YURT İÇİNDE ÇALIŞAN TIR ŞOFÖRLERİNİN FAZLA ÇALIŞMAYI HER TÜRLÜ DELİLLE KANITLAYABİLECEKLERİ

SAYILAR

Esas No : 2017/4710
Karar No : 2017/7913
Tarihi : 04.05.2017
İlgili Kanun/Madde : 4857 S. İşK/18-21
Yargı Yeri: YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Ek Başlıklar : • YURT İÇİNDE ÇALIŞAN TIR ŞOFÖRLERİNİN FAZLA ÇALIŞMAYI HER TÜRLÜ DELİLLE KANITLAYABİLECEKLERİ • YURT DIŞI SEFERLERİNDE ÇALIŞAN TIR ŞOFÖRLERİNİN SALT TANIK DELİLİNE DAYANARAK FAZLA ÇALIŞMAYI KANITLAYAMAYACAĞI

Tam Metin

YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
 
Esas No.
Karar No.
Tarihi:
 2017/4710
2017/7913
04.05.2017
İlgili Kanun / Madde

4857 S. İşK/18-21

 

   

  • YURT İÇİNDE ÇALIŞAN TIR ŞOFÖRLERİNİN FAZLA ÇALIŞMAYI HER TÜRLÜ DELİLLE KANITLAYABİLECEKLERİ
  • YURT DIŞI SEFERLERİNDE ÇALIŞAN TIR ŞOFÖRLERİNİN SALT TANIK DELİLİNE DAYANARAK FAZLA ÇALIŞMAYI KANITLAYAMAYACAĞI
  ÖZETİ  Ülke içinde taşımacılık işinde çalışan tır şoförlerinin ücretleri taraflar arasında temel ücret olarak kararlaştırılabileceği gibi, sabit ücrete ilave olarak sefer sayısına ya da katedilen kilometre başına ödenen prim şeklinde gerçekleşebilmektedir. 
Yurt içi tır şoförleri bakımından fazla çalışmalar her türlü delille ispatlanabilir ise de takometre kayıtları bulunması halinde inceleme bu kayıtlar üzerinden yapılmalıdır (Yargıtay 9.H.D. 30.01.2013 gün, 2010/ 39450 E, 2013/ 3675 K.). Yurt içinde çalışan tır şoförünün hafta tatili ile bayram ve genel tatillerde çalıştığını her türlü yazılı delil veya tanıklarla kanıtlaması mümkündür. Ancak ulusal trafik kurallarına göre günde belli bir saat araç kullanma zorunluluğu sebebiyle fazla çalışma yapıldığının inandırıcı delillerle ispatı gerekir
Yargıtay’ın kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre yurt dışına sefer yapan tır şoförlerinin salt tanık deliline dayanarak fazla çalışma ücreti talep etmeleri mümkün değildir. Tanıkların anlatımları kendi çalışma saatleri ile ilgili olup, dava açan tır şoförü ile aynı seferde görev yapmamaları sebebiyle günlük çalışma saatlerini tam olarak bilmeleri imkânsızdır (Yargıtay 22. H.D. 02.05.2013 gün, 2012/ 20294 E, 2013/ 9333 K.). Öte yandan uluslararası tır şoförleri mesailerini kendileri belirledikleri gibi günlük tır kullanımıyla ilgili sıkı trafik mevzuatına uymak zorundadırlar (Yargıtay 9.H.D. 25.03.2013 gün, 2013/ 1808 E, 2013/ 9914 K. ; Yargıtay 9.H.D. 23.01.2013 gün, 2010/ 39429 E, 2013/ 2594 K.). 

.
 

 
             

