İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/41,69
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas No. 2017/3628
Karar No. 2020/18781
Tarihi: 16/12/2020
l GECE ÇALIŞMASI
l POSTALAR HALİNDE ÇALIŞMANIN SÜRDÜRÜLDÜĞÜ YERLERDE ÇALIŞMA SÜRESİNİN YARIDAN FAZLASININ GECE DENK GELMESİ HALİNDE TÜM SÜRENİN GECE ÇALIŞMASI OLARAK KABUL EDİLECEĞİ
l GECE ÇALIŞMASININ ARA DİNLENMELER DÜŞÜLDÜKTEN SONRA 7,5 SAATİ AŞAN KISMINA FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNİN ÖDENMESİ GEREKTİĞİ
l İŞÇİNİN FAZLA ÇALIŞMASI HESAP-LANIRKEN HAFTALIK 45 SAATİ AŞAN SÜRELERLE GECE 7,5 SAATİ AŞAN SÜRELERDEN HANGİSİ FAZLAYSA FAZLA OLANA GÖRE HESAP YAPILMASININ GEREKTİĞİ
ÖZETİ: Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesi son cümlesine göre, çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rast geldiğinde çalışmaların tamamı gece çalışması olarak değerlendirilmekte olup, davacının gece çalışmalarının 18.00-08.00 saatleri arasında gerçekleştiği dosya kapsamı ile sabittir.
Yönetmelik hükmü dikkate alındığında çalışma süresinin tamamının gece çalışması olarak değerlendirilmesi gerektiğinden, 14 saat olan çalışmadan 2 saat ara dinlenmesi düşülerek 12 saatin gece çalışması olarak değerlendirilmesi ve gece çalışmasında 7,5 saati aşan kısmın fazla çalışma olarak kabul edilmesi gerekir. Haftalık 45 saati aşan hesaplamaya konu haftalar bakımından açıklanan yöntemle gece çalışma süresine göre 7,5 saati aşan kısım yönünden fazla çalışma ücreti belirlenmeli, haftalık 45 saat ile gece çalışmalarında 7,5 saati aşan sürelerden hangisi işçi yararına ise buna göre haftalık çalışma süresi tespit edilerek, en nihayet temel ücret içinde ödenen haftalık 5,2 saat mahsup edilmek suretiyle hesaplama yapılmalıdır
DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 28/07/2008-30/01/2014 tarihleri arasında davalı şirkete ait hastanede başhemşire yardımcısı olarak çalıştığını, yapılan baskılarla istifaya zorlandığını ve istifa ettiğine dair yazı imzalatıldığını, esasen davalı işveren tarafından haksız şekilde işten çıkartıldığını iddia ederek, kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının 31/01/2014 tarihli istifa dilekçesi ile iş sözleşmesini feshettiğini, bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, fazla mesai ücreti, ulusal bayram genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarının da bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf başvurusunun muhtıraya rağmen istinaf harç ve giderlerinin süresinde ödenmemiş olması nedeniyle Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 344/1. maddesi uyarınca yapılmamış sayılmasına; davacı vekilince yapılan istinaf başvurusunun ise istinaf sebepleri ile gerekçesinin gösterilmemesi ve kararda kamu düzenine aykırılık teşkil edecek bir hususun bulunmaması nedeniyle Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352/1. maddesi gereğince reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı yasal süresi içerisinde davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı işçi fazla çalışma ücreti isteğinde bulunmuş, mahkemece gece ve gündüz vardiyalarında çalışma sürelerine göre hesap raporu aldırılmış, temel ücret içinde ödenen fazla çalışma ücreti indirilmek suretiyle istekle ilgili kısmen kabule dair hüküm kurulmuştur.
Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesi son cümlesine göre, çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rast geldiğinde çalışmaların tamamı gece çalışması olarak değerlendirilmekte olup, davacının gece çalışmalarının 18.00-08.00 saatleri arasında gerçekleştiği dosya kapsamı ile sabittir. Belirtilen gece çalışma süresinin 14 saat olduğu anlaşılmakta olup, bilirkişinin bu süreyi 11 saat ile sınırlandırması ve buna göre 7,5 saati aşan günler bakımından fazla çalışma ücreti hesabı isabetli değildir.
Yönetmelik hükmü dikkate alındığında çalışma süresinin tamamının gece çalışması olarak değerlendirilmesi gerektiğinden, 14 saat olan çalışmadan 2 saat ara dinlenmesi düşülerek 12 saatin gece çalışması olarak değerlendirilmesi ve gece çalışmasında 7,5 saati aşan kısmın fazla çalışma olarak kabul edilmesi gerekir. Haftalık 45 saati aşan hesaplamaya konu haftalar bakımından açıklanan yöntemle gece çalışma süresine göre 7,5 saati aşan kısım yönünden fazla çalışma ücreti belirlenmeli, haftalık 45 saat ile gece çalışmalarında 7,5 saati aşan sürelerden hangisi işçi yararına ise buna göre haftalık çalışma süresi tespit edilerek, en nihayet temel ücret içinde ödenen haftalık 5,2 saat mahsup edilmek suretiyle hesaplama yapılmalıdır.
SONUÇ:
Temyiz olunan ilk derece mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.