalıştığından bu süreye ilişkin eğitim giderinin mahsubu gerektiğini, işe alım maliyeti olarak talep edilen miktarın iş sözleşmesinin kurulmasından önce bilgisi dışında yapılan masraflar olduğunu, davacı bankanın isabetli personel seçimi yapabilmek için yaptığı harcamaların talep edilemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Yerel mahkeme istemi kısmen hüküm altına almıştır.
Kararı, yasal süresi içinde taraflar temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı, davalının seçimi ve işe yerleştirilmesi sırasında yapılan masrafların ödetilmesine karar verilmesini talep etmiştir.  Mahkemece, davacının işe yerleştirme masraflarına ilişkin talebin kabulüne karar verilmiş ise de Dairemiz tarafında da onanan benzer bir dosyada yerel mahkemece “Sözleşmenin 20. maddesinin 2. bölümünde düzenlenen işe alım giderleri konusundaki düzenlemenin ise, hizmet sözleşmesi kurulmadan önce davalının kabulü hatta bilgisi dahi olmadan yapılan masrafların ödenmesi gerektiğine dair hükmün ceza-i şart mahiyetinde ve buna göre de tek taraflı bir düzenleme olması nedeniyle talep edilemeyeceği, aksi yöndeki düşüncenin işe alım konusunda en isabetli seçimi yapabilmek amacıyla yapılan giderlerin işe alınan personelden talep edilmesinin hakkaniyete uygun bir kabul olmadığı kanaatiyle bu talebe yönelik davanın reddine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir.
Yerel mahkemece verilen ve Dairemiz tarafından da onanan karar gereğince davacının işe yerleştirme masraflarına ilişkin talebinin reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.06.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.