DAVA : Davacı, fazla mesai ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. 
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı işyerinde 16/04/2008 – 04/06/2012 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığını, davacının iş akdinin işveren tarafından 04/06/2012 tarihinde tek taraflı olarak fesih edildiğini, davacının alacaklarının fesihten sonra ödenmediğini, davacı tarafından 25/06/2012 tarihinde çekilen ihtarname ile alacaklarının ödenmesinin istendiğini, bu ihtardan sonra davacının kıdem ve ihbar tazminatının ödendiğini, diğer alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek, fazla mesai ücreti alacağının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davalı şirketin üretimini yaptığı malların sevkiyatını kendi bünyesindeki araçlarla yapmakta iken, dışarıdan lojistik hizmet almaya başladığını, şoför kadrosunu tasfiye etmek durumunda kaldığını, davacıya fabrika ortamında uygun bir iş arandığını, bulunan işi davacının kabul etmemesi nedeniyle davacının haklarının ödenerek işine son verildiğini, davacının fazla mesai ücretine hak kazandığı iddiasının tamamen kötü niyetli olduğunu, fazla mesai yapmasının kesinlikle şirket tarafın izin verilmediğini, trafikle ilgili kurallarda mal ve can güvenliği açısından şoförlere fazla mesai yaptırılmasının kesinlikle söz konusu olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir. 
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir. 
E) Gerekçe:
Davacı işçi tır şoförü olup, fazla mesai ücretine hak kazanma ve hesap yönlerinden taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. 
Tır şoförleri yurt içinde veya yurt dışına sefer yapmak olmak üzere iki şekilde çalışabilirler. Ülke içinde taşımacılık işinde çalışan tır şoförlerinin ücretleri taraflar arasında temel ücret olarak kararlaştırılabileceği gibi, sabit ücrete ilave olarak sefer sayısına ya da katedilen kilometre başına ödenen prim şeklinde gerçekleşebilmektedir. 
Yurt içi tır şoförleri bakımından fazla çalışmalar her türlü delille ispatlanabilir ise de takometre kayıtları bulunması halinde inceleme bu kayıtlar üzerinden yapılmalıdır (Yargıtay 9.H.D. 30.01.2013 gün, 2010/ 39450 E, 2013/ 3675 K.). Yurt içinde çalışan tır şoförünün hafta tatili ile bayram ve genel tatillerde çalıştığını her türlü yazılı delil veya tanıklarla kanıtlaması mümkündür. Ancak ulusal trafik kurallarına göre günde belli bir saat araç kullanma zorunluluğu sebebiyle fazla çalışma yapıldığının inandırıcı delillerle ispatı gerekir (Yargıtay 22.H.D. 24.06.2013 gün, 2012/ 25400 E, 2013/ 15235 K.). Takometre kayıtlarının sunulması halinde konunun uzmanı bilirkişi marifetiyle inceleme yapılarak kayıtlara üstünlük tanınmalıdır (Yargıtay 9.H.D. 13.06.2013 gün, 2011/ 17536 E, 2013/ 18349 K. ; Yargıtay 22. H.D. 21.05.2013 gün, 2013/ 10623 E, 2013/ 11943 K.). 
Yargıtay’ın kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre yurt dışına sefer yapan tır şoförlerinin salt tanık deliline dayanarak fazla çalışma ücreti talep etmeleri mümkün değildir. Tanıkların anlatımları kendi çalışma saatleri ile ilgili olup, dava açan tır şoförü ile aynı seferde görev yapmamaları sebebiyle günlük çalışma saatlerini tam olarak bilmeleri imkânsızdır (Yargıtay 22. H.D. 02.05.2013 gün, 2012/ 20294 E, 2013/ 9333 K.). Öte yandan uluslararası tır şoförleri mesailerini kendileri belirledikleri gibi günlük tır kullanımıyla ilgili sıkı trafik mevzuatına uymak zorundadırlar (Yargıtay 9.H.D. 25.03.2013 gün, 2013/ 1808 E, 2013/ 9914 K. ; Yargıtay 9.H.D. 23.01.2013 gün, 2010/ 39429 E, 2013/ 2594 K.). 
Somut uyuşmazlıkta, davacının yurtiçi sevkiyat şoförü olarak çalıştığı, fazla mesai çalışmaları konusunda davalı işverenin elinde bulunan ve zorunlu tutulması gereken takometre (takograf) kayıtlarına dayandığı, dosyaya takometre kayıtları ile davacının işyerine giriş çıkış kayıtları ve seyahat görev formlarının sunulduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, “takograf kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesine gerek bulunmadığı” gerekçe gösterilerek yetersiz tanık beyanlarına dayalı, varsayımsal ve soyut tespitler ile düzenlenmiş bilirkişi raporuna itibarla davacının fazla mesai alacağı hüküm altına alınmış ise de bu karar eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olup, hatalıdır.
Mahkemece, dosyada mevcut takometre kayıtları üzerinde gerekli uzman incelemesi yaptırılarak davacının haftalık çalışma gün ve saatleri somut olarak belirlenmeli, sevkiyata çıkmadığı günlerde varsa işyerindeki çalışmaları tespit edilmeli, takometre kayıtları, işyeri giriş çıkış kayıtları ve seyahat görev formları bir bütün olarak değerlendirilerek yukarıda belirtilen ilke kararındaki hususlara göre davacının fazla çalışma alacağı olup olmadığı belirlenmelidir. Eksik inceleme ile sonuca gidilmesi bozmayı gerektirmiştir. 
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 04.05.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.