YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI

YARGITAY
21. Hukuk Dairesi
 

A
KARAR
A) Davacı İstemi: 
Davacı, sigortalılık başlangıç tarihinin … 'da doğum yaptığı tarih olan 18/06/1979 olarak tespitine, emekliliğe hak kazandığının tespiti ile dava tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabı:
Sosyal Güvenlik Kurumu vekili,davanın reddini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
İlk Derece Mahkemesince , davacının … ’da prim yatan sürelerle ilgili belgesinin olmadığı bu sebeple … ’da rant sigortası kapsamına ne zaman girdiği veya rant sigortası kapsamına girip gitmediği hususu dosya kapsamından anlaşılamadığı,Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünün yurtdışı borçlanma ve tahsis işlemleri konulu 08/06/2011 tarih ve 2011/48 sayılı Genelgesinin 8.1. maddesinde sigortalılık süresi ve toplam prim ödeme gün sayısının tespitinde “Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülerek bulunan tarihin; üçüncü fıkrasında ise sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihinin borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülerek tespit edilen tarihin sigortalılık süresinin başlangıç tarihi olarak alınacağı öngörülmüştür…” kuralına yer verildiğinden … ’ da doğum yaptığı tarihe göre davacının emeklilik koşullarının tespitinin mümkün olmadığı, davacının doğum yaptığı tarihin (18.06.1979) Türkiye’ de işe giriş tarihi olarak kabul edilmesinin de yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;
Davacı kararın hukuk aykırı olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince, 3201 sayılı Kanunun 5. Maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 41. maddesine göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlanılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür şeklinde düzenleme yapıldığı, Türkiye ile … arasında imzalanan sözleşmenin 27. maddesinin bu hususta iç hukuk hükümlerine atıf yaptığı, 506 Sayılı Kanunun, 4759 Sayılı Kanunun 1. Maddesi ile eklenen 60/A maddesi ve 5510 sayılı Kanunun geçici 9. maddesi dikkate alındığında davacının emeklilik şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle davacının istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz:
Davacı vekili,davacının işe başlangıç tarihinin 18.06.1979 olarak kabul edilerek emekliliğinin bu tarihe göre hesaplanması, 5510 ve 3201 sayılı(ve diğer) kanun hükümlerince 2013 yılında emekliliğe hak kazandığını belirterek kararı temyiz etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 05.01.1960 doğumlu davacının 30.04.2013 tarihli borçlanma talebi ile 06.09.1978-27.07.1982 tarihleri arası 1402 gün karşılığı borçlanma bedelini 27.05.2013 tarihinde ödediği,31.05.2013 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu,Yurt dışı ikamet belgesinden, 06.09.1978 tarihinden 11.08.1984 tarihine kadar … ’da ikamet ettiği,davacının … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü kayıtlarına 23.07.2013 tarihinde giren dilekçesi ile 18.06.1979 tarihinde … ’ de kızı … ’ nu (… ) doğurduğunu, kızının doğum tarihinin kendisinin sigorta başlama tarihi olarak kabul edilerek emeklilik haklarının verilmesini talep ettiği, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, davacının 30.04.2013 tarihli dilekçesi ile ev hanımlığı süresini borçlanmak istediği ve ev hanımlığı belgesi ile müracaat ettiği, dosyasında … ’da prim yatan sürelerle ilgili belgenin olmamasından dolayı işe giriş tarihinin 18.06.1979 olarak tespit edilemeyeceğine dair cevap verildiği ve tahsis talebinin de davacının Türkiye’de ilk defa 07/12/2006 tarihinde çalışmaya başladığı, 1402 gün yurt dışı borçlanması yapması nedeniyle işe girişinin 16.01.2003 olduğu, 31.05.2013 tarihi itibariyle toplam 3639 gün hizmet süresinin bulunduğu belirtilerek reddedildiği anlaşılmaktadır. Dosyada davacının yurt dışı sigortalılık durumunu gösteren bir belge bulunmadığı, sadece … ’da ikamet süresini gösteren belgeler olduğu ,davacının yurt dışı borçlanmasının da ikamet sürelerine dayanılarak yapıldığı ,mahkemece davacının … ’da gebelik/analık(… /… ), çocuk yetiştirme (… ) , zorunlu prim ( … ) vb. şekilde … ’da rant sigortası kapsamına girip girmediği ile ilgili araştırma yapılmadan davanın reddine karar verildiği görülmektedir. Yapılacak iş, Sosyal Güvenlik Kurumu aracılığıyla … Sigorta Kurumundan davacının,varsa yurt dışı çalışmalarını ve sigortalılık durumunu gösteren belgeler istenerek ve davacıdan … 'da çalışmasına veya analık/gebelik,çocuk yetiştirme vs. şekilde sigorta kapsamına alınmasına dair o ülke sigorta merciinden alınan hizmet cetveli veya yurt dışında sigortalılık sürelerini kanıtlayan diğer belgeleri sunması istenerek, yapılacak araştırmaya göre davacının yurt dışı sigortalılık süresini gösteren hizmet cetvelinin (yurtdışı sürelerini gösterir TR4 formüleri) bulunması halinde bu belgelere göre, yurt dışında sigorta kapsamına alındığı tarihi Türkiye’de sigortalılık başlangıcı kabul ederek aylık koşullarını araştırmak,davacının yurt dışında yukarıda belirtilen şekilde sigorta kapsamına alındığını gösteren hizmet cetveli bulunmaması ve Alman Sigorta Kurumunca da davacının … ’da sigortalılık süresi bulunmadığının bildirilmesi halinde şimdiki gibi davanın reddine karar vermekten ibarettir.
O halde, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Bölge Adliye Mahkemesince eksik inceleme ve araştırma sonucu davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 04/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.